کد خبر: ۱۹۶۸۶۵
کمال اطهاری در گفتگو با فرارو بررسی کرد

مصائب خانه‌دارشدن در ایران

«سیاست کلی در بخش مسکن باید این باشد که در درجه اول قیمت رانتی زمین حذف شود. چون مسکنی که در زمین رانتی ساخته می شود فقط صاحبان درآمد رانتی را بهره مند می کند؛ در حالی که اکثریت قریب به اتفاق جامعه درآمد رانتی ندارند.»

تاریخ انتشار: ۱۱:۱۰ - ۱۲ تير ۱۳۹۳
فرارو- بررسی ها نشان می دهد قیمت مسکن در ایران ۲۱.۴۹ برابر سطح درآمد سالانه یک خانوار است که از این نظر (قدرت ضعیف خرید مسکن) ایران در میان ۱۲۰ کشور جهان رتبه ۱۳ را به خود اختصاص داده است.

مردم السالوادور ضعیف ترین قدرت خرید مسکن را دارند. نسبت قیمت مسکن در این کشور به متوسط درآمد سالانه یک خانوار السالوادوری ۳۲.۳۲ برآورد شده است که بالاترین رقم در سطح جهان است.

طبق این بررسی مردم آمریکا دارای بالاترین قدرت خرید مسکن هستند. قیمت هر واحد مسکونی در این کشور تنها ۲.۴۱ برابر درآمد سالانه یک خانوار آمریکایی است.

کمال اطهاری کارشناس بازار مسکن در گفتگو با فرارو گفت: «به نظر من در نسبت قیمت مسکن به متوسط درآمد سالانه در ایران کمی اغراق صورت گرفته است و طبق بررسی ها در حال حاضر قیمت مسکن در ایران حدود 12 تا 15 برابر درآمد سالانه یک خانوار است.»

وی با بیان اینکه ممکن است آمار ارائه شده مربوط به تهران و پایتخت های کشورهای مورد بررسی باشد که در این صورت می تواند صحیح باشد خاطرنشان کرد: «باید دانست حداکثر میزان قابل تحمل بهای مسکن نسبت به درآمد سالانه خانوار 5 برابر است و اگر از این نسبت تجاوز کند برای خانوار زیانبار است چراکه مجبور می شود برای تهیه مسکن مناسب هزینه های دیگر خود همچون هزینه بهداشت، تحصیل و ... را کاهش دهد.»

اطهاری در پاسخ به این سوال که آیا قیمت مسکن در ایران بالا است یا میزان درآمدها پایین است که چنین نسبتی برقرار شده است؟، گفت: «معمولا قیمت مسکن بالا است، اما در واقع در ایران قیمت زمین است که این فاصله را ایجاد کرده است.»

وی ادامه داد: «در کشورهایی که این نسبت معقول است با سیاست های سنجیده امکان رانت جویی از قیمت زمین را از بین می برند. لذا چون امکان رانت جویی از بین می رود در واقع زمین به قیمت تولید به اضافه سود آن به بازار عرضه می شود.»

وی افزود: «اما در ایران مقوله تراکم فروشی باعث شد بر خلاف دیگر کشورها رانتِ قیمت زمین رسمیت پیدا کند.»

اطهاری در پاسخ به این سوال که آیا سطح درآمد خانوار در ایران خیلی در ایجاد این نسبت میان قیمت مسکن و سطح درآمد خانوار دخیل نیست؟، گفت: «به هر صورت تورم شدید و بیکاری سطح درآمد واقعی خانوار را پایین آورده است؛ چرا که در یک خانوار چند نفر می توانند شاغل باشند.»

وی افزود: «لذا اگرچه سطح درآمد واقعی خانوار کاهش یافته است، اما چون در این آمار سطح درآمد متوسط خانوار مطرح است خیلی این موضوع خود را در نسبت گفته شده نشان نمی دهد.»

اطهاری در پاسخ به این سوال که در این شرایط چه راهی برای خانه دار شدن خانوارها وجود دارد؟، گفت: «جدا از رونق اقتصادی و مهار تورم به عنوان پیش شرط، سیاست کلی در بخش مسکن باید این باشد که در درجه اول قیمت رانتی زمین حذف شود. چون مسکنی که در زمین رانتی ساخته می شود فقط صاحبان درآمد رانتی را بهره مند می کند؛ در حالی که اکثریت قریب به اتفاق جامعه درآمد رانتی ندارند.»

وی ادامه داد: «دوم اینکه باید برای طبقات متوسط جامعه نظام مالی ایجاد شود که بتواند بخش عمده ای از قیمت زمین را در قالب وام بپردازد و به صورت اقساط از خانوار پس بگیرد که این موضوع خود نیازمند بلوغ نظام مالی در کشور است که متاسفانه اکنون نظام مالی در ایران بالغ نیست و بانک ها هم رانت جو شده اند.»

وی افزود: «منتهی اگر قیمت رانتی زمین حذف نشود (شرط اول) وام بانکی هیچگاه نمی تواند درصد مناسبی از بهای مسکن را بپوشاند.»

این کارشناس بازار مسکن ادامه داد: «سوم اینکه باید صنعتی شدن در دستور کار قرار بگیرد تا قیمت مسکن کاهش پیدا کند. البته آنچه اکنون صورت می گیرد انبوه سازی نیست، پروژه اکباتان انبوه سازی بود.»

اطهاری درباره تبعات افزایش قیمت مسکن در جامعه گفت: «افزایش قیمت مسکن باعث گسترش حاشیه نشینی می شود و خانوارها یا وارد بازر غیررسمی و مسکن نامناسب می شوند یا باید از سایر هزینه ها بزنند تا مسکنی تهیه کنند.»

وی ادامه داد: «بدین تریب جامعه از همه جوانب اُفت می کند و بهره وری و کارآمدی کاهش پیدا می کند، چون خانوارها نمی توانند رفاه حداقلی را داشته باشند.»

وی افزود: «در این شرایط همچنین اقتصاد کلان هم دچار مشکل می شود چراکه بخش مسکن وزن سنگینی را از اقتصاد خارج می کند؛ چنانکه اکنون بخش عمده ای از پس اندازهای مردم وارد حوزه زمین و مسکن می شود که بخشی نامولد است.»
آرزوهای دور اما بی ارزش
United States of America
۱۴:۳۵ - ۱۳۹۳/۰۴/۱۲
از بچگیم یعنی اوایل دهه 60 هرچی خواستم به دست نیامد یا اگر آمد آنقدر دیر بود که دیگر احساسی به آن نداشتم اداره بابام دوچرخه آورده بود دوسال طول کشید تا تونستم بخرم موقعی که داشتم ....
برای رفتن به دانشگاه چه حسرتا که نخوردیم ..
برای کار....
حالا هم خانه از سال 87 من می خوام خونه بخرم هر دفعه رفتم 10 یا 20 تومن از حداگثر پولمان بیشتر بوده فکر تمدیدقرارداد و دنبال خانه جدید فکراینکه هرچی میگن بخر میگم موقع اسباب کشی مکافات می شه....
لذت بردن از زندگی یعنی چه یکی برای من توضیح بده
یک فرهنگی
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۰۲ - ۱۳۹۳/۰۴/۱۲
چه چیزی مصائب ندارد که خانه دار شدن نداشته باشد؟ در این مملکت عده ای دهها آپارتمان و ویلا دارند به خدا افرادی هستند که تعداد خانه هایی که مالک هستند از 30 یا 50 هم تجاوز میکند اما حاضر نیستند بدترین آن را به یک آدم کم درآمد اجاره دهند و فقط براش تخفیفی قائل بشن. برادری و برابری داره غوغا میکنه.
ناشناس
United States of America
۱۳:۴۸ - ۱۳۹۳/۰۴/۱۲
مالیات سنگین برای کسانی که بیشتر از یک خانه دارند تنها را کاهش قیمت مسکن ، مثل فرانسه سر سال باید 20% مسکن دوم را مالیات بدهند
ناشناس
United Arab Emirates
۱۳:۱۴ - ۱۳۹۳/۰۴/۱۲
مشکل اصلی تورم بالای 30% است. عملا با این نرخ تورم سرمایه ای که تولید میشود چنانچه به نحوی مصرف نشود هر سال ارزش آن کم میشود. بانکها مکان مناسبی برای سرمایه گذاری نیست و بورس هم واقعیت خود را بعد از یک دوره هیجان و تهییج کاذب نشان داد. بازار ملک الان نقش حفظ ارزش سرمایه را دارد و مانند طلا و ارز که نفعی برای نگهداشتنش در اقتصاد نیست مسکنهای تولید شده خالی هم همینطورند. اما برخلاف ارز و طلا تولید مسکن ایجاد اشتغال میکند و عامل ثبات نرخ ارز و ارزش پول ملی است.
ام الامراض اقتصاد تورم ودزدی از ارزش اندوخته های ملت است با حل آن باقی مشکلات حل خواهد شد.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۱۵ - ۱۳۹۳/۰۴/۱۲
مسکن محکوم به کاهش است
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۰۴ - ۱۳۹۳/۰۴/۱۲
من کارمند صداوسیما در تبریز هستم برای خرید یک دخمه -خدا شاهد است گوشواره دختر حتی تلویزیونمان را هم فروختیم
انتشار یافته: ۱۴
پوریا
United Arab Emirates
۱۱:۲۰ - ۱۳۹۳/۰۴/۱۲
هر کوچه ای که قدم میزاری کلی خونه و آپارتمان نو ساز خالی هست،فقط کافیه به اطرافمون نگاه کنیم تا تا بفهمیم تعداد خانه ها بیشتر از آدم هاست،اما نکته جالب قیمت سرسام آور مسکن.با وجود عرضه مازاد و رکود تقاضا قیمت مسکن کم نمیشه که هیچ افزایشم داره!
فقط کافیه دولت کمی همت داشته باشه،اندازه نیمی از طرح هایی چون عفاف و حجاب جمع آوری دیش های ماهواره،
راهکار بسیار ساده مالیات بر خانه های خالی،و کسی که بیش از 1 خانه داره بازم مالیات بده،تا ببینم دوستان دلال که خون مردم و تو شیشه کردن بازم 10 تا 10 تا آپارتمان اجاره میدن؟
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۰۲ - ۱۳۹۳/۰۴/۱۲
عزیزم قرار نیست مسکن ارزان شود تا همه شهرستانی ها بیان کلا تهران ایران خللاصه شود در تهران
زاگی
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۱۶ - ۱۳۹۳/۰۴/۱۲
آقا پوریا مثل اینکه از قیمت سیمان آجر تیر آهن میلگرد دست مزد کارگر و بنا و .............. خبر نداری که همه چیزا گردن دلال می اندازی دلالهل دخیل هستند ولی نهایتا ده درصد بنده خدا داماد ما بساز و بفروش است و من خبر دارم که چقدر سود میکنه شاید سالی 30 درصد الانم که بااین اوضاع تو ضرر هستند عزیز من مصالح گرون باشه سازنده مرض داره خونه را ارزون بده تا ضرر کنه?! شما این کار را می کنی??!!
محمد
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۱۲ - ۱۳۹۳/۰۴/۱۲
مافقم مسکن محکوم به به کاهشه
ناشناس
United States of America
۱۱:۳۹ - ۱۳۹۳/۰۴/۱۲
فکر می‌کنید در آمریکا چگونه عمل کردند که قیامت مسکن در برابر درآمد اینقدر پایین است، در آمریکا و در همه کشورهای پیشرفته ، هیچ خانوادیی هوس داشتن دو خانه را نمیکند، چون داشتن خانه یعنی‌ هزینه فراوان، یا هزینه مالیات داشتن خانه و ملک، به علاوه هزینه نگهداری و مثلأ هزینه نگهداری باغچه‌ها در تابستان، و برف روبی حوالی خانه در زمستان که حتی اگر خالی‌ باشد باید انجام شود، ولی‌ در ایران نگهداری خانه خالی‌ بهترین سرمایه گذاری است و به همین خاطر می‌بینید هزاران خانه و آپارتمان خالی‌ برای سالها خالی‌ باقی‌ می‌مانند، البته بستن مالیات به خانه خالی‌ از نشدنی‌‌ترین کارها است چون هیچ ضمانت اجرایی و تشخیصی وجود ندارد، بهترین کار همان بستن مالیات در حد یک درصد ارزش ملک یا خانه در سال است که اگر به شود شاید قیمت خانه در ایران به یک دهم چیزی که الان هست کاهش می‌یابد چون ایران کمبود مسکن ندارد بلکه احتکار مسکن دارد و اگر این مهتکرین بداند که مجبورند بابت خانه خود مالیات به دهند فوری آن را در بازار می‌گذرند، البته من شخصا هرگز خوشبین نیشتم که چنینی چیزی اتفاق بیفتند چون مجلس، شورای شهر یا وزرا باید چنین قوانینی را پیشنهاد و تصویب کنند که کیست که نداند که آقایان با دید بخشی و شخصی‌ که به امور دارند فوری چرتکه میاندازند و متوجه میشوند اولین کسی‌ که ضرر می‌کند خود آقایان و نزدیکان آنها هستند و تحت عنوان حمایت از قشر ضعییف جامعه از تصویب چنین قوانینی جلوگیری میکنند!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۳۳ - ۱۳۹۳/۰۴/۱۲
کاملا" موافقم! راه حل ساده است اما افراد گرداننده سالم نیستند. وقتی افراد سرکار خودشان دستشان توی احتکار و.... است چطور می توانیم انتظار داشته باشیم من شغل بالای جامعه دارم و یک نفر هستم اما حساب کردم 10 سال طول می کشد تا بتوانم یک خانه بسیار عادی و متوسط رو به پایین خریداری کنم .
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۴۳ - ۱۳۹۳/۰۴/۱۲
ای بابا تا وقتی رانت بازی و دلال بازی تو مملکت هست هیچی درست نمی شه
از خونه بگیر تا مواد خوراکی و .... شدیدا تحت تاثیر دلال بازی و ویژه خواری است
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۲۹ - ۱۳۹۳/۰۴/۱۲
فرارو من از سال 79 یادم میاد همین حرفها زده میشد سال 79 که طوفان قیمت مسکن شروع شد یادته مردم ریختند و شورای شهر تهران رو به هم زدند؟
فرارو تو سانسور میکنی چون به سانسور هدفمند گرفتاری