گزارش مرکز مطالعات‌هاروارد از توافق برد-برد

با نزدیک شدن ایران و کشورهای عضو گروه 1+5 به ضرب الاجل 24 نوامبر (3 آذر)، دوطرف برای رسیدن به یک توافق جامع هسته‌ای حاضر به گذاشتن کارت‌های بیش‌تری بر روی میز مذاکرات هستند.

به گزارش ایسنا، مرکز مطالعات و امنیت خارجی دانشگاه هاروارد آمریکا، در گزارشی در مورد مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب نوشت:‌ با وجود آن که تا مدتی پیش غربی‌ها اعلام کرده بودند که ایران تنها مجاز به داشتن چند صد سانتریفیوژ خواهد بود اما تابستان گذشته، رهبری ایران در سخنانی میزان بالایی برای برنامه هسته‌ای کشورش مشخص کرد.

ایشان به عنوان بالاترین مقام سیاسی این کشور با تعیین میزان 190 هزار سو برای برنامه هسته‌ای کشورش باعث شد بسیاری از کارشناسان اعلام کنند که رسیدن به یک توافق جامع هسته‌ای با ایران ممکن نخواهد بود. وی حداقل ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم موردنظر کشورش را 190 هزار سو (واحد جداسازی) اعلام کرد.

ایران برای رسیدن به چنین رقمی به تعداد 190 هزار سانتریفیوژ نسل اول (IR-6) نیاز خواهد داشت.

با اعلام این میزان، کسانی که خواستار رسیدن به توافق هسته‌ای با ایران بودند، احساس کردند که این رقم دست مذاکره‌کنندگان را خواهد بست. برخی نیز که به شدت مخالف توافق هسته‌ای با ایران بودند، اعلام 190 هزار سو را دلیل به نتیجه نرسیدن مذاکرات دانستند.

اما نکته‌ای که باید به آن توجه داشت آن است که منظور ایران از اعلام نیاز ایران به 190 هزار سو را هدف بلندمدت این کشور بوده است که خواستار رسیدن به این رقم در طی 5 سال یا 10 سال آینده است؛ اما رهبری ایران دست مذاکره‌کنندگان ایرانی را باز گذاشته است زیرا به طور مشخص ایشان بر رسیدن به توافق هسته‌ای با غرب در مدت زمان محدود تاکیدی ندارد.

هم‌چنین ایران قادر نخواهد بود که حداقل تا 10 سال آینده به رقم تولید 190 هزار سو دست یابد زیرا این کشور در حال حاضر تنها دارای 20 هزار سانتریفیوژ است که تنها نیمی از آن‌ها فعال‌اند.

با فرض آن که ایران بخشی از 10 هزار سانتریفیوژ فعال خود را در جهت رسیدن به توافق هسته‌ای با غرب غیرفعال کند، سعی می‌کند به جامعه‌ی ایران بفهماند که از دست دادن تعدادی از سانتریفیوژها دربرابر برداشته شدن بخش اعظم تحریم‌ها، اقدامی کاملا منطقی بوده است.

در ادامه‌ی این گزارش ذکر شده است: قراردادی با تعداد 4 تا 5 هزار سانتریفیوژ یک توافق برد- برد برای هر دو طرف است؛ به این علت که آمریکا با چنین توافقی می‌تواند در مقابل مخالفان خود در کنگره که با توافق هسته‌ای مخالفند و آن را بی‌فایده می‌دانند بایستد، چرا که با چنین توافقی آمریکا توانسته است که نیمی از سانتریفیوژهای ایران را غیرفعال کند. به علاوه دولت آمریکا به شیوه‌ی درستی توانسته است که ایران را مجاب بر اجرای تغییرات در طراحی راکتور آب سنگین اراک کند و هم‌چنین تاسیسات فردو را در حد یک تاسیسات تحقیقاتی نگه دارد.

بر این اساس به نظر می‌رسد که دولت روحانی اگر می‌خواهد به توافق هسته‌ای با آمریکا دست یابد باید بتواند تعداد سانتریفیوژهای خود را به تعداد 4 تا 5 هزار کاهش دهد.

به گزارش ایسنا، مقامات ایرانی اعلام کرده اند هنوز توافقی بر سر تعداد سانتریفیوژ‌ها انجام نشده است و ایران از حق غنی‌سازی خود گذشت نخواهد کرد.