آخر خوش «قصه‌ها»

فرارو- سرانجام بعد از گذشت بیش از یک سال، اکران فیلم «قصه‌ها» ساخته رخشان بنی‌اعتماد از صبح امروز (16 اردیبهشت‌ماه) در گروه سینمایی قدس اکران شد.

به گزارش فرارو، هفته گذشته اعلام شد که «قصه‌ها»ی رخشان بنی اعتماد پس از سال‌ها توقیف قرار است در سینماهای آزاد به اکران درآید. با اعلام این خبر امیدی در دل دست اندرکاران فیلم‌های «خانه دختر» و «نهنگ عنبر» به وجود آمد که شاید بالاخره مشکل اکران فیلم‌هایشان از بین برود و رنگ پرده نقره‌ای را به خود ببینند. اما سخنگوی شورای صنفی نمایش اعلام کرد که در این هفته برای زمان و چگونگی اکران فیلم‌های مذکور هیچ تصمیمی گرفته نشده و به زمانی دیگر موکول شده است.

«قصه‌ها» ساخته رخشان بنی اعتماد، گذر به هفت زندگی و آدم‌هایی است که درشرایطی نه استثنایی، در موقعیت‌هایی شبیه به بسیاری از ما و آدم‌های دیگر جامعه، زندگی را سر می‌کنند. این فیلم توجه بسیاری از منتقدان را به خود جلب کرد و بسیاری در زمان نمایش آن در جشنواره فیلم فجر آن را راوی روزگار تلخ ما نامیدند. علاوه بر آن مردم نیز با آرای خود این فیلم را بر‌ترین فیلم جشنواره سی و دوم انتخاب کردند.
 
خود بنی اعتماد درباره فیلمش گفته بود: «قصه‌ها» بعد از نزدیک به سه دهه فیلمسازی هنوز شخصیت‌های فیلمهای مستند و سینمایی‌ام برایم زنده و با آن‌ها زندگی می‌کنم. «قصه‌ها» برگشت دوباره به شخصیت‌های فیلم‌های قبلی‌ام در شرایط امروز است. گرچه فیلم «قصه‌ها» روایتی کاملا مستقل دارد اما برای خود من و کسانی که فیلم‌های قبلی‌ام را دیده‌‍‌اند، مروری بر سرنوشت آدم‌ها و شرایط اجتماعی سه دهه گذشته است.»
 
با این حال اشکالات فراوانی بر سر راه اکران این فیلم قرار گرفت مثلا اعلام شد که «قصه‌ها» به این دلیل که بدون دریافت پروانه ساخت مقابل دوربین رفته بود مجوز اکران عمومی دریافت نکرده است. اما این ایرادات عجیب سرانجام در مهرماه سال ۱۳۹۳ شکلی جدی‌تر به خود گرفت. در این زمان کمیسیون فرهنگی مجلس شوری اسلامی با ارسال نامه‌ای به وزارت ارشاد خواستار عدم صدور جوز اکران برای ۸ فیلم شد. ۸ فیلمی که نام «قصه‌ها»ی رخشان بنی اعتماد هم در میان آن دیده می‌شد.

 آن‌ها این فیلم‌ها را «فیلم‌هایی مرتبط با فتنه» می‌دانستند. احمد سالک عضو کمیسیون فرهنگی در این باره توضیح داده بود که «برخی فیلم‌ها با اینکه مجوز فیلمنامه و تولید دریافت کرده‌اند اما در هنگام ساخته شدن به حاشیه رفته‌اند و نمایش آن‌ها به مصلحت نظام نیست.»

منتقدان بسیاری به این اتفاق واکنش نشان دادند. مثلا جواد طوسی در یادداشتی درباره فیلم «قصه‌ها» نوشت: «قصه‌ها» در حوزه «سینمای اجتماعی»، فیلمی متعهدانه و عدالتخواهانه است و هیچ مشکل ارزشی و اخلاقی ندارد.

به گفته او بایکوت کردن اثری که شناسنامه یی درست و واقع بینانه از جامعه معاصر و طبقه بندی اجتماعی ناهمگونش ارائه می‌دهد و نگاهی غمخوارانه به اقشار فرودست و آسیب پذیر دارد و محروم ساختن مخاطبان جدی و پیگیر این فیلمساز از مشاهده آخرین کارش، نوعی جفا به سینمای اجتماعی است.

اما در هفته گذشته پس از دو سال تعلیق، زمزمه‌هایی از اکران قصه‌ها در گروه آزاد شنیده شد. پیمان معادی و باران کوثری بازیگران فیلم «قصه‌ها» با نگارش متنی کوتاه در فضای اینستاگرامشان از احتمال اکران این فیلم خبر دادند.
 
معادی در صفحه اینستاگرام خود چنین نوشت: «اکران فیلم «قصه‌ها» از هفته دیگه در گروه آزاد بی‌حرف پیش گوش شیطونم کر.» کوثری نیز با انتشار عکسی از صحنه فیلم نوشت: «خبر رسیده خبری در راه است»

پخش کننده این فیلم هم خبر‌ها را تاکید کرد و گفت که قرارداد اکران این فیلم هفته گذشته به شورای صنفی نمایش ارائه شده و از آنجایی که شش سرگروه سینمایی پُر است، قصد دارد فیلم را در گروه آزاد بدون سرگروه اکران عمومی کند.
 
همین خبر باعث شد «خانه دختر» و «نهنگ عنبر» که حاشیه‌هایشان به مراتب کمتر از «قصه‌ها» بود نسبت به اکران فیلمشان امیدوار شوند.

اما غلامرضا فرجی سخنگوی شورای صنفی نمایش گفت که درخواست اکران «قصه‌ها» به شورای صنفی نمایش ارائه شده است اما در این هفته برای زمان و چگونگی اکران آن هیچ تصمیمی گرفته نشد.» همین تعلیق و موکول مجدد تصمیم گیری درباره فیلم‌های مذکور مشخص کرد که هنوز سرنوشت فیلم‌های مذکور مشخص نشده و نتوانسته‌اند از فشارها رهایی یابند.

با آنکه تا به امروز فیلم‌های «نهنگ عنبر» و «خانه  دختر» بارها مورد بازبینی و اصلاح قرار گرفته و گویی دوباره پروسه گرفتن پروانه نمایش را طی کرده‌اند اما انگار هنوز رضایت مسئولان را به دست نیاورده اند زیرا پیش از این سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته که اگر اشکالات رفع شوند، فیلم‌ها در نوبت اکران قرار خواهند گرفت.

فیلم «قصه‌ها» تا به امروز موفق به حضور در جشنواره‌های گوناگون و کسب جوایزی همچون جایزه بهترین فیلنامه در هفتاد و یکمین جشنواره ونیز و برنده مسابقات پاسفیک شده است. بازیگران فیلم هم در اصل ایفاگر نقش شخصیت‌های آشنای فیلم‌های پیشین بنی‌اعتماد هستند. افرادی چون حبیب رضایی، محمدرضا فروتن، مهراوه شریفی‌نیا، گلاب آدینه، مهدی هاشمی، حسن معجونی، بابک حمیدیان، نگار جواهریان، شاهرخ فروتنیان، ریما رامین‌فر، عاطفه رضوی، پیمان معادی، باران کوثری، خسرو شهراز، فاطمه معتمدآریا، صابر ابر و فرهاد اصلانی.