"تبعیض جنسیتی" در دستگاه‌های تهویه مطبوع

نتیجه تحقیق دو دانشمند هلندی که بر اساس آن، سیستم‌های تهویه مطبوع اماکن عمومی بر اساس نیازهای بدن مردان تنظیم شده‌اند در شبکه‌های اجتماعی توجه بسیاری را جلب کرده است.

دکتر بوریس کینگما و مارکن لیختن‌بلت ۱۶ زن را که کارهای سبک اداری انجام می دادند زیر نظر گرفتند و به این نتیجه رسیدند که در تابستان دمای اداراتی که از تهویه مطبوع استفاده می کنند، برای زنان سرد است.

بر اساس این تحقیق که در نشریه نیچر منتشر شده، دمای مطلوب برای زنان حدود ۲۴ تا ۲۵ درجه است و این ۲.۵ درجه بالاتر از دمای مناسب برای مردان است.

به همین دلیل است که در تابستان در ادارات در حالیکه مردان دمای سیستم تهویه را پایین می آورند زنها به دنبال پوشیدن ژاکت می روند.

دستگاه‌های تهویه مطبوع بر اساس معیاری به نام "آسایش حرارتی" کار می‌کنند، یعنی وقتی که فرد از دمای محیط احساس رضایت می‌کند و به دنبال تغییر دما نیست.

برای تعیین این آسایش حرارتی که در واقع حالتی ذهنی است، در دهه شصت میلادی تحقیقی بر روی ۱۳۰۰ دانشجو انجام شد.

در آن تحقیق، سوخت و ساز متوسط یک مرد چهل ساله هفتاد کیلویی برای تعیین آسایش حرارتی معیار قرار گرفت.

در دهه شصت میلادی اکثریت قابل توجه نیروی کار را مردان تشکیل می‌دادند اما اکنون حدود نیمی از نیروی کار زنان هستند که سوخت‌وساز پایه آنها به طور تقریبی ۲۰ تا ۳۰ درصد کمتر است.

از این رو است که به گفته این دو محقق مقادیر استاندارد برای سوخت‌و‌ساز زنان می‌تواند تا "۳۵ درصد خطا" داشته باشد:

"معیارهای فعلی دمای استاندارد در فضاهای بسته، فی‌نفسه، نیاز گرمایی خانم‌ها و افراد مسن‌تر را اشتباه محاسبه می‌کنند."

بدن زنان در دمای خنک‌، "سردتر از بدن مردان است" و در مقابل تغییرات دما "از مردان حساس‌تر است."

از این رو سیستم‌های تهویه مطبوع ادارات، کمتر از حد ممکن در انرژی صرفه جویی می‌کند چون در تولید آنها تفاوت‌های جنسیتی، سنی و نیز نیازهای فیزیولوژیک در نظر گرفته نشده است: استاندارهای فعلی آسایش حرارتی باید نیازهای واقعی بدن زنان را هم در نظر داشته باشند و این خود باعث جلوگیری از اتلاف انرژی خواهد شد."

سوخت‌و ساز پایه یا سوخت‌وساز در حالت استراحت، حداقل انرژی‌ای است که بدن در ۲۴ ساعت برای زنده ماندن احتیاج دارد.

تخمین زده شده حدود ۷۵ درصد از انرژی‌ای که بدن روزانه مصرف می‌کند همین سوخت‌وساز پایه است.

متوسط سوخت‌وساز در افراد مختلف تفاوت‌هایی با هم دارد. برای تعیین آن از فرمولی استفاده می شود که در آن وزن، قد، سن و ضریبی که برای زنان و مردان متفاوت است در نظر گرفته می شود.

پروفسور پل تورنالی، استاد دانشکده پزشکی واریک می‌گوید: تفاوت بین متوسط سوخت‌و ساز در بدن مردان و زنان "ممکن است توضیح بدهد که چرا درجه حرارتی که باعث احساس راحتی می شود برای زنان و مردان فرق دارد."

"رشد بدن و تولید انرژی از جمله گرما، مستلزم سوخت‌وساز است. سوخت‌وساز پایه حداقل انرژی مورد نیاز در واحد زمان در زمان استراحت است که با یک معادله استاندارد محاسبه می‌شود. بطور متوسط متابولیسم زنان از مردان کمتر است."

"یکی از مهمترین عواملی که سوخت‌وساز پایه را تعیین می‌کند میزان توده بدنی بدون چربی است."

به گفته پروفسور تورنالی حدود شصت درصد تفاوت بین سوخت‌وساز پایه بدن زن با مرد به همین علت همین توده بدنی بدون چربی -یعنی تمام ارگانهای بدن به استثنای چربی- است.

اما پروفسور تورنالی تاکید می کند افراد با هم فرق دارند؛ سوخت‌وساز بدن بعضی مردان کمتر از زنان است و بعضی مردان ممکن است زودتر از زنان سردشان شود.

برخی دیگر هم بدون تحقیق علمی به این موضوع اشاره می‌کنند که وقتی در ماه‌های گرم تابستان زنان با لباس‌های نازک یا باز سر کار می‌روند مردان همان کت و شلواری را که در زمستان می‌پوشند، پوشیده‌اند بنابراین در محل کار خنکای بیشتری می‌خواهند.