یادداشت دریافتی- صابر مجیدی؛ تقریباً یک هفته بعد از توافق هسته‌ای بود که سید عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در برنامه گفتگوی ویژه خبری حاضر شد و برخلاف رسم سری جدید این برنامه در گفتگویی یک ساعته با کامران نجف‌زاده، مدیر جدید "تولید خبر سیما" روبرو شد.
در این برنامه عراقچی صراحتاً اعلام کرد، دوستانی که معترض برجام هستند پیش خود ما بیایند تا خلأها و نقاط ضعف بیشتر و مهم‌تری از برجام برایشان بگوییم، اما خواهشمان این است که مجموعه‌ی کار را ببینند که چه اتفاق عظیمی در حال افتادن است.
اما واقعیت در مورد برجام چیست؟ در یک تحلیل جامع به نظر می‌رسد که باید برجام حداقل در دو سطح تحلیل شده و مورد بررسی قرار گیرد:
1. برجام به عنوان برنامه جامع اقدام مشترک ایران و غرب حاوی چه نکات مثبت و منفی و دستاوردهای خوب و بدی برای ایران است؟
این بدان معناست که ما با بررسی دقیق برجام پی به نقاط قوت و ضعف سند برجام برده و شرایط آینده کشور را برای مقابله با تهدیدات احتمالی و البته استفاده از ظرفیت‌های پیش رو هماهنگ کنیم.
2. سطح دوم باز می‌گردد به تهدیدات و فرصت‌هایی که به واسطه‌ی برجام در کشور و محیط بین‌المللی برای ایران به وجود می‌آید.
این یعنی به واسطه برجام ایران چقدر در پیشبرد اهداف خود در سطح بین‌الملل دست گشاده‌تر و یا تنگ‌تری خواهد داشت؟! این اهداف نیز می‌توانند اعم از اهداف علمی، ایدئولوژیک، سیاسی، نظامی، امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و . . . باشند.
در سطح اول تحلیل آنچه که بیش از همه مهم است بررسی دقیق خود سند برجام و البته فعالیت‌‌های هسته‌ای ایران و مسائل وابسته به آن می‌باشد و در سطح دوم امتیازات مثبت و منفی که در ساحت‌های دیگر برجام برای ما به ارمغان خواهد آورد، می‌باشد که بارزترین مسأله افزایش ضریب قدرت نرم ایران در منطقه و جهان خواهد بود که احتمالاً منجر به اتفاقات خوشایندی برای کشور خواهد شد.
اما چرا عده‌ای تحت هر شرایطی با برجام مخالفت می‌کنند؟! نگاهی هر چند اجمالی به بحث‌های این طیف نشان از آن دارد که غالب انتقادات و حمله‌هایی که به برجام صورت می‌گیرد معطوف به قسم اول از تحلیل‌هاست و تقریباً بخش عظیمی از منتقدین نیز قائلند که صرف توافق با قدرت‌های امروز جهان منجر به قدرت بیشتر ایران در منطقه و پیشبرد بسیاری از اهداف انقلاب اسلامی خواهد شد.
این عده معتقدند که فعالیت حدود 30 ساله کشور در صنعت هسته‌ای با این توافق از بین رفته است و هر روز دست به هر کاری می‌زنند که جلوی اجرای برجام گرفته شود! ولو آنکه خود متوجه نشوند که در حال ضد و نقیض گویی هستند!
نگاه به یادداشت روز روزنامه کیهان در تاریخ 6 شهریور با عنوان "مجلس منتظر نماند" و تیتر کیهان در روز 16 شهریور "کمیسیون ویژه گره‌گشا نیست، دولت لایحه بدهد" خود حاکی از سردرگمی این جریان به عنوان مشتی نمونه خروار است.
چه اینکه در نوشته اول عنوان شده بود مجلس نباید منتظر لایجه دولت بماند و برجام را به صورت طرح در مجلس مطرح کند و در نوشته دوم آمده بود که برای به صحنه مجلس آمدن برجام و الزام‌آور شدن آن دولت باید لایحه بدهد و روند فعلی حاکی نتیجه نخواهد بود!
اما واقعیت چیست؟! آیا تلاش‌های جناح تندرو در کشور صرفاً به خاطر شرایط خاصی است که برجام بر ایران تحمیل می‌کند؟ نگاه کلان‌تر به وضعیت این جریان در شرایط فعلی کشور می‌تواند حاکی از نتایج دیگری باشد.
تقریباً همه می‌دانند! که انتخابات مجلس نزدیک است و جناح حاکم بر مجلس فعلی همچون گذشته از بخت زیادی برای حضور در مجلس دهم برخوردار نیست و یا در بهترین شرایط توانایی تصاحب این تعداد کرسی را ندارد و باز بر همه روشن است که تعدادی از نمایندگان فعلی مجلس زاویه‌ی بسیار زیادی با رییس‌جمهور و جناح‌های حامی او دارند.
این پازل زمانی تکمیل می‌شود که به استناد نظرسنجی‌ها محبوبیت حسن روحانی پس از توافق هسته‌ای به میزان قابل توجهی افزایش یافته باشد. پس راه چیست و باید چه کرد؟!
شاید بهترین راه برای کم کردن این محبوبیت و به در کردن جناح رقیب در انتخابات پیش رو، متوصل شدن به هر چیزی، دقت کنید تأکید می‌کنم به هر چیزی برای رد و یا تخطئه برجام باشد.
هر روز که می‌گذرد جریان جالب‌تر هم می‌شود؛ از سیاه‌چاله‌ای به نام برجام برای کشور بگیرید تا اینکه ظریف و همکاران او کاری نکرده‌اند؛ غرب در زمان تیم مذاکره‌کننده قبلی هم حاضر شده بود تمام این امتیازات را به ایران بدهد و این همه! بدون امتیازی از طرف ما بود، فقط متأسفانه فرصت نشد که آن‌ها را بنویسیم!
با این حساب شاید نوع برخورد حسن روحانی با عدم ارائه لایحه برجام به مجلس را بتوان درک کرد که او نگرانی‌هایی فراتر از بررسی فنی و حقوقی برجام دارد.
اما آیا مجلس می‌تواند تضمین کند که بدون در نظر گرفتن نگاه حزبی و جناحی و شرایط خود در مجلس پیش رو، برجام را از هر حیثی بررسی کند؟
نگاهی گذرا به بحث‌ها و مهمانان این روزهای کمیسیون ویژه به عنوان نماینده مجلس در این موضوع، حاکی از همه چیز خواهد بود.
