پنه‌لوپه کروز مقابل دوربین «فرهادی»

پنه‌لوپه کروز، در فیلم جدید اصغر فرهادی بازی می‌کند. این بازیگر مشهور هالیوودی اسپانیایی‌الاصل که به‌زودی با اکران فیلمی از «خولیو مدم»، به سینماهای اسپانیا بازمی‌گردد، بازیگر فیلم بعدی اصغر فرهادی خواهد بود که قرار است در اسپانیا فیلم‌برداری شود. هنور نامی برای فیلم بعدی فرهادی، کارگردان برنده جایزه اسکار سینمای ایران، انتخاب نشده؛ اما بازی پنه‌لوپه کروز در این فیلم قطعی است. پدرو آلمادوار، کارگردان و تهیه‌کننده اسپانیایی، در ساخت این فیلم با فرهادی همکاری می‌کند.

اصغر فرهادی در با «شرق» علت انتخاب این بازیگر را چنین توضیح داد: ‌«همیشه بازی او را دوست داشتم، مخصوصا در فیلم‌های اسپانیایی‌اش مثل «وولور»، ساخته پدرو آلمادوار. همان یک‌سال پیش که با هم درباره داستانی که برای ساختن در نظر داشتم صحبت کردیم، از شوق و اشتیاقی که در او دیدم مطمئن شدم برای این نقش انتخاب درستی است. بعدتر با خلق و خو و روحیات شخصی، انگیزه بالا و عشقی که به‌ کارش دارد مطمئن‌تر شدم او همان کسی است که باید این نقش را بازی کند. در این یک سال با هر دیدار این اطمینان در من بیشتر شد».

 پنه‌لوپه کروز نیز درباره همکاری خود با اصغر فرهادی طی گفت‌وگویی با رسانه‌های اسپانیایی چنین پاسخ داد: «اصغر، یک‌سال پیش داستان فیلم بعدی خود را برایم تعریف کرد و من بدون خواندن فیلم‌نامه، به او گفتم که در این فیلم بازی می‌کنم. چون به نظرم او کارگردانی فوق‌العاده است. داستان فیلم بسیار قدرتمند است و من خیلی دوست دارم آن نقش را بازی کنم. هنوز نام فیلم مشخص نشده و فرهادی در حال کارکردن روی مراحل پایانی فیلم‌نامه آن است».

 پنه‌لوپه کروز، بازیگر اسپانیایی برنده اسکار، در فیلم‌هایی همچون «ویکی کریستینا بارسلونا»، «دزدان دریایی کاراییب»، «به رم، با عشق» و... بازی کرده است و برای بازی در فیلم «ویکی کریستینا بارسلونا»، به‌کارگردانی وودی آلن، جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن را دریافت کرد. پروژه بین‌المللی اصغر فرهادی، اکتبر سال آینده میلادی در اسپانیا کلید خواهد خورد. این فیلم محصول مشترک کشورهای فرانسه و اسپانیاست. این نویسنده و کارگردان برنده اسکار، نگارش فیلم‌نامه جدید خود را در سال گذشته به پایان رسانده و طبق برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، قصد دارد مهرماه سال ١٣٩٥ (اکتبر ٢٠١٦) آن را در اسپانیا کلید بزند.

«الکساندر ماله‌گی»، مدیر کمپانی فرانسوی «ممنتو»، که تهیه‌کننده فیلم «گذشته» فرهادی نیز بوده، به‌همراه «پدرو آلمادوار»، فیلم‌ساز شهیر اسپانیایی، به‌طور مشترک فیلم جدید این کارگردان ایرانی را تهیه خواهند کرد. آلمادوار و فرهادی در سال ۲۰۱۲ رقیب یکدیگر برای کسب جایزه گلدن‌گلوب بودند که درنهایت این جایزه نصیب فرهادی شد. آلمادوار، کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و تهیه‌کننده اسپانیایی است که فیلم‌های «همه‌چیز درباره مادرم» (۱۹۹۹) و «با او حرف بزن» (۲۰۰۲) ازجمله معروف‌ترین آثارش به‌شمار می‌روند و با فیلم «همه‌چیز درباره مادرم»، جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی را به‌دست آورده است. او به‌همراه برادرش، آگوستین آلمادوار، کمپانی ساخت فیلمی با عنوان ال دسئو را تأسیس کرده‌اند که یکی از پروژه‌های سینمایی آن تهیه‌کنندگی فیلم فرهادی در سال آینده است. بازیگران این فیلم از میان هنرپیشگان آمریکایی و اسپانیایی انتخاب شده‌اند. قصه فیلم نیز به زبان انگلیسی و اسپانیولی روایت خواهد شد. البته به نظر می‌رسد اکثر عوامل غیرایرانی باشند که برخی قطعی شده‌اند و برخی دیگر در زمان پیش‌تولید که سال آینده است انتخاب خواهند شد.

پدرو آلمادوار اخیرا طبق اظهارنظری درباره همکاری‌اش با فرهادی گفته بود: ‌»یکی از روزها اصغر فرهادی به دیدن ما آمد. ما قبل از آن در سال ٢٠١١ از نظر نامزدشدن در جوایز بین‌المللی با هم سهیم بودیم و در بسیاری از موارد در یک فهرست قرار داشتیم. شرکت سونی‌کلاسیک نیز اقدام به توزیع فیلم‌هایمان کرد. آن سال فیلم «جدایی نادر از سیمین» یکی از مهم‌ترین‌های جایزه گلدن‌گلوب بود. این اتفاق‌ها باعث شد دوستی ما پیوند بخورد. فرهادی نوشتن پروژه بعدی خود را به پایان برده است و داستان این فیلم در اسپانیا اتفاق می‌افتد. او به محل فیلم‌برداری ما آمد تا در مورد فیلم صحبت کند. من یکی از بزرگ‌ترین تحسین‌کنندگان سینمای فرهادی هستم. او یکی از معدود نویسندگان معاصر است که هنوز حرف‌هایی برای گفتن درباره روابط خانوادگی دارد».

فیلم‌های اصغر فرهادی حول محور روابط آدم‌ها و خانواده می‌چرخند. این کارگردان سینما در بخش دیگر گفت‌وگویش با «شرق» درباره اهمیت پرداختن به روابط زن و مرد در چارچوب خانواده در فیلم‌هایش چنین گفت: «بیش از اینکه رابطه زن و مرد اهمیت داشته باشد، نفس رابطه است که اهمیت دارد فارغ از جنسیت. با وجود برداشت‌های متفاوت و مختلفی که از شخصیت‌های زن یا مرد در این فیلم‌ها شده، من کمتر علاقه و اصراری به خط‌کشی و دسته‌‌بندی جنسیتی شخصیت‌ها دارم. اعتقاد ندارم که در این فیلم‌ها زن‌ها، تنهاوتنها به‌دلیل زن‌بودنشان صاحب یک ویژگی اثبات‌شده مشترک‌اند یا مردها نیز به‌خاطر مردبودنشان در یک دسته واحد قرار می‌گیرند.

شاید بشود شباهت‌هایی میان زنان و شباهت‌هایی بین مردها در این فیلم‌ها پیدا کرد اما این شباهت‌ها فقط برآمده از جنسیت کاراکتر‌ها نیستند. به‌هرحال، کهن‌ترین و قدیمی‌ترین رابطه بشری، رابطه زن‌ و مرد است. رابطه پیچیده و پرتناقضی که با همه قدمتش در همه‌جای جهان مسائل و مشکلاتش همچنان تازه است. اما اینکه چرا ارتباط میان انسان‌ها در بستر خانواده مورد بررسی قرار می‌گیرد، دلایل مختلفی دارد. اولین و ساده‌ترین دلیل الزامی ‌است که قصه‌ها به وجود می‌آورند. من پیش از نوشتن داستان‌هایم تصمیم نمی‌گیرم که فلان تم یا موضوع را در بستر یک خانواده و با کمک یک داستان مطرح کنم. آغاز همه‌چیز داستان است.

طی شکل‌گرفتن داستان این موضوعات و پرداخت‌ها رنگ می‌گیرند و برجسته می‌شوند اما دلیل دوم که در جای دیگری هم به آن اشاره کرده‌ام این است که به نظرم موضوع ارتباط بین آدم‌ها مخصوصا در واحد کوچکی مثل خانواده در همه فرهنگ‌ها و جغرافیاها بین همه انسان‌ها دغدغه مشترکی است. درواقع تماشاگر با این نوع داستان پیشاپیش یک قدم به فیلم شما نزدیک شده چون فیلم نیز درباره این دغدغه مشترک بحث و سؤال ایجاد می‌کند. از سوی دیگر «خانواده نمونه» یک «جامعه کوچک» است و یک مثال از جامعه بزرگ‌تر. این جامعه کوچک، بسیار غنی و حاصلخیز برای داستان‌سازی است. در آن زن، مرد، کودک، نوجوان و بزرگ‌سال وجود دارد، عشق، نفرت، تردید و همه تم‌هایی که در یک اجتماع بزرگ قابل‌لمس‌اند اینجا نیز امکان طرح و بررسی را دارند».

اما شنیده‌ها حاکی از آن است که اصغر فرهادی قصد دارد قبل از آغاز پروژه اسپانیایی خود، امسال در ایران فیلمی را مقابل دوربین ببرد. او این‌روزها در حال صحبت با عوامل پشت دوربین فیلم ایرانی خود است. «گذشته» نخستین فیلمی بود که فرهادی در خارج از مرزهای ایران و با تهیه‌کنندگی شرکتی فرانسوی ساخت. این فیلم در جشنواره‌های متعدد خارجی به نمایش درآمد و نامزد جوایز گلدن‌گلوب و سزار شد و جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره کن را از آن «برنیس بژو»، بازیگر نقش اول زن فیلم، کرد. «گذشته» در فرانسه نزدیک به یک میلیون نفر تماشاگر داشت. «جدایی نادر از سیمین»، ساخته فرهادی، برای نخستین‌بار جوایزی چون اسکار و گلدن‌گلوب را برای سینمای ایران به ارمغان آورد.