حزب چپگرای "سیریزا" پیروز انتخابات یونان شد

آسوشیتدپرس می‌گوید آنتونیوس ساماراس نخست وزیر یونان شکست در انتخابات را پذیرفته است. او در تماس با آلکسی سیپراس، پیروزی او را در انتخابات پارلمانی این کشور تبریک گفت.

ساماراس گفته است این خواست مردم یونان است.

سامراس گفته است که یونان روزهای سخت بحران اقتصادی‌ش را پشت سر گذاشته است.

او گفته یونان را در شرایطی در سال ۲۰۱۲ تحویل گرفته که کشور در "آستانه فاجعه" بوده و اکنون بحران را پشت سر گذاشته است.

نظرسنجی‌ها
نظرسنجی پس از رأی‌گیری در انتخابات پارلمان یونان نشان می‌داد که حزب اپوزیسیون سیریزا، که مخالف برنامه‌های ریاضت اقتصادی است، حداقل ۹ درصد از نزدیک‌ترین رقیب خود، حزب حاکم "دموکراسی نو" پیش است.

رای‌دهندگان یونانی امروز (یک‌شنبه پنجم بهمن، ۲۵ ژانویه) برای انتخاب اعضای جدید پارلمان پای صندوق‌های رای رفتند و بر اساس یک نظر سنجی، ۳۵.۵ درصد آنها به سیریزا و ۲۳ درصد به حزب حاکم دموکراسی نو رای داده‌اند.

نظرسنجی دیگری این ارقام را ۳۹.۵ در برابر ۲۳ درصد تخمین زده است.

این نظرسنجی‌ها نشان می دهد که حزب راست افراطی "سپیده طلایی" و حزب میانه‌روی "ریور" نیز مشترکا در رده سوم قرار دارند.

سیریزا از نتایج این نظرسنجی‌ها استقبال کرده و آن را "بازگشت به عزت و عدالت اجتماعی" توصیف کرده است.

پانوس اسکورلتیس سخنگوی این حزب گفت: "مسلم است که اگر ما به یک پیروزی تاریخی برسیم پیام آن نه فقط برای مردم یونان بلکه برای تمام مردم اروپا خواهد بود."

با این حال روشن نیست که آیا سیریزا قادر خواهد بود به اندازه کافی کرسی های پارلمان را از آن خود کند که بتواند دولت تشکیل دهد.

این حزب برای کسب اکثریت مطلق آرا به ۱۵۱ کرسی پارلمان نیاز دارد.

طبق قانون اساسی، مخالفت نمایندگان پارلمان در ماه دسامبر با کاندیدای دولت برای مقام ریاست‌جمهوری به انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات ظرف مدت یک ماه منجر شد.

روال انتخاب نمایندگان
پارلمان تک‌مجلسی یونان ۳۰۰ نماینده دارد که بر اساس ترکیبی از اکثریت مطلق و نسبی آرا انتخاب می‌شوند و ۵۰ کرسی اضافه هم به حزب پیروز تعلق می‌گیرد ولی برای تشکیل دولت به ۱۵۱ کرسی نیاز است.

احزاب برای ورود به پارلمان به حداقل ۳ درصد کل آرا نیاز دارند ولی نمایندگان نهایی مجلس بر اساس یک فرمول پیچیده مشخص می‌شوند.

۱۲ کرسی برای فهرست کاندیداهای سراسری احزاب کنار گذاشته شده که بر اساس رای نسبی احزاب تقسیم می‌شوند و باقی نمایندگان بر اساس میزان رای هر حزب در حوزه‌های انتخابی به پارلمان راه پیدا می‌کنند.

حداقل سن رای‌دهندگان ۱۸ سال است و بیش از ۹ میلیون یونانی می‌توانند در این انتخابات شرکت کنند، ولی امکان شرکت در انتخابات از خارج از کشور وجود ندارد.

چرا کمک‌های مالی بین‌المللی به مهم‌ترین موضوع انتخابات تبدیل شد؟

تا امروز، یونان طبق برنامه حدود ۲۴۰ میلیارد یورو از اتحادیه اروپا و صندوق بین‌المللی پول کمک مالی دریافت کرده و مذاکره بر سر فاز آخر این کمک‌ها که میلیارد و دویست میلیون یورو ارزش دارد وظیفه دولت آینده خواهد بود.

اما با‌ گذشت شش سال رکود شدید و برنامه‌های ریاضتی هنوز نمی‌توان اثرات بهبود وضعیت اقتصادی یونان را در اقتصاد واقعی این کشور مشاهده کرد.

نرخ بیکاری همچنان اندکی بیش از ۲۵٪ است اما در رده سنی ۲۵ تا ۳۵ سال این نرخ به حدودا ۵۰ درصد می‌رسد و مالیات‌های اضطراری اخیر که بیشتر به ملک اعمال شده‌اند هم فشارها بر طبقه متوسط را بیشتر کرده‌اند.

در سایه کسادی بازار این حس ایجاد شده که برنامه کمک‌های مالی در عمل نتیجه‌بخش نبوده و زمان آن رسیده که برنامه دیگری آزموده شود.

خارج شدن از اتحادیه اروپا؟
نگرانی از خارج شدن یونان از پول واحد اروپا و حتی اتحادیه اروپا، نقش مهمی در بحث‌های پیش از انتخابات سال ۲۰۱۲ ایفا کرد.

اما آلکسی سیپراس، رهبر ۴۰ ساله سیریزا، می‌گوید هدفش ماندن در پول واحد است و اخیرا از حجم ادعاهایش مبنی بر گرفتن "تصمیمات یک‌جانبه" در رابطه با تعهد‌ات یونان در قبال وام‌هایش کم کرده و از لزوم بودجه متوازن حرف می‌زند.

اما او همچنان می‌خواهد برنامه‌های ریاضتی را متوقف کند و شرایط بازپرداخت بدهی‌های یونان را تغییر دهد که با مخالفت کامل چندین رهبر اروپایی روبه‌رو شده است.

ژان-کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا، نسبت به "نتیجه غلط" به یونان هشدار داده و آنتونیس ساماراس، نخست‌وزیر فعلی، که برای جذب آرای میانه‌روها و طرفداران حزب تضعیف‌شده راست افراطی "گلدن داون" تلاش می‌کند، از رای‌دهندگان یونانی خواسته آینده حضور یونان در پول واحد اروپا را به خطر نیاندازند.

این احتمال هم وجود دارد که بانک مرکزی اروپا، از آن‌جا که می‌داند دولت بعدی یونان می‌خواهد شرایط بازپرداخت بدهی‌هایش را تغییر دهد، کمی خود در روزهای آتی از خرید اوراق قرضه دولت یونان سر باز بزند و با این کار یونان را مجبور به ترک پول واحد اروپا کند.

آیا سیریزا می‌تواند دولت تشکیل دهد؟
بیشتر کارشناسان معتقدند اگر سیریزا در انتخابات پیروز شود بعید است بتواند اکثریت مطلق کرسی‌ها را تصاحب کند و باید سراغ ائتلاف با دیگران برود.

شاید چند حزب کوچک علاقه‌مند باشند؛ از جمله حزب سوسیالیست پاسوک که زمانی سیاست یونان را در سیطره خود داشت ولی حالا از حمایت تنها ۴ تا ۵ درصد رای‌دهندگان برخوردار است. خواسته اصلی پاسوک از آقای سیپراس تعهد به اتمام مذاکرات با اتحادیه اروپا و صندوق بین‌المللی پول بر سر کمک‌های مالی خواهد بود.

شریک احتمالی دیگر چنین ائتلافی حزب جنبش سوسیالیست‌های دموکراتیک گئورگیوس پاپاندرئو، نخست‌وزیر و رهبر سابق پاسوک، است که خواسته‌های مشخص خود را دارد.
دیگری حزب میانه‌روی "ریور" است که در اواسط سال ۲۰۱۴ توسط استاوروس فیودوراکیس، روزنامه‌نگار، در واکنش به "خط‌کشی‌های کهنه حزبی" تاسیس شد.

البته حزب "یونانی‌های مستقل" را نباید از قلم انداخت. این گروه که در سال ۲۰۱۲ از دموکراسی نو انشعاب کرد به راست‌میانه تعلق دارد ولی مخالف برنامه کمک‌های مالی است، و با وجود این‌که از لحاظ ایدئولوژیکی نقطه اشتراکی با سیریزا ندارد ولی شاید به خاطر مخالفتش با سیاست‌های ریاضتی به ائتلاف تن بدهد.

حزب کمونیست یونان، که به شکل سنتی مخالف سیاست‌های ریاضتی و پول واحد اروپا است، کمتر احتمال دارد وارد ائتلاف بشود.

چه کس دیگری می‌تواند نخست‌وزیر بشود؟
آنتونیس ساماراس، نخست‌وزیر فعلی که به حزب دموکراسی نو تعلق دارد، رقیب اصلی آلکسی سیپراس است، اما تشکیل دولت بدون تصاحب ۵۰ کرسی اضافه در پارلمان برای او سخت خواهد بود.

او می‌گوید کارهای دولتش برای بهبود اقتصاد یونان ضروری بوده و تاکید می‌کند که پیروزی سیریزا برای یونان پیامدهای خطرناکی خواهد داشت؛ از جمله خارج شدن از پول واحد اروپا.