روز "سازنده" اشتون در تهران

فرارو- پس از هشت سال نخستین دیدار و مذاکره دوجانبه ایران و اتحادیه اروپا در تهران شکل گرفت.

به گزارش فرارو، نام کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با مذاکرات هسته ای پیوند خورده است؛ مذاکراتی که بیش از ده سال در جریان است که 4 سال آن را اشتون به عنوان مذاکره کننده ارشد هسته ای گروه 1+5 با مذاکره کنندگان ایرانی به گفتگو نشسته است.

دوره طولانی را رو در روی سعید جلیلی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی ایران نشست و دوره ای کوتاهی را رو در روی محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران.

هر چه روند مذاکرات در دوره مذاکرات جلیلی و اشتون یکنواخت و بدون فراز و نشیب بود به طوری که طرفین تنها مذاکره برای مذاکره می کردند و تنها توفیقشان در آن دوره عدم توقف مذاکرات بود، در دوره جدید مذاکرات روندی جدی، سازنده و رو به جلویی داشت.

بر همین اساس پس از ده سال میان تهران و میانجیان بین المللی حل و فصل مناقشه هسته ای نخستین توافق حاصل شد و به برکت این توافق، راه ارتباطی ایران با جهان تا حدود زیادی باز شد.

از جمله راه هایی که در دوره جدید و در پی سیاست های اعتمادساز دولت تدبیر و امید باز شد، راه ارتباطی تهران – اروپا بود. راهی که برپایه سیاست تهاجمی دولت گذشته مسدود شده بود و به نوعی روابط تهران با اروپا در هشت سال گذشته به پایین ترین سطح خود رسیده بود.

حال کاترین اشتون قدم بر راهی گذاشت که خود او در باز شدن آن نقش ویژه ای داشت و به واسطه آن توانست نام خود را در عرصه بین الملل بیش از پیش بر سر زبان ها بیندازد.

با این حال این دیپلمات 57 ساله انگلیسی نه در چارچوب ریاستش بر گروه 1+5 بلکه در راستای سمتش به عنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که از سال 2008 این مسوولیت را برعهده گرفته است به تهران سفر کرد.

بر همین اساس در دیدارهای که امروز اشتون با مقامات ایرانی داشت، گسترش روابط ایران و اتحادیه اروپا در راس مباحث مطرح شده قرار داشت. هر چند به واسطه مسوولیت اشتون در گروه 1+5، گریزی از مباحث هسته ای نبود.

ارتقای روابط ایران و اروپا محور مذاکرات با ظریف و روحانی

بر همین اساس در نخستین دیدار رسمی امروز اشتون در تهران که میان او با همتای ایرانی اش محمد جواد ظریف انجام گرفت مسائل دوجانبه و آخرین تحولات مربوط به مذاکرات ایران و گروه 1+5 به رایزنی پرداختند.

ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در دیدار با نماینده عالی سیاست خارجی و امنیت اتحادیه اروپایی از ارتقاء همکاری‌های ایران و اتحادیه اروپایی در حوز‌ه‌های مختلف استقبال کرد.

وزیر امور خارجه کشورمان با ابراز خرسندی از انجام اولین سفر نماینده عالی سیاست خارجی و امنیت اتحادیه اروپایی به جمهوری اسلامی اسلامی ایران و استقبال از بررسی راههای تقویت همکاری‌های فیمابین در ابعاد دوجانبه و منطقه ای، چشم انداز روابط ایران و اتحادیه اروپایی را مورد توجه قرار داد و دیدگاه کشورمان در خصوص این همکاری‌ها از جمله مبارزه بـا تروریسم و افراط گرایی و قـاچاق مواد مخدر را تشریح کرد.

تبیین نگاه جمهوری اسلامی ایران به تحولات منطقه از جمله بحران سوریه از دیگر موضوعات مورد بحث از سوی وزیر امور خارجه کشورمان بود که طی آن بر گفت‌وگوهای سیاسی به عنوان تنها راه‌حل و ضرورت ایفای نقش کلیدی مردم سوریه در تعیین آینده سیاسی خود تأکید شد.

کاترین اشتون نماینده عالی سیاست خارجی و امنیت اتحادیه اروپایی نیز با ابراز خرسندی از سفر به کشورمان و تشکر از دعوت وزیر امور خارجه برای این منظور، فرصت به وجود آمده برای تبادل نظر بین اتحادیه اروپایی و جمهوری اسلامی ایران در خصوص مسائل مورد علاقه فیمابین را مغتنم ارزیابی کرد.

وی سفر خود به تهران را سفری دوجانبه در چارچوب روابط ایران و اتحادیه اروپایی قلمداد و هدف از آ ن را شناسایی و بررسی راه‌های بهبود و تقویت مناسبات فیمابین دانست.

دو طرف در این دیدار تمایل خود به ادامه تماس‌های دوجانبه درسطوح مختلف را ابراز داشتند.

پس از این دیدار که دو ساعت به طول انجامید، ظریف و اشتون ساعت 10:30 در جمع خبرنگاران حاضر شدند تا در کنفرانس خبری مشترک شرکت کنند.

ظریف در ابتدای این نشست گفت: خوشحالیم که برای اولین بار بعد از چند سال فاصله مسئول عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران آمد.

وی سپس در تشریح مباحث مطرح شده در نشست دوجانبه گفت: بحث‌های قابل توجهی در دیدار با خانم اشتون انجام شد از جمله وضعیت منطقه، آینده ارتباط ایران و اتحادیه اروپا و همچنین بحث درباره همکاری در خصوص مبارزه با تررویسم،‌ مواد مخدر، امنیت در افغانستان و وضعیت خطرناک و نگران‌کننده‌ای که در سوریه وجود دارد.

وی ادامه داد:‌ گفت‌وگو درباره موضوع هسته‌ای، مذاکرات و اجرای توافق‌های گذشته و نحوه پیگیری کار در آینده در این مذاکرات مورد بررسی قرار گرفت.

ظریف با بیان این که ایران مصمم است درباره موضوع هسته‌ای به توافق برسد، گفت: امیدوارم با همکاری دو طرف بتوانیم موضوعات را به پیش ببریم.

وزیر امور خارجه تاکید کرد: ما نشان دادیم که به این مساله ایمان داریم و اراده سیاسی وجود دارد. ایران تعهداتی که باید انجام می‌داد را انجام داده و ادامه مسیر بستگی به طرف مقابل است که تا چه اندازه تحت توافقنامه تعهدات خود را انجام دهد و به میز مذاکره بیاید و این میل، تصمیم و تعهد وجود داشته باشد تا بتوانیم به توافقی برسیم که برای هر دو طرف مورد قبول است.

ظریف اضافه کرد: در 4 یا 5 ماه آینده می‌توانیم این کار را انجام دهیم و حتی این زمان می‌تواند کمتر شود. باید بپذیرند که ایران فقط توافق‌نامه‌ای را قبول می‌کند که به حقوق مردم ایران احترام بگذارند.

وی ضمن خوشامدگویی به اشتون گفت: این مصاحبه مطبوعاتی به دلیل برنامه‌ریزی برای انجام دیدار خانم اشتون با رئیس جمهور کوتاه خواهد بود.

کاترین اشتون نیز با بیان اینکه توافق موقتی بین ایران و 1+5 درباره موضوع هسته‌ای بسیار اهمیت دارد، ابراز امیدواری کرد که این توافق به نتیجه برسد و گفت: هدف ما رسیدن به توافق است.

کاترین اشتون، گفت: ما قبلا ملاقات‌هایی با یکدیگر داشتیم و مباحثی در مورد مذاکرات هسته‌ای انجام داده‌ایم. اولین بار است که در تهران موضوعات را به صورت دوجانبه با هم مذاکره می‌کنیم. به عنوان رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا از دعوتی که به تهران شدم و به خاطر احترامی که صورت گرفت و مذاکرات مفیدی که داشتیم تشکر می‌کنم.

اشتون گفت: فرصتی بود که با یکدیگر در مورد موضوعات مورد نگرانی دو طرف گفت‌وگو کنیم، درباره وضعیت اسفناک در سوریه، آینده افغانستان، مبارزه علیه مواد مخدر و همچنین برخی مسائل حقوق بشر و آینده روابط ایران و اتحادیه اروپا مذاکراتی انجام دادیم.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با ابراز خرسندی از اینکه با رئیس جمهور کشورمان دیدار خواهد کرد گفت: در این دیدار موضوعات دوجانبه مورد بررسی قرار می‌گیرد و مباحث بسیار مهمی بحث می‌شود.

وی همچنین گفت که روزگذشته به مناسبت روز بین‌المللی زنان با جمعی ازفعالان زن ایرانی دیدار کرده و آن را باعث افتخار بزرگی دانست که درباره موضوعات مربوط به زنان با زنان ایرانی گفت‌وگو داشته است.

تاکید روحانی بر تصمیم دولت برای ارتقا روابط با اروپا

پس از گفت و گو های ظریف و اشتون، رییس سیاست خارجی اروپا به دیدار رییس جمهور رفت. حسن روحانی در این دیدار گفت: در کنار گفت‌وگوهای هسته‌ای که امروز جریان دارد و باید آن را به پیش برد، مناسب است زمینه‌های دیگری نیز که ایران و اتحادیه اروپا می‌توانند در آن روابط و همکاری های خود را پیش ببرند در نظر گرفته شود.

روحانی با بیان اینکه سفر شما را به عنوان اراده اتحادیه اروپا در یک حرکت جدید تلقی می‌کنیم، گفت: روابط ایران و کشورهای اروپایی، از دیرباز سنتی و تاریخی بوده و امروز نیز دو طرف منافع، اهداف و زمینه های مشترک فراوانی برای همکاری دارند.

وی با اشاره به آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای احیای روابط اقتصادی و مذاکره درباره مسائل مورد علاقه دو طرف، اظهار کرد: دولت تدبیر و امید مصمم است در عرصه سیاست خارجی بر اساس منافع و احترام متقابل و مشترک با همه جهان تعامل سازنده داشته باشد و یکی از زمینه‌هایی که این دولت علاقه مند است روابط جدید در آن به وجود آورد، اتحایه اروپا است.

رئیس جمهور ادامه داد: زمینه‌ای که در آن شاهد تحرکاتی به صورت متقابل از سوی کشورهای اروپایی از طریق اعزام هئیت‌های سیاسی، پارلمانی و اقتصادی هستیم و در این رابطه سفر شما به عنوان نماینده سیاست خارجی 28 کشور اروپایی مفهوم سیاسی فراتری دارد.

روحانی گفت: در چارچوب گفت‌وگو با اتحادیه اروپایی مسائل متنوعی در منطقه بسیار حساس خاورمیانه و همچنین در عرصه جهانی وجود دارد که می‌توانیم در خصوص آن‌ها با یکدیگر گفت‌وگو و همکاری داشته باشیم و امیدوارم بتوانیم در تمامی این عرصه‌ها با استفاده از فضاهای خوبی که به وجود آمده گام های جدید و جدی برداریم.

وی در همین رابطه افزود: فکر می‌کنم در کنار گفت‌وگوهای هسته‌ای که امروز جریان دارد و باید آن را به پیش برد، مناسب است زمینه‌های دیگری نیز که ایران و اتحادیه اروپا می‌توانند در آن روابط و همکاری های خود را پیش ببرند در نظر گرفته شود.

کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در این دیدار با بیان اینکه "بنده با پیام حسن نیت 28 کشور اروپایی که نماینده آنها هستم خدمت شما رسیده ام"، گفت: این نخستین فرصتی است که در خصوص مسئله ای غیر از موضوع هسته ای با مقامات ایران گفت‌وگو می‌کنم و این آغازی برای توسعه همکاری ها میان ایران و اتحادیه اروپایی است.

اشتون افزود: در دیدارهای جناب‌عالی با رئیس اتحادیه و رئیس کمیسیون اروپایی در نیویورک و داووس مطالب مهمی عنوان شد و آن‌ها دیدارهای خود با جناب عالی را بسیار مثبت ارزیابی نموده‌اند لذا یکی از وظایف من پیگیری مطالبی است که بین جناب عالی و آنها مطرح شده است.

وی افزود: اتحادیه اروپا کاملاً به اهمیت و نقش جمهوری اسلامی ایران در منطقه اذعان دارد و بر همین اساس گفت‌وگوهایی برای همکاری های دو طرف در زمینه مسائل مختلف در این سفر صورت گرفته است.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به این موضوع که مواردی را که برای گسترش همکاری‌های اقتصادی و تجاری دو طرف باید بر روی آنها تمرکز کنیم، شناسایی کردیم، گفت: حضور من نشان می دهد که اتحادیه اروپایی مایل است همزمان با مذاکرات هسته ای، روابط بهتر، موثرتر و پویاتری با ایران داشته باشد.

ارتقای روابط ایران و اروپا در دیدار کاترین اشتون با سایر مقامات ایرانی مورد تاکید قرار گرفت. اشتون بعد از ظهر امروز و پس از ناهار کاری با محمد جواد ظریف با دیگر مقامات کشورمان از جمله علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی، علی اکبر ولایتی مشاور امور بین الملل مقام معظم رهبری و همچنین سعید جلیلی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی کشورمان دیدار و گفت و گو کرد. 

اشتون در دیدار با علی شمخانی تاکید کرد "امروز یک روز بسیار سازنده برای من بوده است". مسئول سیاست خارجی اروپا فردا عازم اصفهان می شود و در آن جا به بازدید از جاذبه های تاریخی و گردشگری این شهر می پردازد.