کلاه شاپو به سر در میانه میدان در حال رقص و پایکوبی است؛ نمای کوتاهی از مراسم بازگشایی ترمینال بازسازی شده «دوشنبه»، پایتخت تاجیکستان. ویدئوی دو دقیقهای، ١٢٦ هزاربار در «یوتیوپ» دیده شده و نشانی است از حضور تجاری و اقتصادی بابک زنجانی در تاجیکستان. کشور دوست و همسایه و همزبان، از سالها پیش یکی از مقاصد تجاری «مرد رانتی» ایران بوده و حالا عضو کمیته پیگیری پرونده زنجانی در مجلس به «شرق» خبر داده که «یکپانزدهم اموال زنجانی در تاجیکستان است».
در آن تصویر، زنجانی دوشادوش رئیسجمهوری تاجیکستان در لحظه قیچیکردن روبان و افتتاحیه حضور دارد و بعد هم دقایقی با موزیک «شیشوهشت» تاجیکی حرکات موزون انجام میدهد. زنجانی به روایت خودش بیش از ۷۰ شرکت تجاری در تاجیکستان دارد و بانکی به نام «ارزش».
«حسین دهدشتی»، نخستینبار از شناسایی برخی اموال زنجانی در تاجیکستان خبر داده بود.
او حالا به «شرق» میگوید: «سرنخهایی در تاجیکستان به دست آمد، پیش از این نمایندگانی از قوه قضائیه به کشور همسایه سفر کرده بودند و گویا دوباره گروهی عازم شدهاند و سرنخهایی به دست آمده. برآورد ما این است که دستکم، یکپانزدهم سرمایه زنجانی در تاجیکستان بوده و باید تدابیر لازم برای بازگشت منابع مالی به کشور اتخاذ شود؛ چراکه ثبت و ضبط اموال زنجانی در زمان تحریمها انجام شده و حالا امکان رایزنی برای شناسایی دقیق و بازگرداندن اموال فراهم است».
دهدشتی همچنین تأکید دارد سرنخهای بهدستآمده در تاجیکستان را به تیمی رسمی از قوه قضائیه متصل کرده تا پیگیریهای بیشتر و هماهنگ با قوه قضائیه در دستور کار قرار گیرد.
نماینده مردم آبادان پیشتر گفته بود: «افرادی که بهطور غیررسمی پرونده بابک زنجانی را پیگیری کردهاند، پس از سفر به تاجیکستان فهمیدهاند یک سری منابع متعلق به او در این کشور وجود دارد که ما این مدارک را به قوه قضائیه ارائه کردهایم».
٨٠ درصد اموال زنجانی خارج از کشور است«امیرعباس سلطانی»، عضو دیگر همین کمیته، میگوید «حدود ٨٠ درصد اموال خارج از کشور است. بیشترین فعالیت در جهت اموالی است که در داخل کشور وجود دارد؛ آنهم که بیشتر از هزارو ٥٠٠ میلیارد تومان نیست و بیشتر روی کاغذ است».
او معتقد است: «وزارت نفت و مسئولان باید بر شناسایی اموال زنجانی در خارج از مرزهای ایران متمرکز شوند و بحث درباره اموال داخلی زنجانی آب در هاون کوبیدن است و وقتتلفکردن؛ چراکه هر قطعه زمین یا شرکت به جای مانده از او، یا در رهن بانک دیگری بوده یا چند مدعی شخصی دارد».
سرمایهگذاریهای بابک زنجانی در تاجیکستان سابقه طولانی دارد، علاوه بر ترکیه و مالزی یکی از مقاصد دیگر زنجانی برای ایجاد بانک و سرمایهگذاری، تاجیکستان بوده و حالا سرنخهایی از اموال او در تاجیکستان به قوه قضائیه رسیده است.
گواهی جعلی پیش از دستگیری بابک زنجانی، ابهاماتی درباره مقدار بدهی نفتی و پرداخت آن به وزارت نفت وجود داشت. محمدعلی پورمختار، رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس، ٢۳ آذر ۱۳۹۲ به فارس خبر داد بدهی دومیلیاردو ۶۰ میلیون یورویی بابک زنجانی به وزارت نفت پرداخت شده است.
چندی بعد بانک ملی تاجیکستان، گواهی مربوط به پرداخت دو میلیارد دلار بدهی زنجانی از طریق این بانک به وزارت نفت ایران را رد کرد.
بابک زنجانی آنطور که رسانههای تاجیکستان میگویند، رابطه دوستانهای با رئیسجمهوری تاجیکستان دارد و شرکتهای متعددی در این کشور تأسیس کرده است. عبدالغفور کوربونف، سخنگوی بانک ملی تاجیکستان، مدارک زنجانی، مبنی بر همکاری با بانک مرکزی تاجیکستان را جعلی خواند و همکاری این بانک با بابک زنجانی برای انتقال پول به ایران را رد کرد.
بدهی ٥/٢ میلیارد یورویی به وزارت نفت بابک زنجانی در سالهای گذشته فعالیتهای اقتصادی متمرکزی در تاجیکستان انجام داد و در نهایت شرکتهایی چون «کنت گروپ تاجیکستان، ایشن اکسپرس ایرلاین، ایشن اکسپرس ترمینال، کنت تامینات، کنت توریست و کنت ساختمان» را در این کشور تأسیس کرد.
یک سالونیم از بازداشت بابک زنجانی میگذرد، اما هنوز پیگیری اموال او برای پرداخت بدهیهایش به وزارت نفت بهعنوان یکی از مهمترین شاکیان او ادامه دارد. براساس اظهارات بیژن نامدارزنگنه، نمایندگان مجلس و کمیسیون اصل ۹۰، اتهام زنجانی، بدهی بیش از ٥/٢ میلیارد یورویی به وزارت نفت و بانک مرکزی و همچنین جعل اسناد بانکی با پرداخت رشوه به بانک ملی تاجیکستان است.
تقاضای دیدار با زنجانی در زندانهمچنین آنطور که زنگنه تصریح کرده زنجانی به هر ایرانی حدود ١١٠ هزار تومان بدهکار است.
نمایندگان پیگیر پرونده او بر این باورند که زنجانی بازیگر اصلی میدان نیست و شناسایی پشت صحنه زنجانی، بسیار مهمتر از شخص اوست. آنها تأکید دارند که روابط و رانت قوی در بهقدرترسیدن زنجانی تأثیرگذار بوده است. زنجانی در جلسههایی که با نمایندگان مجلس داشته خودش را آدم چند وزارتخانه معرفی کرده بود. به گفته سخنگوی قوه قضائیه تا به اینجای کار از سه وزیر دولت احمدینژاد درباره پرونده زنجانی تحقیق شده است.
زنجانی کماکان در اوین است و افرادی مرتبط با پرونده او مدام از سوی قوه قضائیه فراخوانده میشوند و به برخی سؤالها پاسخ میدهند. نمایندگان مجلس بهتازگی خواستار دیدار رسمی با زنجانی در زندان اوین شدهاند.