كلنگي كه رييس‌جمهور نزد

پروژه‌هاي انتقال آب از حوضه‌اي به حوضه ديگر، ‌يا از حوضه‌اي به مقصدي بي‌آب، ‌هميشه به عنوان آخرين راهكار درنظر گرفته شده است؛ راهكاري كه محيط زيست با اكراه و پس از طي كردن هفت‌خواني سخت و پيچيده به آن مجوز مي‌دهد. چارچوب قانوني محيط زيست مي‌گويد انتقال آب، ‌در شرايط اضطرار آن هم براي تامين آب شرب منطقه‌اي مي‌تواند صورت بگيرد. اما پروژه‌هاي انتقال آب، ‌كه اين روزها بازارش هم خوب گرم شده، ‌تنها با نيت تامين آب شرب مردم در حال اجرا يا مطالعه نيست. طرح‌هايي در فاز مطالعه‌اند و برخي در حال اجرا كه قرار است آب صنعت مناطق را تامين كنند، حتما هم به قصد تامين شغل و پر كردن خلئي به نام بيكاري.

به گزارش اعتماد، پروژه انتقال آب از سد بهشت آباد به سه استان مركزي و جنوبي كشور، ‌پروژه‌اي است كه از سال ٨٣ قرار بر اجرايش بود، پروژه‌اي كه به شكل رسمي مجوز ندارد و هنوز اجازه شروع به كار ندارد، هرچند كه در بعضي نقاط استان اصفهان خبر عمليات اجرايي آن به گوش مي‌رسد. سفر رييس‌جمهور به كرمان در دو هفته گذشته و بنرهاي كلنگ زني پروژه در كرمان؛ ‌استان انتهايي، در كنار خيرمقدم، خبر از شروع پروژه مي‌داد. شروعي كه با رايزني محيط زيست، ‌فعلا به تعويق افتاد و منوط به صدور مجوز زيست‌محيطي شد.

معصومه ابتكار، رييس سازمان محيط‌زيست با تاييد رايزني‌هاي صورت گرفته با رييس‌جمهور در خصوص ملغي شدن كلنگ‌زني انتقال آب از بهشت آباد به كرمان، ‌به «اعتماد» گفت: رييس‌جمهور قبل از همه اين برنامه‌ها جلساتي را داشت كه همه ابعاد اين پروژه در آن مشخص مي‌شد. او تاكيد دارد كه كارهايي كه در اين حوزه مي‌خواهد انجام شود، حتما ارزيابي و مجوز زيست‌محيطي داشته باشد. ما هم در گزارش‌هاي‌مان همه آن موارد و مشكلات را اعلام كرديم و در نهايت نظرات كارشناسي ما مورد توجه رييس‌جمهور قرار گرفت. ابتكار در خصوص تفاوت پروژه‌ها در نوع آب منتقل شده (شرب يا صنعتي) و روش آن نيز گفت: ما همچنان پيگير مساله هستيم. شرايط پروژه‌ها با هم متفاوت است، اگر مساله آب شرب باشد شرايط متفاوت است، اگر انتقال با لوله و محدود باشد يا كانال باشد، شرايط متفاوتي دارد. اما در هر صورت، همه اينها منوط به ارزيابي محيط زيستي است. هنوز به پروژه انتقال آب از بهشت آباد به هيچ كدام از سه استان مجوز محيط زيست داده نشده است. معاون رييس‌جمهور همچنين در مورد طرح انتقال آب از خزر به فلات مركزي هم، خبر از صادر نشدن مجوز داد، طرحي كه هنوز نيازمند ارسال مطالعه از سوي مشاوران طرح به محيط زيست است. ابتكار در پاسخ به اينكه ٧٥ درصد اين پروژه قصد انتقال و تامين آب صنعت در سمنان را دارد گفت: هنوز روي مطالعات اين طرح دارد كار مي‌شود، جلساتي هم داشتيم، اما هنوز به نتيجه نرسيده. همچنان برسر مسائلي اينچنيني جاي بحث داريم. همه اين بحث‌ها در ارزيابي مطرح مي‌شود. انتقال آب بين حوضه‌اي به اعتقاد ما خاصيت ندارد مگر اينكه مجبور باشيم آن هم براي آب شرب و وقتي كه همه راه‌هاي ديگر را رفته باشيم.
انتقال آب از بهشت آباد فعلا معلق است.

پروژه انتقال آب از بهشت آباد به سه استان اصفهان، ‌يزد و كرمان سال‌هاست كه قرار است انجام شود. در اين ميان، مخالفت مردم بهشت آباد چهارمحال بختياري و مجوز نداشتن از سوي محيط زيست، ‌از دلايل اجرا نشدن پروژه بود. رييس‌جمهور هم در سفرش به كرمان كه قرار بود كلنگ پروژه را در استان انتهايي بزند، ‌از كلنگ‌زني منصرف شد و همه‌چيز به اجازه از سوي محيط زيست محدود شد.
فاطمه نژاد سروري، معاون فني اداره كل محيط زيست استان كرمان، ‌با تاييد خبر كلنگ نزدن پروژه در استان به «اعتماد» گفت: در حال حاضر بيش از ٨٠ درصد از سفره‌هاي آب زيرزميني كرمان خالي شده‌اند. كرمان، استاني صنعتي و داراي معادن زيادي است. هم مشكل آب شرب دارد و هم صنعت. پروژه‌هاي زيادي در اين راستا در حال انجام بوده و هست. پروژه انتقال آب از خليج فارس به گل‌گهر، ‌سرچشمه و چادرملو از جمله اين پروژه‌هاست. همچنين از درياي عمان به شهرهاي جنوبي استان هم، انتقال آب داريم. او با اشاره به پروژه بهشت آباد گفت: يكي از پروژه‌هاي انتقال آب، هم بهشت آباد بود كه قرار بود از سال ٨٣ اجرا شود. ما در اين پروژه استان انتهايي هستيم. از اصفهان شروع مي‌شود، به يزد مي‌رسد و در نهايت به كرمان مي‌رسد. تا الان بايد اين پروژه اجرا مي‌شد اما كاري انجام نشده است. رييس‌جمهور در سخنراني‌شان در مصلاي كرمان تاكيد كردند كه مشكل آب كرمان را حل مي‌كنيم، اما بعيد مي‌دانم اين پروژه اجرايي شود. نژاد سروري به پروژه‌هاي ديگري كه در استان در حال اجراست، ‌اشاره مي‌كند و مي‌گويد: ‌پروژه خليج فارس كه از سال ٩١- ٩٠ حرفش به ميان آمد، لوله‌گذاري شد. فاز اول و دومش اجرا شده است. در مورد پروژه بهشت آباد، ‌گفتند راه‌هاي ديگر هم براي آب كرمان هست، ‌اما واقعيت اين است كه همين الان، همچنان كرمان، نيازمند آب بيشتر است.

نژادسروري با اشاره به موضع كارشناسي‌اش گفت: «اگر بخواهيم به عنوان كارشناس محيط زيست صحبت كنيم، مي‌گوييم انتقال آب درست نيست. اما به استاني چون كرمان كه حتي آب شرب هم ندارد و ‌صنايعش براي كمبود آب تعطيل مي‌شوند، بايد آبرساني صورت گيرد. در حال حاضر، كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس دارند به واسطه آب‌شيرين‌كن‌هايي كه در خليج مستقر كردند، از آب آن استفاده مي‌كنند. ما هم مي‌توانيم در اين راستا از آب خليج استفاده كنيم. »ارزيابي محيط زيست، ‌مانعي بر سر راه كلنگ‌زني‌هاست، مانعي مثبت كه مي‌تواند ترمز پروژه‌هايي كه رنگ و بوي تعجيل دارند و پيش از موعد، كلنگ‌شان بر فرق زمين كوبيده مي‌شود ‌را بكشد. شايد درنگ كردن در پروژه‌هاي اينچنيني كه قرار است آب را از ميان زندگي مردمي بكشد بيرون و حواله كند چندين كيلومتر آن سو‌تر، ‌واجب‌تر باشد تا با عجله قيچي كردن روبان پروژه‌هاي سازندگي. شايد هم راهكارهايي چون بازچرخاني پساب‌ها، توسعه نرم‌افزري بخش كشاورزي، رشد كسب و كار سبز و تقويت بوم‌گردي و اكوتوريسم بتواند راهكارهاي جايگزين انتقال آب شود.