bato-adv
bato-adv
کد خبر: ۳۱۱۰۷۴
گفت و گو فرارو با علی خرم

بررسی سفر روحانی به روسیه در سه سطح

روز هفتم فروردین ماه حسن روحانی رییس جمهور کشورمان به همراه یک هیات بلندپایه اقتصادی و سیاسی عازم روسیه شد و با مقامات این کشور دیدار کرد. سفر روحانی بازتاب گسترده ای در رسانه های جهان داشت. رییس جمهور ایران پس از دیدار با رییس جمهور روسیه گفت که "دو کشور در زمینه روابط اقتصادی، فرهنگی و علمی به سمت روابط راهبردی در حال حرکت هستند."
تاریخ انتشار: ۱۴:۳۴ - ۱۸ فروردين ۱۳۹۶
فرارو- روز هفتم فروردین ماه حسن روحانی رییس جمهور کشورمان به همراه یک هیات بلندپایه اقتصادی و سیاسی عازم روسیه شد و با مقامات این کشور دیدار کرد. سفر روحانی بازتاب گسترده ای در رسانه های جهان داشت. رییس جمهور ایران پس از دیدار با رییس جمهور روسیه گفت که "دو کشور در زمینه روابط اقتصادی، فرهنگی و علمی به سمت روابط راهبردی در حال حرکت هستند."

به گزارش فرارو،
در این سفر روسای جمهور ایران و روسیه برای اولین بار پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ و تحولات جدید و متفاوت در منطقه خاورمیانه با یکدیگر دیدار و به طور جدی به تبادل نظر پرداختند.

دونالد ترامپ و اعضای دولت جدید آمریکا بارها ایران را تهدید کرده اند. این در حالی است که ترامپ و دولتش به بهبود روابط با روسیه شریک استراتژیک ایران خوش بین هستند.

در این بین برخی ناظران احتمال همکاری روسیه و آمریکا برای مقابله با ایران را منتفی ندانسته اند. تحلیلگران غربی سفر روحانی به روسیه و محتوای این سفر را حاوی پیامی برای دونالد ترامپ دانسته اند.

مركز تحقیقاتی استراتفور در خصوص این سفر می‌نویسد: «دیدار مقام‌های عالی‌رتبه ایران و روسیه در كرملین یك پیام واحد را برای جهان و به خصوص ایالات متحده مخابره كرد: اتحاد استراتژیك میان ایران و روسیه قوی‌تر از هرزمان دیگری است.»

سفر روحانی به روسیه از جهت اتفاقات تازه در پرونده سوریه نیز قابل تامل و مهم ارزیابی شده است. چرخش و تغییر استراتژی ترکیه در قبال سوریه و همچنین نگاه تازه عربستان و متحدانش به سوریه منطقه را با تحولات تازه ای روبه رو کرده است.

روسیه که تا پیش از این با ترکیه اختلاف نظر داشت اکنون با تغییر مواضع ترکیه با این کشور برای حل بحران سوریه همکاری می کند. همکاری که به اعتقاد برخی ناظران با چاشنی اختلاف با ایران همراه بوده است.

یك استاد دانشگاه ملی روسیه می‌گوید: «روسیه هم از جانب ایران و هم از جانب اسراییل درخصوص وضعیت حضور نیروهای حزب‌الله لبنان و همچنین نیروهای ایرانی در سوریه پسابحران تحت فشار قرار دارد. قطعا یكی از سوژه‌های مذاكراتی سوریه پس از جنگ بوده است. من تعجب نمی‌كنم كه روسیه و ایران بر سر بحران جانشینی بشار اسد در یك روند دموكراتیك انتقال قدرت با هم اختلاف داشته باشند.»

روابط دو جانبه ایران و روسیه یکی دیگر از اهداف سفر روحانی بود به گونه ای که پس از دیدار با پوتین گفت: «دو کشور به سمت روابط راهبردی در حال حرکت هستند.» امضای 14 تفاهم نامه مشترک اقتصادی از دستاوردهای سفر روحانی بود. بیش از همه توافقات صورت گرفته در زمینه انرژی بیشترین بازتاب را در رسانه ها داشت.»

ایران و روسیه همچنین در باره خرید هواپیماهای سوخو نیز مذاکراتی داشته اند که در روزهای اخیر اخباری درباره توافق بر سر خرید 12 هواپیمای مسافری کوچک منتشر شده است.

به هر ترتیب اولین سفر روحانی در سال 96 سرو صدای رسانه ای زیادی در جهان به پا کرد. آیا اهداف رییس جمهور ایران در این سفر محقق شد؟

علی خرم دیپلمات سابق و تحلیلگر مسائل بین الملل دراینبراه به فرارو می گوید: «سفر روحانی با سه هدف گفت و گو برای بهبود روابط دوجانبه، بررسی مسائل منطقه خاورمیانه خصوصا سوریه و تحولات پس از روی کارآمدن دونالد ترامپ که دامن اکثر کشور جهان را گرفته است، صورت گرفت.»

این کارشناس مسائل سیاست خارجی گفت: «در اهداف دو جانبه کشورها به دنبال ارتقای روابط هستند. ایران و روسیه روابط نزدیک سیاسی دارند اما اقتصاد سهم زیادی از روابط دو کشور ندارد. از نظر تجاری هم تبادلات دو کشور حدود یک و نیم میلیارد دلار است که رقم پایینی است و ظرفیت روابط دو جانبه بسیار بیشتر از این است.»

به اعتقاد این دیپلمات سابق "در روابط دو جانبه یک شبه تغییرات حاصل نمی شود. ایران و روسیه در قسمت های مختلفی همکاری می کنند. به طور مثال ایران مواد غذایی به روسیه صادر می کند و روسیه تکنولوژی پیشرفته در اختیار ایران قرار می دهد. از این نظر هر دو کشور محدودیت هایی دارند چرا که نیازهای مشترک شان از یک سنخ نیست."

این دیپلمات سابق معتقد است که از نظر منطقه ای ایران و روسیه در مسئله سوریه دیدگاه های مشترک دارند. مقابله با داعش و حفظ تمامیت ارضی سوریه مواردی است که دو کشور در آن اشتراک نظر دارند و در این راستا یا بکدیگر همکاری می کنند. اما با اتفاقات اخیر، چرخش ترکیه، مواضع تازه جناح عربستان و همچنین روی کار امدن ترامپ و رویکرد تازه آمریکا نسبت به سوریه باید بین ایران و روسیه هماهنگی بیشتری برقرار می شد.

علی خرم گفت: «روحانی با پوتین و مدودف در این باره مذاکره کرده است اما این که به چه نتیجه ای رسیده اند در دسترس ما قرار ندارد. اما قاعدتا طرفین سعی کرده اند صحنه سوریه را روشن تر کنند. ایران مایل است عملکرد آینده روسیه و نقش این کشور در سوریه و منطقه را بهتر تشخیص دهد.»

به اعتقاد این دیپلمات سابق "با توجه به تحولات تازه در منطقه و جهان ایران بایستی تعریف جدیدی از حضور خود در منطقه داشته باشد. یک طرف این ماجرا نیز روسیه است و آقای روحانی در این سفر سعی کرده است اهداف دولت روسیه درباره آینده منطقه و به طور ویژه سوریه را بیشتر بشناسد. اینکه روسیه چه موضعی در قبال "دولت سوریه"، "کردها" و "نقش ترکیه و آمریکا" در سوریه خواهد داشت از این موارد است."

این تحلیل گر مسائل بین الملل در ادامه با اشاره به تغییرات صورت گرفته در دولت آمریکا گفت: «از نظر جهانی ریاست جمهوری ترامپ شرایط را برای بسیاری از کشورها تغییر داده است. ترامپ روابط آمریکا- روسیه، آمریکا-چین، آمریکا- ایران و آمریکا-اروپا را تحت تاثیر قرار داده، به این ترتیب لازم بود که مقامات ایران تبادل نظرهایی با مقامات روسیه درباره این وضعیت جدید داشته باشند.»

خرم درباره اینکه آیا احتمال همکاری روسیه با آمریکا برای مقابله با ایران وجود دارد، گفت: «این گمانه زنی که آمریکا و روسیه علیه ایران در کنار یک دیگر قرار می گیرند را نباید جدی گرفت. روسیه و آمریکا منافع متفاوتی دارند. بعید است که این دو کشور بتوانند مواضع مشترک درباره مسائل مختلف اتخاذ کنند.»

به عقیده خرم "در آینده تضاد منافع روسیه و آمریکا بیشتر روشن می شود. در آمریکا هم آمادگی برای روابط نزدیک با روسیه وجود ندارد. پرونده اخیر نقش روسیه در انتخابات آمریکا و اختلافاتی که در آمریکا برانگیخته است این موضوع را نشان می دهد."

این دیپلمات سابق اظهار کرد: «سازش روسیه و آمریکا علیه ایران بسیار بعید است. قدرت های بزرگ گاهی سعی می کنند از کارت دوستان شان در مناسبات بین المللی استفاده کنند، و به اصطلاح تاخت بزنند اما اینکه اتحادی در این میان شکل بگیرد، بعید است. آمریکا و روسیه در مواردی که منافع مشترک داشته باشند با یکدیگر همکاری می کنند مانند مسئله داعش ولی در موارد که منافع مشترک نداشته باشند همکاری بین آن ها شکل نمی گیرد.»


bato-adv
مجله خواندنی ها
مجله فرارو
bato-adv
bato-adv
bato-adv
پرطرفدارترین عناوین