صعود طلا يا محدود شدن نزول قيمت‌ها؟

استراتژي افزايش سطح ذخاير طلا توسط بانك‌هاي مركزي جهان طي چند دهه گذشته همواره متغير بوده، اما در ساليان اخير به تناسب افزايش نگراني درباره بحران بدهي‌ها در منطقه يورو و تشديد ركود فعلي در اقتصاد ايالات متحده تاكيد بيشتر دولت‌ها اولويت قراردادن استفاده از برخي دارايي‌هاي جايگزين و مطمئن همانند طلا بوده است.

در اين ميان گزارش‌ها و تحليل‌هاي متفاوتي منتشر شده كه سرمايه‌گذاران را نيز همواره نسبت به حضور در بازار فلزات گرانبها حريص كرده است؛ مطلب زير يادداشت يكي از سردبيران سايت كيتكو به نام «آلن سيكورا» است كه در آن راجع به مسائل مطرح شده صحبت كرده؛ اين متن چكيده‌اي از سرمقاله وي است كه در آن به تازه‌ترين تحليل‌ها در اين حوزه پرداخته است:

تغيير عمده‌اي در بازار طلا طي سال‌هاي اخير اتفاق افتاده و آن اين بوده كه بانك‌هاي مركزي جهان از يك فروشنده به يك خريدار تبديل شده‌اند و انتظار بر اين است در سال 2013 نيز اين وضعيت ادامه پيدا كند. اگرچه تحليلگران بر اين باورند ادامه اين وضعيت به معناي اين است كه به طور خودكار قيمت طلا در سال جاري افزايش خواهد يافت، اما اين موضوع تنها كمك خواهد كرد كه حركت نزولي قيمت‌ها محدود شود.

براساس تازه‌ترين آماري كه منتشر شده، 10 تا 15 درصد عرضه سالانه طلاي جهان توسط بانك‌هاي مركزي خريداري مي‌شود. اين در حالي است كه در سه ماه دوم سال 2009 بانك‌هاي مركزي يكي از خريداران طلا بوده‌اند و در واقع بانك‌ها در بازار طلا عمدتا به تناسب مازاد تراز پرداخت (مابه‌التفاوت ورود و خروج منابع به سيستم) بر افزايش خريد طلا ادامه داده‌اند.

در شرايط فعلي به نظر مي‌رسد بانك‌هاي مركزي همانند روند مشابه سال 2012 و پيش از آن در حال خريد دارايي‌هاي جايگزين به عنوان مثال فلزات گرانبها هستند كه بهترين آنها طلا بوده است.

البته اين قاعده اگر چه در بيشتر بانك‌هاي مركزي جهان حاكم است؛ اما در بانك مركزي اروپا خريد و فروش طلا به تناسب سياست‌هاي پولي حاكم در بعضي اوقات محدود شده است؛ در شرايط فعلي بيشتر كشورهاي اروپايي بر اين امر اتفاق نظر دارند كه فروش طلا به عنوان كالاي مطمئن و جايگزين را محدود كنند. در شرايط كنوني مهم‌ترين خريداران طلا در سال‌هاي اخير دولت‌هاي مكزيك، برزيل، روسيه، تايلند، قزاقستان، تركيه، بلاروس، فيليپين، تاجيكستان، آرژانتين و كره جنوبي بوده‌اند؛ اين در حالي است كه تنوع بخشي در خريد ذخاير و روي آوري به استفاده از طلا به جاي ذخاير ارزي از سياست‌هاي جايگزين دولت‌ها بوده است.

استفاده از دلار آمريكا به عنوان ذخيره ارزي و يورو بعد از تشديد بحران بدهي منطقه يورو محدود شده و بانك‌های مركزي با ترس از افت ارزش دلار ايالات متحده و منطقه يورو بيشتر سعي مي‌كنند با شيوه‌اي عاقلانه و انديشمندانه همچنان كه «جو رايت» تحليلگر ارشد يكي از شركت‌هاي بورس اوراق و بهادار مي‌گويد: «به دنبال تبديل دارايي‌هايشان هستند؛ زيرا طلا ارزش دارد.»

همچنين در تازه‌ترين گزارش شوراي جهاني طلا آمده كه كشورهايي همچون ايالات متحده، ايتاليا، آلمان و فرانسه به طور آشكار ذخاير خود را افزايش داده‌اند؛ اما چين در اين ميان بي‌سروصدا به خريد طلا ادامه داده است. (شوراي جهاني طلا جمع‌آوري داده‌ها را با بررسي آمارهاي مالي كه اكثر بانك‌هاي مركزي جهان به طور داوطلبانه آن را در اختيار صندوق بين‌المللي پول قرار مي‌دهند، صورت مي‌دهد. به طور مثال بانك مركزي كره جنوبي در اوايل ماه دسامبر اعلام كرد: 14 تن طلا در ماه نوامبر خريداري كرده است. كشورها اغلب اطلاعات راجع به طلا را مخفي نگه مي‌دارند؛ اما آمارها نشان مي‌دهد چين در حال افزايش خريد طلاست).

تحليلگران معتقدند: چين به عنوان يكي از متقاضيان بالقوه طلا در سال‌هاي آينده باقي خواهد ماند؛ اما بانك‌هاي مركزي جهان استراتژي‌هاي مختلفي براي ذخاير طلاي خود در پيش گرفته‌اند. همه اين گفته‌ها اگر چه استفاده از خريد طلا را توجيه مي‌كند اما اين به معناي اين نيست كه «قيمت طلا نمي‌تواند سقوط كند.»