حل اختلافات ایران و گروه 1+5 غیر ممکن نیست

فرارو- یک کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه عدم حصول توافق میان ایران و گروه 1+5 در مذاکرات وین برای تدوین پیش نویس توافق را نباید به معنای شکست در مذاکرات دانست تاکید کرد که حل اختلافات میان ایران و گروه 1+5 مشکل است اما غیر ممکن نیست.

جاوید قربان اوغلی، مدیر کل پیشین آفریقای وزارت خارجه، در گفتگو با فرارو، درباره دور چهارم مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 در وین گفت: مصاحبه آقای عراقچی پس از پایان مذاکرات هسته ای با گروه 1+5 در جمع خبرنگاران ایرانی که همراه با تیم هسته ای به وین رفته بودند، به اندازه کافی گویای فضای حاکم بر مذاکرات بود و تامل در سخنان ایشان می تواند، روشن کننده بیم ها و امیدها در این دور از مذاکرات باشد.

وی با تاکید بر اینکه مذاکرات ایران و گروه 1+5 وارد مرحله حساس و سرنوشت سازی شده است گفت: پیش از آغاز این مذاکرات هم آقای ظریف به عنوان مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران و طرف های غربی به طور مکرر بر پیچیدگی ها و دشواری های این دور از مذاکرات برای تدوین پیش نویس گام نهایی تاکید کرده بودند.

قربان اوغلی افزود: بنابراین بنده به عنوان یک ناظر از عدم حصول توافق میان ایران و گروه 1+5 در این دور دچار شگفتی نشدم کما اینکه این موضوع را روز پنجشنبه هم در یادداشتی که در یکی از روزنامه ها داشتم پیش بینی کرده بودم.

این کارشناس مسائل بین الملل با تاکید بر اینکه مذاکرات به مرحله دشواری رسده است گفت: کسانی که با طبیعت چنین مذاکراتی آشنا هستند می دانند این مذاکرات از چه دشواری هایی برخوردار است و در شرایط مشابه برای حصول توافق روی، سر فصل ها، جملات، کلمات و حتی نقطه و ویرگول ها، چقدر باید زمان صرف شود و انرژی گذاشت. در این مرحله دو طرف آنقدر باید پیش نویس های خود را ارایه کنند تا در نهایت روی یکی از آنها به توافق برسند.

وی با تاکید بر اینکه عدم حصول توافق میان ایران و گروه 1+5 را نباید به معنای شکست در مذاکرات تلقی کرد گفت: تیم ایرانی در این دور از مذاکرات تاکید داشت که ما یا روی همه موارد توافق می کنیم و یا در هیچ موردی به توافق دست پیدا نخواهیم کرد که این سخن حکایت از اشراف کامل مذاکره کنندگان از یک سو و وجود نگرانی و دغدغه ها برای رعایت خطوط قرمز ایران از سوی دیگر است.

مدیر کل پیشین آفریقای وزارت خارجه افزود: همچنین ایران با این رویکرد به طرف مقابل این واقعیت را منعکس کرده است که در عین وجود آمادگی برای توافق بر پایه قواعد و قوانین بین المللی، مطالبات فراتر از ان پی تی را نمی پذیرد.

قربان اوغلی با بیان اینکه قابل پیش بینی بود که با سنگ اندازی های مخالفان دستیابی به توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 در این دور دو طرف با موانعی روبرو شوند گفت: مخالفان توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 و در راس آنها رژیم صهیونیستی پیش از انجام این دور از مذاکرات با دیپلماسی پنهان و رسانه ای سعی بر تاثیرگذاری بر فضای مذاکرات داشته است.

وی افزود: یکی از روش های مخالفان توافق هسته ای برجسته کردن موضوعاتی است که اساسا در مذاکرات مبنای مذاکره قرار ندارد و به نوعی با برجسته کردن این موضوعات تلاش دارند فضای مذاکره را تحت تاثیر قرار دهند از جمله این موارد می توان به برنامه دفاعی ایران اشاره کرد.

این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: صدور حکم قضات دادگاه فدرال آرژانتین و تاکید بر اینکه توافقنامه ایران و آرژانتین برای تشکیل هیات مستقل حقیقت‌یاب جهت بررسی بمب‌گذاری در مرکز انجمن همکاری اسرائیلیان آرژانتین - آمیا - با قانون اساسی این کشور مغایرت دارد و در نتیجه، قابل اجرا نیست، از یک سو و سفر چاک هگل، وزیر دفاع آمریکا به سرزمین های اشغالی و طرح این ادعا که جلوی دستیابی ایران به سلاح اتمی را می‌گیریم از سوی دیگر همزمان با مذاکرات هسته ای در وین هم در راستای تلاش های مخالفان برای تاثیرگذاری بر فضای مذاکرات باید ارزیابی کرد.

وی با بیان اینکه با تمام این سنگ اندازی های تیم مذاکره کننده هسته ای ایران مصمم به دستیابی به توافق با گروه 1+5 است گفت: آقای ظریف پیش از آغاز مذاکرات در صفحه توییتر خود تاکید کرده بود که «مهمترین عنصر موفقیت در مذاکرات اراده است، ما مصمم هستیم و امیدواریم که همتایان ما هم همینطور باشند.»

قربان اوغلی افزود: آقای عراقچی هم در جریان این مذاکرات ابراز امیدواری کرده بود که گروه 1+5 در مذاکرات با یک صدای واحد وارد شود و آن را موضوعی دانست که همواره از آنها خواسته‌ شده چرا که به عقیده او عدم وجود صدای واحد توافق را با مشکل مواجه می‌کند. بنابراین همانطور که اظهارات آقای ظریف و آقای عراقچی می توان برداشت کرد این است که جمهوری اسلامی ایران در این دور از مذاکرات از آمادگی و اراده لازم برای دستیابی به توافق برخوردار است و به نوعی تصمیم سخت را باید طرف مقابل به منظور دستیابی به توافق با ایران بگیرد.

مدیرکل پیشین آفریقای وزارت خارجه با تاکید بر اینکه نمی توان اراده طرف مقابل را هم برای دستیابی به توافق زیر سوال برد گفت: همانطور که جمهوری اسلامی ایران برای پایان دادن به مناقشه هسته ای و رفع تحریم ها نیازمند توافق با گروه 1+5 است، کشورهای عضو این گروه به خصوص طرف های غربی آن به خصوص آمریکا نیز به شدت نیازمند توافق هسته ای با ایران است.

قربان اوغلی افزود: باراک اوباما در شرایطی در سال های پایانی عمر ریاست جمهوری خود قرار دارد که در حوزه سیاست خارجی توفیق چندانی نتوانسته است کسب کند و به طوری که در این حوزه اعتبارش زیر سوال رفته است.

وی ادامه داد: از ناتوانی در حل بحران سوریه، شکست در مذاکرات صلح خاورمیانه گرفته تا بحران کنونی اوکراین بخشی از ناکامی های اوباما در سیاست خارجی است به همین دلیل او به شدت نیازمند کسب توافق با ایران است تا به واسطه آن تا حدودی ناکامی های خود را پنهان کند.

این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: از سوی دیگر تاکنون اوباما برای دستیابی به توافق هسته ای با ایران هزینه سنگینی پرداخته است، تهدید وتو تحریم ها احتمالی کنگره علیه ایران از سوی رییس جمهوری آمریکا از جمله این هزینه ها بوده است و او اگر در این مسیر توفیقی را کسب نکند باید پاسخگوی تندروها باشد.

وی درباره موارد اختلافی ایران و گروه 1+5 که مانع از تدوین پیش نویس توافق جامع شده است گفت: درباره موارد اختلافی نمی شود و نباید گمانه زنی کرد چرا که اصل مذاکرات محرمانه است و قرار است محرمانه هم باقی بماند. بنابراین هر نوع اظهار نظری درباره مذاکرات مصداق هر کسی از ظن خود شد یار من است.

قربان اوغلی با بیان اینکه می توان حدس زد که به هر حال به خصوص برای طرف مقابل چه مسائلی دارای اهمیت است گفت: مسائلی همچون تاسیسات فردو، برنامه دفاعی ایران، ذخایر اورانیوم، سطح و مقیاس غنی سازی، رژیم بازرسی ها و... مواردی است که همواره مورد اختلاف طرفین بوده است اما باید منتظر ماند تا اظهار نظرهای رسمی درباره موارد اختلافی ارایه شود.

وی با تاکید بر اینکه حل اختلافات میان ایران و گروه 1+5 مشکل است اما غیر ممکن نیست گفت: تا پیش از این یکی از موضوعات مورد اختلاف جدی ایران و گروه 1+5 راکتور آب سنگین اراک بوده است اما شناده‌ها حکایت از آن دارد که دو طرف با اراده و تعاملی که داشتند توانستند در نهایت به راه حلی برسند که اختلافات در این مورد به حداقل برسد.

مدیر کل پیشین آفریقای وزارت خارجه در خاتمه گفت: بنابراین در صورتی که دو طرف بتوانند با اراده واقعی و به دور از فشارهای بیرونی به مذاکرات خود ادامه دهند می توان امیدوار بود که ادامه امکان حصول توافق فراهم شود.