bato-adv
کد خبر: ۳۴۶۴۰۵
آصف بیات تحلیل می کند

تحلیل متفاوت یک جامعه‌شناس از ناآرامی‌های اخیر ایران

برخلاف شورش‌های گذشته، ناآرامی‌های اخیر توسط یک طبقه متوسط درحال ظهور و خشمگین بوجود آمد که با آینده‌ای از فرصت‌های محدود مواجه است.
تاریخ انتشار: ۱۰:۰۶ - ۰۹ بهمن ۱۳۹۶
تحلیل متفاوت یک جامعه‌شناس از ناآرامی‌های ایران

فرارو- برخلاف شورش‌های گذشته، ناآرامی‌های اخیر توسط یک طبقه متوسط درحال ظهور و خشمگین بوجود آمد که با آینده‌ای از فرصت‌های محدود مواجه است.

به گزارش فرارو، آصف بیات، جامعه‌شناس ایرانی در دانشگاه ایلینوی، طی یادداشتی در نشریه آتلانتیک به علت‌یابی ناآرامی‌های اخیر ایران پرداخت و نوشت: در مرکز شورش، طبقه متوسط فقیر قرار دارد. طبقه‌ای رو به رشد و خشمگین که توسط دوران نئولیبرالیسم بوجود آمد. دورانی که در آن رفاه مردم تحت رحمت بازار بود.

با گشایش اقتصاد ایران، این طبقه از فرصت‌های تحصیلی نفع برد. اما در یافتن شغل در بازار کار ناکام ماند. توقعات آنها، بالاست، اما نحوه امرار معاش‌شان پرابهام است.

بیات مدعی شد: در ایران، اعتراضات خیابانی کارگران کم نیست. از دهه ۱۹۹۰ کارگران درباره حقوق، مزایا، اخراج شدن، اتحادیه‌های کارگران و تاثیرات لیبرالیزه کردن اقتصاد اعتراض می‌کرده‌اند. این لیبرالیزاسیون باعث شد کارگران، خُردشده‌تر، غیر رسمی‌تر و آسیب‌پذیرتر شوند. امروزه، چیزی حدود ۸۰ درصد کارگران ایران، دارای قرارداد‌های موقت و ناامن هستند. شاید به همین دلیل است که در سال ۲۰۱۵ حدود ۴۰۰ اعتراض کارگری و در ۲۰۱۶ تقریبا ۳۵۰ اعتراض کارگری در ایران اتفاق افتاد. در اعتراضات اخیر، سازمان‌های کارگری، بیانیه‌ای صادر کردند و خواستار "پایان فقر و بدبختی" شدند و دولت را به انجام اصلاحات به نفع کارگران ترغیب کردند.

در این یادداشت آمده: این روزها، این توده‌های ناهمگون ایران هستند که – حتی بیش از کارگران سازماندهی‌شده- به شکل روزانه با مسئولان در کشمکش هستند. طبق آمار انجمن فدائیان انقلاب اسلامی، سازمان نزدیک به محمود احمدی نژاد، از مارس ۲۰۱۶، تقریبا ۱۷۰۰ اعتراض اجتماعی گزارش شده است. همزمان که دولت تخطی‌های آرام و غیر رسمی – مانند ساخت منازل بدون اجازه، طفره رفتن از پرداخت قبوض آب و برق و تجارت خیابانی- را محدود می‌کند، فقرا خشم جمعی خودشان را به خیابان‌ها می‌آورند. چنین اعتراضاتی تا حدودی متضمن واکنش جمعی طبقات پایین علیه آنچه که آن‌ها نمی‌توانند از طریق تخطی‌های آرام بدست بیاورند، است. نارضایتی روزانه، اعتراضات اخیر را برافروخت. با این حال، ناآرامی‌ها از این نارضایتی فراتر رفت. معترضان به طور ناگهان متحد شدند و توسط جوانان خشمگین که در دهه سوم زندگی‌شان بودند، رهبری شدند. این جوانان به عنوان اعضای طبقه متوسط فقیر، ریسک بزرگِ آمدن به خیابان و شعار دادن را قبول کردند.

بیات در پاسخ به این پرسش که چه کسی ناآرامی‌های اخیر را رهبری کرد، ضمن مقایسه تحولات اخیر با حوادث ۸۸ و شورش مشهد در دهه ۹۰ میلادی نوشت: ناآرامی اخیر، نه از نارضایتی فقرای سنتی ناشی شد و نه طبقات متوسط مدرن. بلکه طبق آمار وزارت کشور، بیش از ۹۰ درصد بازداشت‌شدگان؛ زیر ۲۵ سال سن داشتند و احتمالا تحصیلکرده بودند. در مقابل، حوادث اخیر، شورش طبقه متوسط فقیر را نشان داد. درباره این طبقه یک تناقض وجود دارد. افراد آن، دارای مدارک دانشگاهی هستند، جهان را می‌شناسند و در آرزوی زندگی طبقه متوسط هستند. اما، در اثر محرومیت اقتصادی مجبورند به شکل فقر سنتی در زاغه‌ها زندگی کنند. این طبقه به لحاظ مالی به حمایت خانواده یا شغل‌های کم درآمد و متزلزل –تاکسیرانی، میوه‌فروشی و دستفروشی - متکی هستند.

یک عضو طبقه متوسط فقیر، مکررا به مراکز شهری می‌رود، اما در حاشیه زندگی می‌کند. او در آرزوی پوشیدن کفش نایک است، اما به یک کفش ارزان شبیه به آن بسنده می‌کند. او آرزو می‌کند به خارج برای کار یا تعطیلات برود، اما احساس می‌کند، به دلیل کمبود پول به دام افتاده است. این طبقه، جهان فقر و محرومیت، زاغه نشینی، بدهکاری و تزلزل را با جهان دانشگاهی، مصرف و اینترنت و نیز زندگی جهانی پیوند می‌زند. اعضای این طبقه، شدیدا از آنچه در جهان موجود است و از آنچه که آن‌ها دردمندانه فاقد آن هستند، اطلاع دارند. فرض بر این بود که شرایط زندگی متزلزل و برزخی‌شان، موقت باشد، اما در واقعیت، دائمی شد.

ریشه‌های این گروه به دهه ۱۹۸۰ بازمی‌گردد. زمانی که میزان باروری بالای ایران، یکی از بزرگ‌ترین جمعیت‌های جوان جهان را بوجود آورد. به طور همزمان، باسوادی گسترش یافت. در پایان دهه نود میلادی، جمعیت دانشجویی ۲۶۶ درصد -به میزان ۲۰ میلیون دانشجو یا یک سوم جمعیت - افزایش یافت. در ژوئن ۲۰۱۴، تعداد دانشجویان ایران ۴.۵ میلیون بود. گسترش دانشگاه آزاد اسلامی و توسعه آموزش از راه دور تقریبا در هر روستایی فارغ التحصیلان دانشگاهی بوجود آورد. اما با وجود اینکه تحصیلات، توقعات را بالا برد، در تامین تحرک اقتصادی ناکام ماند. در حال حاضر حداقل، ۲.۵ میلیون فارغ التحصیل دانشگاهی بیکار هستند. طبق گزارش مجلس، ۳۵ درصد جوانان تحصیلکرده بیکار هستند.
برچسب ها: ناآرامی ایران فقر
ناشناس
United States
۱۱:۵۸ - ۱۳۹۶/۱۱/۱۰
فقز به تنهایی جنبش احتماعی بوجود نمی اورد فقر در کنار شکاف طبقاتی بسیار عیان و اشکار همانگونه که در خیابانهای تهران کاملا مشهود است باعث طغیان احساسات و سپس عصیان اجتماعی می شود مردم از خودشان می پرسند اگر بنا بر اقتصاد مقاومتی است چرا باید فقط برخی مقاومت بکنند ؟ در نتیجه پدیده فوق دارای ابعاد روان شناسی اجتماعی و انگاه جامعه شناسی دارد
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۶:۳۴ - ۱۳۹۶/۱۱/۱۰
اشتباه می کنند در تظاهرات های اخیر اکثرا فقرا و اقشار غیر دانشگاهی بودند که حضور داشتند به نظر من ضربه کاری را دانشگاهیانی که وارد تظاهرات شدند به این حرکت اعتراضی زدند. یعنی آنهایی که شعارهای مربوط به توسعه سیاسی سر دادند هم سرکوب را مشروع کردند و هم باعث شدند دیگر فقرای غیر دانشگاهی به خیابان نیایند.
رضا
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۰۷ - ۱۳۹۶/۱۱/۰۹
یکی از نکات جالب در همین نظرات خوانندگان نهفته. طرف با خودش فکر نمیکنه اونی که تو امریکا داره نظر میده آصف بیات یکی از مشهورترین جامعه شناسان جهانه که دقیقترین تحلیل رو در مورد انقلاب مصر بیش از یک دهه از به وقوع پیوستنش داده. و در مورد انقلاب ایران کتاب مهم سیاست های خیابانی را منتشر کرده.
این حس توانایی در اظهار نظر و حرف بیهوده گفتن در بین ما خیلی بروز بدی داره پیدا میکنه که متاسفانه گسترش شبکه های اجتماعی هم داره بهش دامن میزنه.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۲۴ - ۱۳۹۶/۱۱/۰۹
تحلیل آبکی
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۲۲ - ۱۳۹۶/۱۱/۰۹
بالخره یک زمانی وقت همه به پایان میرسه...آنوقت می بینید کهه این تحلیلهای آب دوغ خیاری به درد کجا می خوره
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۱۲
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۰۲ - ۱۳۹۶/۱۱/۰۹
ایشون به نظر میرسه بیشتر داره تخیلات خودش رو تعریف میکنه ! بنا بر اطلاعات موثق اکثریت بازداشت شده ها دیپلم و زیر دیپلم بودند .(بگذریم که آیا داشتن لیسانس از دانشگاههای دوزاری تحصیل کردگی محسوب میشه یا نه!)جامعه شناسی کردن ایران از آمریکا همین میشه دیگه!
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۰۳ - ۱۳۹۶/۱۱/۰۹
با سلام علیرغم این که تحلیل گر در ایران حضور ندارد وبرخی از بخش های تحلیلش نادرست می باشد اما محوریت تحلیل ایشان شایان توجه ومنطقی است وآن این که طبقات فقیر ومحرم همواره در ایران اعتراض گر بی عدالتی هستندودر این واقعه اخیر جوانان بیکار ونومید از آینده شغلی واقتصادی به میدان امده اند واگر تدبیری خردمندانه اتخاذ نگردد دامنه این قشر که روز به روز در حال توسعه وافزایش است بیشتر شده ودر سال های آتی ضربات کاری تر به ثبات سیاسی وامنیت ملی ایران وارد خواهند کرد مایه تاسف است که گزارش وزارت کشور در این زمینه بسیار محافظه کارانه وبا نوعی تجاهل وبلاهت عمیق همراه بود واین گزارش های بزدلانه ودروغ مسئولان را به اشتباه در تصمیم گیری ها می اندازد ونکته دیگر این که دولت کنونی آقای روحانی هم یا شیطنت می کنند واگاهانه اقدام می کنند ویا واقعا جاهل هستند بیان قطع یارانه سی میلیون نفز وافزایش قیمت نفت به هزار وپانصد تومان وافزایش 90 درصدی قیمت تخم مرغ از اقدامات مشکوک دولت آقای روحانی در این فقره است .
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۰۶ - ۱۳۹۶/۱۱/۰۹
از یک طرف میگه اینها زیر بیست و پنح سال بودند از طرفی میگه ریشه هاشون به دهه شصت میرسه .اونها که حالا بالای سی سال دارند.آمار میگه اینها اغلب تحصیلات پایین داشتند ایشون نوشته تحصیل کرده بودند .بیشتر این به اصطلاح تحلیلهای جامعه شناسی از روی عقاید و سلایق و تخیلات شخصی نوشته میشه .یه چیزی مثل نقد فیلم می مونه!
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۱۷ - ۱۳۹۶/۱۱/۰۹
چه تحلیل متفاوتی، مسئول سایت به اصطلاح متفاوت. اینجانب همین مضمون نظر را در بهبوهه اولیه اعتراضها ذیل خبر مربوطه در آن زمان ارسال نمودم اما در سایتتان در بخش نظرات آن خبر درج نشد.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۲۵ - ۱۳۹۶/۱۱/۰۹
اکثر تحلیل هایی که تو رسانه های ایرانی مسخونیم ب دور از واقعیت جامعه ایرانه. شاید کل تحیل گرای درست حسابی ما. به اندازه تعداد انپشت های یه ست نشه
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۳۱ - ۱۳۹۶/۱۱/۰۹
جمع کنید این تحلیلها را. سالانه حدود 180 هزار نفر از ایران فرار مغزها صورت می گیرد. حدود 1000 نفر فرد دارای مدرک ATPL خلبانی فاقد کار در مملکت وجود دارد. اگر نمی توانید کشور را اداره کنید، البته این 39 سال نشان می دهد که تا 100 سال دیگر هم نمی توانید، جمع کنید بساطتون را. تا کشور را با خیانتهایتان بیشتر نابود نکرده اید. البته بعید می دانم که امثال شما به فکر مردم ایران باشید.
ناشناس
United States
۱۳:۴۰ - ۱۳۹۶/۱۱/۰۹
شورش، اغتشاشگر، .... ولی نه ناراضی.... کسی که نمی خواهد بفهمد وسعی می کنددیگران هم نفهمند!
مجله فرارو
bato-adv
bato-adv
bato-adv