bato-adv
کد خبر: ۲۱۲۱۸۳
(باز نشر)ارزیابی فارن پالسی از یک سال بعد از مذاکرات؛

خاورمیانهِ بعد از توافق ایران و آمریکا

سال 2015 است. از چند ماه پیش که توافق نهایی در مورد برنامه هسته ای ایران امضا شده، اشتباهات جزئی اندکی از سوی تهران روی داده و روند کاهش تحریم ها به درستی پیش نرفته است. ورای این سکسکه ها، آژانس بین المللی انرژی اتمی همچنان در حال راستی آزمایی پایبندی ایران به تعهدات خود است. این توافق باعث شده واشنگتن بتواند در خصوص اولویت های استراتژیک مشترک دو کشور—جنگ علیه داعش و تثبیت دولت وحدت در افغانستان- تعامل مستقیمی با تهران داشته باشد.
تاریخ انتشار: ۱۵:۰۷ - ۰۷ آبان ۱۳۹۳


در سال گذشته فارن پالسی ارزیابی خود را از یک سال بعد از توافق ایران و امریکا منتشر کرد. این نشریه امروز بیست و سوم تیر این مطلب را بازنشر داده است که در ادامه آن را می‌خوانید:

فرارو-
سال 2015 است. از چند ماه پیش که توافق نهایی در مورد برنامه هسته ای ایران امضا شده، اشتباهات جزئی اندکی از سوی تهران روی داده و روند کاهش تحریم ها به درستی پیش نرفته است. ورای این سکسکه ها، آژانس بین المللی انرژی اتمی همچنان در حال راستی آزمایی پایبندی ایران به تعهدات خود است. این توافق باعث شده واشنگتن بتواند در خصوص اولویت های استراتژیک مشترک دو کشور—جنگ علیه داعش و تثبیت دولت وحدت در افغانستان- تعامل مستقیمی با تهران داشته باشد.

به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از فارن پالسی، آمریکا و ایران هدف مشترکی برای حفظ وحدت عراق یافته اند. ایران به ائتلاف آمریکا علیه داعش نپیوسته اما مذاکرات میان مقامات ایران و آمریکا در مورد داعش که در حاشیه مذاکرات هسته ای 1+5 در ژوئن 2014 آغاز شده بود، ادامه یافته و مذاکرات مستقیم دوجانبه بر شکست داعش متمرکز بوده است. هم تهران و هم واشنگتن در مورد امور جاری، همکاری محدودی از خود نشان داده اند. برخی معتقدند این رابطه اندک به تبادل اطلاعات و همکاری مستقیم در اقدامات نظامی گسترش یافته است. 

مقامات آمریکا تصدیق کرده اند که تهران از نفوذ خود برای کنار گذاشتن نوری المالکی از قدرت در سپتامبر 2014 استفاده کرد و سپس دولت حیدر العبادی را به تسهیم قدرت با سنی ها و دیگر اقلیت ها ترغیب کرد. نتیجه این مسائل شکل گیری یک شرایط سیاسی مترقی اما شکننده بوده، درحالیکه سنی ها هنوز حس نمی کنند که حضور جدی در دولت ندارند و ارتش هنوز تحت تسلط شیعیان است.

فضای پس از مذاکرات امکان ارزیابی تمایل ایران به ایفای نقشی سازنده در پیشبرد یک راه حل سیاسی در سوریه را فراهم کرده است. واشنگتن با تصدیق اینکه کنفراس ژنو در مورد سوریه دیگر بدون ایران معنایی نخواهد داشت، از حضور ایران در کنفرانس ژنو 3 حمایت می کند. عربستان، روسیه، ترکیه و نمایندگان میانه روی اپوزیسیون سوریه و دولت اسد نیز در ین نشست شرکت خواهند کرد.

مقامات ایران و آمریکا در مذاکرات پیش از نشست بر کمک فوری به منظور پایان دادن به بحران انسانی در سوریه تاکید کرده اند. آنچه مشخص نیست این است که تهران تا کجا از اهرم خود برای ایجاد حل و فصل سیاسی مسئله ای استفاده خواهد کرد که در نهایت منجر به خروج بشار اسد از قدرت می شود. حال که ایران بالاخره پشت میز کنفرانس ژنو نشسته است، زمان آن است که کارت های خود را رو کند.

توسعه روابط ایران و عربستان دورنمای بهتری را برای ژنو 3 ترسیم کرده است. در پی دیدار محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران با همتای سعودی خود در نیویورک در سپتامبر 2014، ظریف به جده سفر کرد تا با ملک عبدالله، پادشاه عربستان دیدار کند و در مورد گسترش تلاش مشترک برای مقابله با داعش گفتگو کند.

توافق هسته ای در کنار حضور اندک نیروهای آمریکا در افغانستان به تهران این امکان را می دهد که به درخواست آمریکا برای مذاکرات مستقیم در مورد افغانستان پاسخ مثبت بدهد. تاکنون شاهد حمایت علنی مقامات ایران و آمریکا از دولت وحدت افغانستان بوده ایم. روابط کاری میان سفرای ایران و آمریکا در کابل توسعه یافته است. دولت اوباما از مشارکت ایران در ائتلاف حمایت از انتقال قدرت در افغانستان استقبال کرده است.

با کاهش تحریم ها، مقامات ایران و آمریکا حال می توانند حضور بالقوه تهران در «راه ابریشم جدید» را مورد بحث و بررسی قرار دهند. این برنامه یکی از ارکان اصلی استراتژی واشنگتن برای حمایت از توسعه افغانستان از طریق مسیرهای ارتباطی تجارت و حمل و نقل که آسیای مرکزی و جنوبی را به هم مربوط می کند، محسوب می شود. 

آمریکا فشارهای خود به پاکستان برای قطع همکاری در پروژه خط لوله با ایران را متوقف می کند. در این فضای جدید، واشنگتن این خط لوله که گاز طبیعی را از ایران به پاکستان منتقل می کند را یک راه مناسب برای رسیدگی به بحران انرژی پاکستان می بیند.

با این حال نقاط اختلاف جدی پا برجا هستند. اختلاف میان تهران و واشنگتن در مورد انتصابات در دولت افغانستان و ساختار نیروهای امنیتی ادامه دارند. 

اتفاقات اخیر چیزی از یک تغییر تاریخی کم ندارند. تابوی همکاری ایران-آمریکا از بین رفته و تصور بازگشت به دوران پیش از توافق هسته ای سخت است. اما تفاوت های عمیق همچنان پابرجا هستند. مسائلی چون حقوق بشر، حمایت ایران از حماس و حزب الله علیه اسرائیل ادامه دارند.

یکی از مشکل ترین چالش های دوران پس از توافق برای دولت اوباما، مدیریت خشم و انتظارات اسرائیل و اعضای کنگره است که همچنان نسبت به انجام تجارت با ایران تردید دارند و با آن مخالفت می کنند. توافق هسته ای همچنین نگرانی کشورهای حاشیه خلیج فارس که معتقدند حال در برابر فشار ایران آسیب پذیرتر هستند، را تشدید کرده است. حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران و تیم اش نیز همچنان با چالش تندروهایی که مشتاق بازگشت ایران به انزوا هستند، روبرو است. 

آنچه طی ماه های اخیر شاهدش بودیم، تعامل محاسباتی و افزایشی است نه روابط حسنه کتب کلاسیک. لحظه دراماتیک «نیکسون به چین می رود» هنوز به نظر ممکن نمی رسد. در عوض همکاری محتاطانه ای در برخی حوزه های استراتژیک صورت گرفته است. واشنگتن به طور روزافزونی شاهد مزایای همکاری با ایران است اما این همکاری هنوز به روش های محدودی انجام می شود. هر دو کشور با ابهام تعامل با دولتی که در آینده ای نزدیک متحدشان نخواهد بود اما دیگر دشمن سرسخته گذشته هم نیست، روبرو هستند.

بازگشت به زمان حال: سناریوهای بالا مطمئنا ساخته ذهن هستند. اما اگر ایران و قدرت های بزرگ بتوان به یک توافق جامع دست یابند، این سناریو امکان بروز می یابد. ممانعت از شکل گیری یک ایران مسلح به بمب هسته ای و جلوگیری از تقابل نظامی بر سر برنامه هسته ای این کشور،اهداف بسیار مهمی هستند. شکستن قفل کانال گفتگوهای استراتژیک گسترده تر میان ایران و آمریکا در مورد مسائلی که به منافع هر دو کشور مربوط می شود هم دستاورد بزرگی خواهد بود.

تکنوکرات
Iran, Islamic Republic of
۱۲:۳۳ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۳
برای کشوری به نام ایران با پتانسیل منابع انسانی بالا، ذخایر طبیعی نفت، گاز و ... فراوان و موقعیت ژئوپولیتک و حساس در خاورمیانه؛ چنین جایگاهی حداقل انتظار ممکن است...
بدون اغرارق ایران هم اکنون مرکز ثقل و امنترین کشور منطقه است!
عبدالمجید
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۴۸ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۳
امریکا بمب اتمی امتحان میکنه ازنوع نسل جدید من باید 3/3درصد تاز ه غنی سازی کنم .عجب توافقی .از20شدیم 3/3درصد عجب رشدی کردیم .
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۴۱ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۳
طرفدارایه شریعتمداری جنگ طلب کجایید ؟ حالتون خوبه ؟ پماد سوختگی چنده ؟
عدی
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۴۰ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۳
مسجد اتمی !
رسول
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۵۶ - ۱۳۹۴/۰۲/۱۴
امریکا می خواد هم خدا رو داشته باشه هم خرما رو این جوری نمی شه اونا می دونن که یه ایران هسته ای رو دیگه نمی شه با کشور های بد بخت و عرب های شکم پاره خاورمیانه مقایسه کرد بلکه اونو باید در سطح کشور هایی مثل فرانسه یا المان دونست اونا ایونو خوب می دونن برا همینه که دارن کارشکنی می کنن
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۲۲
PEYMAN
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۱۴ - ۱۳۹۳/۰۸/۰۷
پس اونا هم متوجه شدن ما جدی نیستیم و دستمون میلرزه تو جاهایی که به نفعمونه امضا بکنیم؟؟؟؟!!!!
یعنی اگه توافق تو این مرحله انجام نشه دقیقا همونی که نوشته پیش میاد و ما میشیم بازیچه دست 5+1
ناشناس
Germany
۱۹:۴۴ - ۱۳۹۳/۰۸/۰۷
بازیچه روسیه و چین!
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۱۸ - ۱۳۹۳/۰۸/۰۷
شتر در خواب بیند پنبه دانه
گهی لف لف خورد گه دانه دانه
لپ لپ
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۴۹ - ۱۳۹۳/۰۸/۰۸
لپ لپ مجید
جعفری فارسانی
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۳۲ - ۱۳۹۳/۰۸/۰۹
گهی لپ لپ خورد !!!!
ایرانی کوروش
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۵۸ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۳
هیسسسسسسسسسس
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۴۲ - ۱۳۹۴/۰۴/۲۳
بي سواد لپ لپ نه لف لف
محمد
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۳۲ - ۱۳۹۳/۰۸/۰۷
از خداوند منان شفاي عاجل براي نويسنده اي توهمات مسئلت دارم
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۴۸ - ۱۳۹۳/۰۸/۰۷
اگه توافق بشه پس این مجلسیا چیکار کنن!!!
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۱:۲۰ - ۱۳۹۳/۰۸/۰۸
درود !
سپاس گزار نبوده و نیستم روحانی !
ساسان
Iran, Islamic Republic of
۰۸:۴۴ - ۱۳۹۳/۰۸/۰۸
هرگونه سازش و یا کوتاه آمدن ایران در موضوعات سوریه و عراق منجر به این خواهد شد که ترکیه و عربستان و قطر جایگزین ایران شوند و نفوذ ما در منطقه کاهش یابد، چقد خوش بحال ترکیه خواهد شد! هم خاور میانه ای که ما واسش هزینه مالی و جانی کردیم مفت مفت میفته دستش و هم برای عضویت در اتحادیه اروپا یک ترکیه با نفوذ در منطقه و جهان اسلام برای اروپا جذابیت بیشتری خواهد داشت اون موقع با ترکیه ای طرفیم که عضو اروپا و رهبر سیاسی جهان اسلام و مسلط بر خاورمیانه است و متاسفانه برای ما مشکل آفرین خواهد شد امیدوارم دولتمردان اینو فهمیده باشند
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۰۶ - ۱۳۹۳/۰۸/۰۸
بیچاره امریکا! اگه تحریم ها رو برداره ملت برنده میشن، اگر هم تحریم ها رو برنداره خودش بی ابرو میشه
asadi
Iran, Islamic Republic of
۱۲:۴۸ - ۱۳۹۳/۰۸/۰۸
توافق ایران و آمریکا! یا ایران و ۵+۱ ؟
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۵۸ - ۱۳۹۳/۰۸/۰۸
خیییییییییییییخییییییییییخییییییییییییییی......
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۵۶ - ۱۳۹۳/۰۸/۰۸
اولویت ما چه با توافق و چه بدون توافق گوشه نشینی تندروهاست اگر سیاستهای آنها نبود ما الان گوشه رینگ نبودیم
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۹:۴۱ - ۱۳۹۳/۰۸/۱۰
80 درصد خوب پيش بيني كرده بود و موافقم
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۱۱ - ۱۳۹۳/۰۸/۱۰
این یارو نویسنده این مطلب عجب تخیل قوی داشته ولی همش خواب تعبیر ناپذیر است....ایران هیچ موقع مقابل آمریکا ساکت نمی نشیند و همیشه زور گویان مخصوصا آمریکا و وهبیان عربستان را رسوا می کند....
مجله فرارو