فرارو- یک کارشناس مسایل خاورمیانه گفت: بهارعربی به عربستان رسیده است و حکومت آل سعود هم دیگر نمیتواند مانع از وزیدن نسیم این بهار در کشور خود شود و تداوم سرکوب معترضان شیعی و سنی هم تنها روند تغییرات در عربستان را به تاخیر میاندازد.
حسین رویوران با بیان این مطلب در گفتگو با فرارو گفت: در عین حال باید این را در نظر گرفت که عربستان هنوز تا اعمال تغییرات بنیادی در ساختار حکومت فاصله دارد چرا که این کشور از معدود کشورهای دارای ساختار محافظه کار است که این ساختار متصلب روند تغییرات احتمالی در این کشور را کند خواهد کرد.
وی افزود: ایجاد تغییر در هر موقعیت و شرایطی نیز ابتدا نیازمند فرهنگ سازی و فراهم کردن زمینههای تغییر است که گامهای اولیه با وام گیری مردم عربستان از فرهنگ بهارعربی برداشته شده است.
این کارشناس مسایل خاورمیانه گفت: آغاز خیزشهای مردمی در مناطق شیعه نشین که دامنه آن به مناطق سنی نشین هم کشیده شده است نوعی تغییر ناشی از تاثی از بهارعربی است چرا که اساسا در فرهنگ عربستان موضوعی به نام اعتراض و تظاهرات هیچ جایی نداشته است.
وی تصریح کرد: پس از چند روز اعتراض در برخی از نقاط این کشور هم شاهد بودیم که مفتیان درباری سعودی فتوایی را صادر کردند که در آن تاکید شده بود چون تظاهرات یک پدیده غربی است مردم نباید در تظاهرات شرکت کنند و دولت هم این فتوا در بیش از ۵ میلیون نسخه تکثیر کرد و در مناطق مختلف کشور توزیع کرد.
رویوران ادامه داد: با این حال فتوای مفتیان درباری نه تنها تاثیری در شیعیان نداشت بلکه مردم مناطق سنی نشین را هم راضی به توقف اعتراضات و تظاهرات علیه حکومت ال سعود و بازگشت به خانههای خود نکرد و تداوم اعتراضات در سرتاسر عربستان حکایت از بروز نوعی شکاف در اسلام مردمی با اسلام درباری مورد نظر حکومت آل سعود دارد.
این کارشناس مسایل خاورمیانه تاکید کرد: در حال حاضر حکومت عربستان با یک چالش جدی دست به گریبان است چرا که اعتراضات مردم این کشور محدود به بخش شرقی یعنی جایی که اکثریت ساکنان آن را شیعیان تشکیل میدهد محدود نشده است، اگر چه اعتراضات در بخش شرق پیوسته و فراگیر است اما در مناطق مرکزی و غربی که عمدتا سنی نشین هستند نیز قیام مردمی به صورت ناپیوسته در جریان است.
وی افزود: اینکه اعتراضات در شهرهای همچون قصیم، ابها، عوامیه، ریاض و جده هنوز متوقف نشده است از یک سو حکایت از وزیدن نسیم بهار عربی در عربستان و آغاز خیزشهای مردمی در این کشور دارد و از سوی دیگر نشان دهنده ناتوانی نیروهای امنیتی در توقف اعتراضات دارد که این موضوع را به خوبی حکومت آل سعود دریافت کرده و از همین رو دست به تغییرات در ساختار مدیریتی سازمان امنیت عربستان سعودی زده است.
رویوران با اشاره به انتخاب بندر بن سلطان بن عبدالعزیز به سمت ریاست سازمان امنیت عربستان سعودی به جای امیر مقرن بن عبدالعزیز گفت: تصور میکنم تغییرات جدید و جابه جایی چهرههای مسوولان امنیتی عربستان سعودی نمیتواند این کشور را از بحرانی که در آن گرفتار شدهاند برهاند.
وی با بیان اینکه در میان توده مردم عربستان، چه سنی و چه شیعه یک نوع نارضایتی عمومی شدید از حکومت آل سعود شکل گرفته است گفت: اینکه گفته میشود نارضایتی از حکومت تنها محدود به بخش خاص یا طبقه و قشری خاص است چندان دقیق و درست نیست. اگر حکوکت اقدام به سرکوب شیعیان میکند و روحانیون برجسته آنها را بازداشت میکنند آن طرف هم اقدام به سرکوب و برخورد با سنیها کرده به طوری که هم اکنون بیش از ۶۰۰ تن از روحانیون سنی این کشور در زندانهای آل سعود به سر میبرند.
این کارشناس مسایل خاورمیانه با تاکید بر اینکه آل سعود ابای از سرکوب نظامی معترضان در عربستان ندارد گفت: اتفاقات هفتههای گذشته در بخش شرقی عربستان نشان دهنده فرهنگ سرکوب به عنوان فرهنگ حاکم در این کشور است؛ فرهنگی که بیان کوچکترین نقد و انتقادی را نمیپذیرد و تحمل نمیکند.
وی افزود: نمونه برخورد حکومت آل سعود با شیعیان این کشور پیش از این در موج آزادی خواهی مردم کشورهای بحرین، اردن و یمن، ظهور و بروز پیدا کرده بود. دخالت مستقیم ریاض در تحولات این کشورها حامل این پیام مهم به مردم عربستان بود که آل سعود، خارج از کشور و در همسایگی خود قیام مردم و بیداری انسانی و اسلامی را نمیتواند تحمل کند.
رویوران تصریح کرد: از این رو شاهد بودیم که تحولات و ناآرامیها در اردن و یمن به شیوه سیاسی مدیریت شد اما در بحرین، اعتراضات مردم این کشور با دخالت مستقیم نیروهای نظامی حکومت آل سعود به شدیدترین شکل ممکن سرکوب شد.
وی ادامه داد: این نوع برخورد با کشورهای همسایه این پیام روشن برای مردم عربستان را داشت که اگر حکومت آل سعود به شیوه سیاسی نتواند اعتراضات احتمالی در کشور خود را سرکوب کند در استفاده از شیوه نظامی کوچکترین تردیدی نخواهد داشت. سیر حوادث در شرق عربستان هم این پیام را عینیت بخشید.
این کارشناس مسایل خاورمیانه در پاسخ به این سوال که آیا مردم عربستان هم پایداری مردم بحرین را در احقاق حقوق خود خواهند داشت یا خیر گفت: اگر تاکنون صدای اعتراضی در عربستان شنیده نمیشد به دلیل آن بود که کوچکترین اعتراضی در نطفه خفه میشد اما اکنون که حکومت در این امر ناموفق بوده است و مردم عربستان توانستهاند صدای اعتراض خود را حتی به گوش جهانیان برسانند خیلی ساده انگارانه است که فکر کنیم مردم این کشور پایداری همچون مردم بحرین از خود نشان ندهند و این اطمینان وجود دارد که حداقل در بخش شرقی عربستان اعتراضات مردم دنباله دار و بدون وقفه خواهد بود.