هزینه‌های بالای یک تقلب بزرگ علمی!

سالهاست بازار انقلاب تهران جولانگاه زیرزمینی پایان نامه نویسانی شده که نه تنها دانشجویان شریف و دانشگاه تهران در این تخلف علمی شرکت کرده اند بلکه دانشجویان تمام دانشگاههای کشور از این شیوه استقبال می کنند و این تقلب بزرگ علمی که هزینه های گزافی هم برای طرفدارانش به دنبال دارد، همچنان در پیچ و خم یک خلاء قانونی یا آسیب شناسی نکردن بی انگیزگی دانشجویان باقی مانده است.

از آنجا که از ابتدای عمر آموزش عالی در کشورمان قوانین سخت گیرانه ای برای مبارزه با پدیده پایان نامه نویسی زیرزمینی تدوین نشده، افزایش جمعیت دانشجویی و مشکلاتی که در راه پایان نامه نویسی دانشجویان ایجاد شده همچنین گسترش پدیده دیگری به نام مدرک گرایی موجب شده تا شغلی کاذب به نام پایان نامه نویسی در کشور و به خصوص در تهران به وجود آید.

نقطه صفر مرزی این تخلف آشکار علمی که البته دانشجویان بسیاری از آن استقبال هم کرده اند، در میدان انقلاب است. خبرنگار مهر به عنوان یک دانشجو به برخی از این دفاتر که در زیرزمینهای پاساژهای خرید و فروش کتاب یا طبقات بالای ساختمانها در حال گرفتن سفارش هستند، مراجعه کرد و در این باره حقایق تاسف باری به دست آمد.

نرخ پایان نامه های ارشد و دکتری
طبقه پایین بازار بزرگ کتاب واقع در میدان انقلاب، یکی از مراکز عمده پایان نامه نویسی به شمار می آید. فردی که متقاضی صحبت کردن با پایان نامه نویسان است ابتدا توسط راهنمایی که بالای پله ها منتظر مشتری ایستاده، به پایین دعوت می شود. متقاضی باید پشت سر راهنما به سمت دفتر هدایت شود. پس از آن باید با مسئول دفتر که نرخها را در دست دارد صحبت کند.

یک سوال و جواب علمی!
نخستین سوالی که از دانشجو پرسیده می شود درباره وضعیت پروپوزال است. در اینجا برخی سوال و جوابی که خبرنگار مهر با یکی از پایان نامه فروشان داشته، اشاره شده است.

- می خواستم شرایط نوشتن پایان نامه و هزینه ها را بدانم.
پایان نامه نویس: چه رشته ای هستید؟ پروپوزال تصویب شده؟

- یک پایان نامه برای کارشناسی ارشد و یک پایان نامه هم برای دکتری دارم.
پایان نامه نویس: پروپوزال تصویب شده؟

- بله، ولی می خواستم پروپوزال را هم شما بنویسید.
پایان نامه نویس: ببینید خانم برای پروپوزال ارشد 200 هزار تومان و برای دکتری 250 هزار تومان یک جا دریافت می کنیم اما برای نوشتن سایر مراحل پایان نامه، مبالغ به تدریج از شما دریافت می شود.

- هزینه کلی پایان نامه چقدر می شود؟ پایان نامه ارشد در رشته تاریخ و پایان نامه دکتری در رشته کامپیوتر هست.

پایان نامه نویس: هزینه کلی رشته تاریخ 800 هزار تومان و برای دکتری چون نیاز به اطلاعات آماری دارد یک میلیون تومان محاسبه می شود.

رشته هایی که پایان نامه نویس ندارند!
در طبقه زیرزمینی بازار بزرگ کتاب میدان انقلاب، بین سه تا چهار دفتر پایان نامه نویسی قرار دارند که نزدیک هم واقع شده و مشتریانی که با دفتر اول به توافق نرسند به سراغ دفاتر بعدی می روند تا بالاخره یک جا برای نوشتن پایان نامه شان به تفاهم برسند.

البته باید گفت برخی دفاتر هم اصلاً کار پایان نامه نویسی در برخی رشته ها از جمله روانشناسی را انجام نمی دهند چرا که در این زمینه متخصصی ندارند.

رفت و آمد مشتریها به بازار پایان نامه نویسی
یک دفتر دار دیگر، قیمت پایین تری برای دو پایان نامه ارشد و دکتری اعلام می کند و در واقع قصد دارد تخفیف بدهد چون دو پایان نامه از سوی یک مشتری معرفی می شود.

اگر برای مدتی در برخی دفاتر پایان نامه نویسی خود را معطل کنیم، هر چند دقیقه یک بار مشتریانی پا به این دفاتر می گذارند و از نرخ پایان نامه و پروپوزال می پرسند و اگر هزینه ها مناسب باشد، می مانند و اگر نه که سراغ دفتر دیگری می روند.

دفاتر پایان نامه نویسی برای شروع همکاری با مشتریان، یک فرم تعیین قرارداد امضا کرده اند که به علت غیرقانونی بودن این شغل، نوع تفاهم نامه از این دفتر به آن دفتر و از این خیابان به آن خیابان کاملاً متفاوت است.

در برخی دفاتر هم که اصلاً جا برای نشستن نیست و باید مدتی صبر کرد تا مشتری جلویی کارش انجام شود. یکی از مسئولان دفاتر که سرش خلوت تر بود، پاسخگوی برخی از سوالات خبرنگار مهر شد.

همه مقاطع تحصیلی مشتری پایان نامه نویسی اند!
به گفته این کارمند دفتر پایان نامه نویسی، تمام مقاطع تحصیلی حتی کارشناسی مشتریان دائمی به شمار می آیند و نمی توان دقیقاً گفت که دانشجویان ارشد بیشتر مراجعه می کنند یا دانشجویان دکتری. این کارمند حتی می گوید که دانشجویان دکتری گاهی اوقات خیلی پیگیرتر از دانشجویان کارشناسی ارشد برای نوشتن پایان نامه هایشان هستند هر چند نرخ پایان نامه این مقطع گرانتر است.

پایان نامه های علوم انسانی در رشته های ارتباطات، تاریخ، حقوق، روانشناسی، حسابداری بیشترین مشتری را در میان دانشجویان دارند و رشته های فنی در این دفتر کمترین مشتری را دارند اما به گفته این فرد، به هر حال برای پایان نامه های رشته های فنی و مهندسی هم نرخهایی در نظر گرفته شده که البته برخی دانشجویان خواهان قیمت کمتری هستند.

پشت پرده پایان نویس ها چه کسانی هستند؟
نزدیک به خیابان کارگر، مردی مسن کاغذی را که روی آن نوشته "پایان نامه نویسی" در دست دارد. به سمتش که می روم بدون آنکه اجازه دهد سخنی به زبان آورم، با یک علامت سر به ساختمانی دور تر از محل ایستادنش هدایتم می کند. یکی از همان ساختمانهای خیلی قدیمی میدان انقلاب که هر طبقه ای را یکی از صنف کتاب فروشان صاحب شده است.

مرد راهنما تا طبقه سوم هدایتم می کند تا اینکه به یک واحد قدیمی می رسیم، درش نیمه باز است و یک زن و مرد روی کاناپه در حال صحبت کردن هستند. تا اسم پایان نامه را می شنوند به اتاقی که در گوشه واحد قرار دارد هدایت می شوم.

دو صندلی و یک میز و مرد جوانی پشت کامپیوتر، همه دارایی اتاق است. با رویی گشاده استقبال می کند و ابتدا درباره موضوع پایان نامه و پروپوزال می پرسد.

به گفته این فرد، پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته روانشناسی یک میلیون و 600 هزار تومان و پایان نامه دکتری نزدیک به دو میلیون تومان هزینه دارد. اما اگر تعداد پایان نامه ها بیشتر باشد تخفیفی هم در نظر گرفته می شود.

برای پروپوزال هم مبلغی بین 300 تا 400 هزار تومان بر اساس نرخ بازار اعلام شده است.

بخش نخست این مبلغ هنگام نوشتن فصل اول پایان نامه یعنی مبلغ 400 هزار تومان از دانشجو دریافت می شود. در واقع برای محکم کاری هم که شده و اینکه هر دو طرف مطمئن شوند قراردادشان تا پایان کار جاری است، این مبلغ باید پرداخت شود.

در مرحله بعدی، نشان دادن فصول مختلف پایان به استاد راهنما و البته در جریان قرار گرفتن دانشجو از جزئیات پایان نامه است تا در جلسه دفاع به مشکلی برنخورد. در طول پایان نامه نویسی هم تنها یک بار امکان ویرایش پایان نامه از سوی دانشجو وجود دارد که البته این مرحله برای دانشجو رایگان است.

اگر دانشجویی تمایل داشته باشد در پایان نامه اش از مقالات ISI هم استفاده کند و قرار باشد مرکز پایان نامه نویسی این کار را انجام دهد هزینه دیگری معادل 250 هزار تومان دریافت می شود.

به گفته این مسئول دفتر، مدت زمان پایان نامه نویسی در اختیار دانشجویان است اما اگر زمان کمی اعلام شود هزینه ها بیشتر می شود!

شغل شریف شریفی ها!
وقتی از این فرد درباره مطمئن بودن کار می پرسم، به نکته جالب و البته تاسف باری اشاره می کند. این فرد که خود را امیر معرفی کرد، می گوید دانشجوی رشته برق دانشگاه صنعتی شریف است و با کمک دوستانش که از این دانشگاه و دانشگاه صنعتی شریف هستند، پایان نامه های دانشجویان را می نویسند.

سهم اندک بهترین دانشجویان از فضای کسب و کار تخصصی
بیشتر متعجب می شوم و سعی می کنم قانعش کنم تا بیشتر برایم توضیح دهد. می گوید: "کار من پایان نامه نویسی نبود. من دانشجوی برق دانشگاه صنعتی شریف هستم و با استادانم کار می کردم اما وقتی استادی برای یک پروژه صنعتی 100 میلیون تومان دریافت می کند و تنها به من 400 هزار تومان می رسد می شود کار کرد؟ پیش از این هم در منطقه پارس کار می کردم اما سهم تلاش ما از تکمیل پروژه ها برای گذارندن یک زندگی بسیار ساده و دانشجویی بسیار پایین است."

این دانشجو در ادامه قصه پایان نامه نویس شدنش را اینطور توضیح داد که اول برای دوستانش در خوابگاه و دانشگاه تحقیقات علمی را انجام می داد اما کم کم کارش گسترش پیدا کرد و با همکاری دیگر دوستانش که از دانشگاه شریف و تهران هستند یک دفتر راه اندازی کردند.

می گوید تا تابستان است کار می کنیم و در زمان آغاز سال تحصیلی از حجم سفارشها کم می کنند تا به درسشان هم لطمه نزند.

امیر اما یک تصمیم جدید هم دارد؛ قصد دارد مجوز یک شرکت نرم افزاری بگیرد اما در سایه این شرکت همچنان به کار پایان نامه نویسی ادامه دهد تا این کار مجوز گرفته شان پررونق شود و بعد پایان نامه نویسی را کنار بگذارد.

دانشگاههای دولتی و آزاد پرمتقاضی ترین ها
از امیر درباره پایان نامه ها و دانشجویانی که مراجعه می کنند، می پرسم. می گوید پایان نامه نوشتن برای دانشگاههای دولتی سخت تر است چون در دفاع سخت گیری بیشتری اعمال می شود اما برای دانشگاه آزاد نوشتن راحت تر است.

به گفته این دانشجو، دانشجویان دانشگاههای شهید بهشتی، امام خمینی(ره)قزوین، تهران و برخی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی دانشجویانی دارند که به این مرکز مراجعه می کنند.

مبارزه وزارت علوم با دلالان پایان نامه نویس
به گزارش مهر، چندی پیش از انتشار این گزارش، سعداله نصیری قیداری - معاون حقوقی وزارت علوم خبر از تدوین لایحه ای داد که در صورت رای آوردن در مجلس شورای اسلامی، می تواند جلوی دلالان پایان نامه نویس و دانشجویان متخلف را بگیرد و برایشان اشد مجازات در نظر گرفته می شود.

سخنی با مسئولان امر
هر چند پدیده پایان نامه نویسی امری غیرقانونی و برخلاف موازین اخلاقی و علمی است، اما قطعاً سکوت چندین ده ساله مسئولان آموزش عالی و صرف حرف زدن در این باره یکی از منشاء های اصلی ریشه دار شدن این اتفاق تلخی علمی کشورمان به شمار آید.

همانطور که در این گزارش هم اشاره شد، عده ای از بهترین دانشجویان کشورمان که باید وقت خود را صرف تحصیل و تحقیق کنند دلال پایان نامه نویس شده اند که جای تاسف برای دست اندرکاران بی توجه به این پدیده زشت علمی را دارد. اینکه پایان نامه نویسی در کشور شایع شده علاوه بر مدرک گرا شدن دانشجویان به خلاء بزرگ دستورالعملها و بخشنامه ها هم بستگی دارد.

لازم است در این زمینه وزارت علوم هرچه زودتر تصمیمات لازم را با کمک مجلس شورای اسلامی اتخاذ کند تا این شعبات و دلالانشان بیشتر از این اجازه فعالیت نداشته باشند.

بازار انقلاب هر چند تنها مرکز خرید و فروش پایان نامه نیست اما نقطه ثقل مشتریان است که باید به آن توجه شود.

البته مهم تر از همه اینها آسیب شناسی و علت یابی اقدام دانشجویان برای سپردن تهیه پایان نامه شان به این دفاتر است. دانشجویانی که در مقاطع بالا و در دانشگاههای مهم تحصیل می کنند اما از انجام مهمترین بخش تحصیل خود غفلت می کنند و حاضرند هزینه های هنگفتی را تقبل کنند اما مسئولیت نوشتن پایان نامه به میدان انقلاب واگذار شود.

یافتن انگیزه دانشجویان برای اینکار چندان سخت نیست اما حل مشکلات زیربنایی و ریشه ای، سالها همت و تلاش مسئولان و خود دانشجویان را می طلبد. تلاش و مجاهدت برای برگرداندن علاقه و انگیزه این دانشجویان برای کسب علم.