«قانون جامع نظام رفاه و تامين اجتماعي و برنامه چهارم توسعه، وزارت رفاه را به صورت صريح مکلف کرده که در تعيين خط فقر مشارکت داشته باشد، با اين وجود وزير رفاه به طور مکرر اعلام کرده که نيازي به اعلام خط فقر نمي بيند.»
اعتماد: دلايل اعلام نکردن خط فقر از طرف وزير رفاه به رغم مکلف شدن از طرف هيات دولت و نص صريح قانون نظام جامع رفاه و تامين اجتماعي ديگر تبديل به معمايي شده است که حل کردن آن چندان راحت به نظر نمي رسد. سعيد مدني جامعه شناس و استاد دانشگاه در مورد دلايلي که به نظر مي رسد وزير رفاه به خاطر آنها خط فقر را اعلام نمي کند به اعتماد مي گويد؛ «شايد، وزير رفاه قانون برنامه چهارم و نظام جامع رفاه و تامين اجتماعي را قبول ندارد و به همين دليل از اجراي آن سرباز مي زند. شواهدي هم براي تاييد اين دليل وجود دارد. در زمان تصويب قانون نظام جامع رفاه و تامين اجتماعي در مجلس ششم، وي جزء نمايندگان مخالف آن بود. با اين وجود، وزير رفاه بايد مستقل از نظر خودش قانون را اجرا کند، چون قوه مجريه مسوول اجراي قانون است.»
او فرضيات ديگري را هم در اين زمينه ارائه مي کند؛ «مي توانيم به اين موضوع هم فکر کنيم که وزير رفاه واقعاً تصور مي کند دانستن خط فقر، مشکلي را حل نمي کند؛ ادعايي که بارها هم آن را تکرار کرده است.»
مدني ادامه مي دهد؛ «ادعاي وزير رفاه با يافته هاي ده ها ساله علم اقتصاد و نظام برنامه ريزي در تناقض است. سال ها است که علم اقتصاد در مورد شاخص هاي فقر بحث مي کند و علماي علم اقتصاد همواره تکرار مي کنند که اگر دولتي قصد کاهش فقر و نابرابري را دارد، بايد خط فقر را اعلام کند، چون بدون اعلام آن نمي تواند در جهت حل مشکلات و کاهش فقر قدم بردارد. در حقيقت صحبت وزير رفاه ناديده گرفتن دانش اقتصاد است بنابر اين اين فرضيه نمي تواند علمي به نظر برسد.»
اين استاد دانشگاه، بعد از طرح کردن اين دو فرضيه از دليلي که فکر مي کند، دليل اصلي عنوان نکردن خط فقر است صحبت به ميان مي آورد؛ «با توجه به منتفي بودن دو گزينه فوق، به نظر مي رسد آنچه مانع اعلام کردن خط فقر است، اين موضوع است که سنجش و اعلام خط فقر، ضعف هاي اساسي دولت در زمينه برنامه هاي اقتصادي و آثار سوء اين برنامه ها را نشان مي دهد.»
مدني توضيحات بيشتري هم دارد؛ «اعلام خط فقر، نتايج برنامه هاي اقتصادي دولت را شفاف مي کند و نشان مي دهد که فقر و نابرابري در سال هاي قبل افزايش پيدا کرده است. مطالعات و ارزيابي صاحب نظران اقتصادي هم اين موضوع را تاييد مي کند. بسياري از شاخص هاي فقر در سال هاي گذشته افزايش پيدا کرده است. طرح هزينه - درآمد خانوار که هر سال توسط مرکز آمار ايران ارائه مي شود، نشان مي دهد ميزان درآمد دهک هاي پايين جامعه در سال 85 کاهش قابل توجهي داشته يعني شکاف درآمدي بين دهک هاي درآمدي بالا و پايين جامعه افزايش داشته است.»
با وجود اينکه وزير رفاه مدام از اعلام خط فقر به هر دليلي خودداري مي کند، اما اين رقم توسط دکتر رادفر اقتصادداني که سال ها است در اين زمينه کار مي کند و بر مبناي طرح هزينه - خانوار برآورد شده است. سعيد مدني مي گويد؛ «براساس مطالعات گسترده و با احتساب ميزان تورم خط فقر توسط دکتر رادفر براي امسال 650 هزار تومان در تهران براي يک خانواده پنج نفري برآورد شده است.»
بالا رفتن رقم خط فقر به طرز غيرقابل تصور، بدون شک پيامدهاي منفي بسياري را همراه خود براي شهروندان ايراني به ويژه اقشاري که آسيب پذير ناميده مي شوند به همراه مي آورد. مدني به عنوان يک جامعه شناس از اين آثار منفي هم صحبت به ميان مي آورد؛ «با افزايش هزينه سبد خانواده ايراني، خانواده هايي که در معرض فقر و سقوط به زير خط فقر هستند، دائم الگوي مصرف را تغيير مي دهند تا بتوانند به حيات خود ادامه بدهند؛ يعني از آموزش، بهداشت و ساير خرج ها کم مي کنند و به سهم خوراک اضافه مي کنند تا حداقل سيري شکم را به دست آورند و بتوانند دو هزار کالري در روز را که نياز دارند تامين کنند. يعني از کيفيت زندگي اين اقشار همواره کاسته مي شود.»
جامعه ايران، چند وقتي است که با پديده افزايش قيمت اقلام مختلف خوراکي مواجه شده است. اين پديده نسبتاً جديد هم تاثيرات خاص خود را بر اقشار آسيب پذير دارد؛ «چون، اقلام خوراکي با کيفيت مرتب در حال گران شدن است؛ مواد غذايي مثل گوشت، لبنيات و ... اقشار آسيب پذير مجبورند براي تامين دو هزار کالري در روز مواد غذايي ارزان تر مثل آرد، روغن، قند و ... را جايگزين کنند. چون دولت به اين اقلام يارانه بيشتري اختصاص مي دهد و در نتيجه اين اقلام خوراکي ارزا ن تر هستند.»
او ادامه مي دهد؛ «جابه جايي مواد غذايي کمتر غني به جاي مواد غذايي غني و حذف ويتامين ها و پروتئين هاي مورد نياز از برنامه غذايي باعث شده که کيفيت سلامت افراد زير خط فقر در معرض تهديد باشد و به دنبال آن بيماري هايي مثل بيماري هاي قلبي و نظاير آن در بين اين افراد افزايش پيدا کند.»
از کشتن افراد عینکی به جرم روشنفکر بودن تا حذف پول و مذهب از مناسبات اجتماعی / فاجعهبارترین حرکت قرن بیستم برای ساخت اتوپیای روستایی
شباهتهای قائد بغداد و پیشوای برلین؛ از میل به ویرانگری تا قهرمان پرستی
طرز تهیه کباب لاهماجون، خوشمزهترین کباب ترکی
سالاد فیله مرغ سوخاری با سس رنچ، جذابترین سالادی که تابهحال خوردهاید
