موج ناپایدار نوسان ارزی

ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی در واکنش به نوسانات نرخ ارز در روزهای گذشته اظهار کرد: «نوسانات ارزی موجود پایدار نیست و انتظار می‌رود شرایط به روال ماه‌های گذشته برگردد.» رئیس‌کل بانک مرکزی در کنار ناپایدار خواندن موج افزایش نرخ ارز در بازار آزاد این اتفاق را معلول عوامل غیر اقتصادی دانست.

 سیف با اشاره به اینکه در نیمه دوم سال گذشته عملکرد اقتصاد مثبت بوده و گشایش‌های ارزی موجب ثبات در بازار ارز شد، گفت: «نوسانات ارزی روزهای اخیر با علائم مثبت ناشی ازعملکرد اقتصاد سازگار نیست و می‌تواند ناشی ازعوامل غیر اقتصادی باشد.» این بخش از صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی مورد اشاره کارشناسان و خود فعالان بازار ارز هم هست. آنها هم معتقدند تا زمانی که روند عملکرد اقتصادی و شاخص‌های دیگر مثبت باشد، بازار ارز هم واکنش جهشی نمی‌تواند از خود نشان دهد. نوسانات اخیر هم بیشتر متاثر از عوامل غیر اقتصادی است.خبرگزاری فارس روز گذشته در خبری به نقل از یک فعال بازار ارز حراج‌های شبانه دلالان در مقابل یک پاساژ قدیمی واقع در خیابان فردوسی را در افزایش نرخ هر روز ارز موثر دانست. به گفته این صراف، سفته‌بازی و جهت‌دهی عده‌ای خاص به بازار دلیل اصلی افزایش نرخ ارز در هفته‌‌های اخیر بوده است.

رئیس‌کل بانک مرکزی نیز در بیانیه‌ای که به صورت رسمی از سوی سایت بانک منتشر شد بر اطلاعات غلط به عنوان یک عامل نوسانی تاکید کرد.

به گفته وی «برخی اظهارنظرها که مبتنی بر اطلاعات صحیح و واقعی نیست، می‌تواند نوساناتی در بازار ارز ایجاد کند، اما تاثیر بلندمدت نخواهد داشت.»

در چند روز گذشته شایعه‌های زیادی در بازار در خصوص کمبود ارز و جمع‌آوری آن از سوی نهادهای رسمی مطرح می‌شد. البته مشاهدات «دنیای اقتصاد» از بازار ارز هم نشان داد که کمبود ارز در بازار وجود ندارد و بازار با هجوم تقاضا روبه‌رو نبوده است.سیف نیز با تایید تقویت منابع ارزی از عملکرد مثبت اقتصاد در نیمه دوم سال گذشته خبر داد و گفت: استفاده از منابع ارزی گشایش شده، زمینه ورود کالاهای مورد نیاز کشور را فراهم ساخت و بانک مرکزی همچنان برنامه تامین نامحدود ارز جهت ورود کالاهای اساسی را مدنظر دارد و قطعا این تصمیم بر شرایط بازار ارز تاثیر خواهد گذاشت گفته‌های سیف به‌طور کلی نشان‌دهنده این است که بانک مرکزی نگرانی جدی از بابت کمبود ارز ندارد.

 کارشناسان بازار نیز با مثبت ارزیابی کردن تحولات اقتصادی در سطح کلان معتقدند: نشانه‌های بی‌ثباتی در بازار وجود ندارد و نوسان کنونی مقطعی و زودگذر است. هر چند که آنان معتقدند بانک مرکزی باید متناسب با واقعیات‌های اقتصادی کشور به تنظیم سیاست‌های ارزی بپردازد.

مقارن با سخنان رئیس‌کل در اولین روز آغاز به‌کار بازارها، قیمت نیز روز متفاوتی را پشت‌سر گذاشت. بازار ارز در ابتدای کار خود مسیر افزایشی در پیش گرفت، اما در ادامه این روند قطع شد و قیمت‌ها تا حدودی کاهش یافت. هر چند که نسبت به روز پنج شنبه در نقطه‌ای بالاتر ایستاد.

برخی فعالان بازار اعتقاد دارند: سخنان رئیس‌کل در عقب‌‌نشینی قیمت‌ها از ابتدای کار بازار موثر بوده است. در هفته گذشته قیمت دلار بعد از رسیدن به 3200 تومان در روز چهارشنبه، به 3170 تومان در روز پنج‌شنبه رسید و بعد از یک هفته افزایش، آخر هفته را کاهشی پشت‌سر گذاشت. بعد از نوسانات هفته گذشته، همه منتظر واکنش بازار در اولین روز کاری هفته جاری بودند. شنبه بازار آزاد ارز سردرگم بود. در ساعات اولیه فعالان بازار از اعلام نرخ قطعی خود‌داری کردند. تابلوها بارها نرخ را از 3190 تومان به 3195 تومان و سپس به 3185 تومان تغییر دادند. اما کم‌کم نرخ‌ها تقریبا مشخص شد. قیمت دلار افزایشی بود و به 3190 تومان هم رسید، ولی در میانه‌های روز روی 3185 تومان تثبیت شد و تابلوی اکثر صرافی‌های خیابان فردوسی این عدد را نشان دادند.

 هر چند که طبق روال چند روز گذشته، بخشی از صرافی‌ها هم از اعلام نرخ اجتناب می‌کردند. آنها ارز دارند، یعنی اگر خریدار یا فروشنده‌ای به آنها مراجعه کند، کارش را راه می‌اندازند، اما به قیمت «در لحظه». تعداد صرافی‌هایی که نرخ را اعلام نمی‌کنند، از روز چهارشنبه کمی کمتر شده است، اما این مساله همچنان در بازار مشهود بوده است. با در نظر گرفتن تعطیلی بازارهای جهانی، قیمت اونس در محدوده 1293 دلار ثابت ماند. قیمت سکه هم بدون توجه به نوسانات ارزی در همان محدوده قیمت‌های روز پنج‌شنبه با کمی افزایش روی تابلوی صرافی‌ها ثبت شد. بانک مرکزی نرخ رسمی دلار را نسبت به روز پنج‌شنبه 7 ریال افزایش و نرخ رسمی پوند و یورو را به ترتیب 99 و 56 ریال کاهش داد.

دلالان بازار ارز به «دنیای اقتصاد» می‌گویند: «نوسانات نرخ ارز قابل پیش‌بینی نیست. تقاضا برای ارزهای خارجی، خصوصا دلار در روزهای اخیر کمی بیشتر شده است، اما این افزایش رقم قابل‌توجهی نیست.» عبور نرخ دلار از سقف 3200 تومان که به نوعی سطح مقاومتی آن به حساب می‌آید و ثبات قیمت در بالای این سطح، با توجه به نوسانات این روزها و حال و روز بازار، سخت به‌نظر می‌رسد. از نظر اقتصادی هم چشم‌اندازها نسبتا مثبت است. هر چند بورس روز گذشته هم افت داشت، اما کارشناسان گفته‌اند، حمایت‌هایی که دولت در نظر دارد از این بازار انجام دهد، وضعیت را در آینده متعادل می‌کند. اتفاقات هم به‌گونه‌ای نبوده که شاهد خروج شدید سرمایه از این بازار در روزهای پیش رو باشیم. فعالان بازار ارز این موضوع را درک کرده‌اند و نمی‌توان نشانه‌های انتظار صعود یکباره ارز را در رفتار آنها مشاهده کرد.

تعطیلات نوروز که پایان رسید دلار همچنان در مرز 3050 تومان سیر می‌کرد. خبری هم از نوسان شدید نبود. روال عادی دلار در هفته اول ادامه داشت و همچنان زیر 3100 تومان ادامه داشت. 24 فروردین به نوعی روز تاریخی برای این ارز خارجی در سال 93 به حساب می‌آید. در این روز دلار به 3100 تومان رسید. پیش‌بینی‌ها نشان می‌داد، بازار خواهان افزایش بیشتر است. روز بعد 30 تومان به این رقم اضافه شد تا دلار بعد از ماه‌ها به بالای 3100 تومان برسد. روز چهارشنبه بالاخره قله 3200 تومان هم توسط دلار ثبت شد؛ اما نتوانست از این گردنه عبور کند. روز پنج‌شنبه هم که به 3170 تومان سقوط کرد. این نوسانات از نظر کارشناسان عادی بوده و جای نگرانی نیست. حالا هم که بانک مرکزی اعلام کرده نوسان‌ها پایدار نیست.