با کدام "شعار" سفر‌ه‌ها کوچک‌تر شد!

 فرارو- با نزديك شدن به 24 خرداد، نامزدهاي رياست جمهوري در خصوص حل مسائل جاري سعي در به راه اندازي گفتمان هاي جديدي در جامعه مي كنند. اما برخي نيز به تكرار گفتمان هاي گذشته مي پردازند. «گفتمان عدالت» فضاي تجربه شده اي است كه محمود احمدي نژاد در هشت سال گذشته آن را به راه انداخته بود.

به گزارش فرارو، مفهوم «عدالت» در هشت ساله گذشته پركاربردترين مفهوم در سخنراني هاي رئيس جمهور بوده است. اما با نزديك شدن به پايان كار دولت آنچه بيش از همه به چشم مي آيد «تبعيض» در زمينه هاي مختلف مخصوصا توزيع عادلانه ثروت است.

تخصيص شعارهاي انتخاباتي به چند ويژگي خاص و ايجاد فيلتر هاي متعدد براي ورود به بدنه اجرايي، موجب حذف بخشي از بدنه كارشناسي مي شود. كاهش مشاركت فراگير در حل مسائل اقتصادي اولين نتيجه اين نوع از نگاه است. علاوه بر اين ساختار اقتصادي كشور خود زمينه را براي بي عدالتي فراهم مي كند.

ساختار نفتي اقتصاد كشور، نظام توزيع درآمد حاصله از آن و عدم اتكاي درآمدها به ماليات زمينه را براي فساد و رانت اقتصادي فراهم كرده است. اختصاص منابع به بخشي از جامعه كه داراي سلايق نزديك به توزيع كنندگان درآمد هستند باعث گسترده شدن شكاف طبقاتي در جامعه شده است. بر اين اساس افراد نقش محوري در فساد موجود ندارند بلكه اين ساختار است كه افراد را به سمت فساد سوق مي دهد.

كارشناسان معتقدند با توجه به سابقه هشت سال گذشته تاكيد بر مفهوم «عدالت» و «نابرابري اقتصادي در جامعه» در تبليغات انتخاباتي نتيجه عكس دارد و تكرار ادعاهايي مبني بر وجود عده اي در جامعه كه مشغول چپاول ديگران هستند تنها احساس فقر در جامعه را تشديد مي كند.

بر اساس تازه ترين آمار منتشر شده در هشت سال گذشته هزينه هاي دهك هاي بالاي درآمدي كاسته شده و بر عكس هزينه هاي دهك پايين درآمدي افزايش يافته است. به عبارتي، طي اين سال‌ها هر چه تورم روند صعودي به خود گرفته، قدرت خريد ثروتمندترين اقشار جامعه هم بهبود پيدا كرده است. اما در رابطه دهك دهم، يعني فقيرترين بخش جامعه اتفاقي ديگر افتاده است. هزينه اين گروه با يك نوسان جزئي هموراه در حال افزايش بوده است.

افزايش شكاف درآمدي در دو دهك بالا و پايين درآمدي در كشور علاوه بر كوچك كردن سفره طبقات پايين پيامد مهم تر ديگري دارد: آسيب هاي اجتماعي.

به عقيده كارشناسان ريشه كج روي اجتماعي در تمركز فقر است؛ نه خود فقر، بله تمركز فقر. وقتي تعدادي از فقرا در يك منطقه دور هم جمع مي‌شوند يك مراوده ايدئولوژيك در ميان آنها شكل مي‌گيرد كه به يك خرده فرهنگ كجرو و در پي آن به يك رفتار كجرو مي‌انجامد. از سوي ديگر تمركز غنا هم فرهنگ كجروي ديگري را در يك الگوي ديگر ايجاد مي‌كند

به طور معمول در جوامع، بيكاري ريشه فقر است و ما بيكاران فقير داريم، ولي در بعضي از كشورها اتخاذ سياست‌هاي نامناسب و اشتباه باعث مي‌شود كه حتي شاغلان هم دچار فقر شوند.  مفهوم «شاغلان فقير» به اين معني است كه دهك هاي متوسط درآمدي ديگر با هشت ساعت كار نتوانند زندگي‌شان را اداره كنند يا اينكه آن سطحي از زندگي يا جايگاهي كه در گذشته قرار داشتند را حفظ كنند، بنابراين به سطوح پايين‌تر سقوط كنند و مجبور مي‌شوند با اضافه كار يا كوچ دارايي‌ها، جايگاه‌شان را از نظر رفتار مصرفي و اقتصادي حفظ كنند.