دبیرکل جدید سازمان ملل متحد با اشاره به رویدادهای اخیر در جامعه آمریکا به ویژه حوادث پس از انتخابات آن کشور، گفت: آمریکایی ها از اوضاع کنونی در کشورشان خسته شده اند و خواستار رویکردی متفاوت هستند.
'آنتونیو گوترش' که از روز گذشته (یکشنبه) فعالیت کاری خود را به عنوان رئیس دبیرخانه (دبیرکل) سازمان ملل متحد آغاز کرده، در گفت وگو با نشریه 'جورنال دی نوتیسی یس' زادگاهش (پرتغال) دیدگاههای خود را درباره مهمترین رویدادها و مسایل مهم جهانی مطرح کرد.
وی با بیان اینکه تحولات سیاسی اخیر اروپا در نتیجه نارضایتی شکل گرفته از مدیریت فعلی بوده است، گفت: آنچه در آمریکا روی داد هم مرتبط با همین مسأله است؛ مردم از وضع فعلی خسته شده و خواستار رویکردی متفاوت هستند.
گوترش با اشاره به تحولات اخیر کشورهای اروپایی و آمریکایی اظهار کرد: «جهانی شدن و توسعه فناوری تأثیری برجسته بر رشد اقتصاد جهانی و کاهش فقر داشته، فقر مطلق در سطح جهانی کاهش یافته و همکاری کشورهایی نظیر چین در این زمینه مؤثر بوده است.»
«از سوی دیگر اما، نابرابری های اقتصادی افزایش یافته و جوامع متحمل محرومیت های اجتماعی طاقت فرسا هستند.»
وی با بیان اینکه در برخی مناطق صنعتی کشورهای توسعه یافته اروپا و آمریکای شمالی، جهانی شدن به از دست رفتن شغل های بسیاری منجر شده و برخی طبقات اجتماعی که نمی توانند خود را با شغل های جدید تطبیق دهند را آسیب پذیر کرده است، گفت: «نتیجه چنین وضعی این است که موجی فزاینده علیه نظام های سیاسی فعلی از جانب مردمی شکل گرفته است که معتقدند سیاستمداران تنها به فکر حفظ قدرت خود هستند و به آنها اهمیتی داده نمی شود.»
دبیرکل سازمان ملل با بیان اینکه این موضوع، موجب شده تا مردم خواستار تغییر شرایط فعلی باشند، ادامه داد: «دولت های اروپایی بدین ترتیب در همه پرسی ها ناکام هستند و این موضوع نه مرتبط با مسأله طرح شده، بلکه در نتیجه نارضایتی از مدیریت فعلی است.»
** اروپا بهای سیاست های ناکارآمد مهاجرتی را می پردازد
گوترش در بخش دیگری از صحبت های خود، سیاست های مهاجرتی ناکارآمد دهه های 60 و 70 میلادی را از جمله عوامل اصلی بحران مهاجرت در اروپا برشمرد و گفت: «اگر به جای اینکه هر کشور، خود به تنهایی با مسأله مهاجرت مواجه شود، اروپا خود را به عنوان یک «کل واحد» در نظر می گرفت، امروزه شاهد وضع بحرانی پناهجویان نبودیم.
وی که سابقه فعالیت به عنوان کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهجویان را دارد، بیان داشت که در سال گذشته میلادی سیاست های ضد مهاجرت در اروپا افزایشی فزاینده داشته و مردم تمایل کمتری به پذیرش پناهجویان دارند.
گوترش ادامه داد: 'اروپا نتوانسته بحران مهاجرت را مدیریت کند؛ یک میلیون نفر وارد این قاره شدند و اتحادیه اروپا 500 میلیون نفر جمعیت دارد. این به معنای پذیرش یک پناهجو به ازای هر 500 شهروند عادی است. در کشوری مثل لبنان اما به ازای هر سه نفر یک پناهجو وجود دارد.'
دبیر کل سازمان ملل با تأکید بر اینکه احزاب و گروه های مختلفی مسأله مهاجرت را به عنوان دستاویزی برای تحقق اهداف سیاسی قرار می دهند، پوپولیسم (عوامگرایی) را از جمله معضلاتی دانست که امروزه در بسیاری از کشورهایی اروپایی رواج یافته است.
** چالش های پیش روی جامعه بین المللی
دبیرکل سازمان ملل با اشاره به افراط گرایی مذهبی که امروزه در فعالیت گروه های تروریستی همچون داعش نمود پیدا کرده، گفت: این چنین نیست که ما درست بگوییم و دیگران همه در اشتباه باشند؛ همه ما بخشی از حقیقت را دارا هستیم که باید به آن معتقد باشیم و در عین حال به حقیقتی که نزد دیگران است، احترام بگذاریم. به مانند تندروی های سیاسی، خطر گمراهی هم در همه مذاهب وجود دارد.»
وی ادامه داد: « بنیادگرایی دینی، پوپولیسم سیاسی و افراطی گرایی ملی همه رفتار هایی غیرمنطقی هستند که امروزه صلح و امنیت جهانی را در معرض خطر قرار می دهند.»
گوترش، مسأله سوریه را نگران کننده ترین مسأله موجود دانست و رسیدگی به وضع عراق، سودان و جمهوری دمکراتیک کنگو را از جمله اولویت های مهم بعدی برشمرد.
وی، مسأله تغییرات آب و هوایی را هم یکی از چالش های جدی پیش روی جامعه بین المللی دانست.
دیبرکل جدید سازمان ملل در شرایطی از لزوم مقابله با تغییرات آب و هوایی سخن می گوید که «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری منتخب آمریکا وعده کنار گذاشتن توافقنامه آب و هوایی پاریس را داده است. این اقدام یک ضربه سخت به توافقی است که «بان کی مون» دبیرکل سابق سازمان ملل آن را مهم ترین دستاورد دوره خود دانسته است.
گوترش در بخشی از صحبت های خود همچنین به مسأله کودکان و سوء تغذیه پرداخت و گفت:« تعداد قابل توجهی از کودکان هستند که هیچ گاه نمی توانند یک زندگی معمولی را تجربه کنند؛ چرا که با اختلال های رشدی به سنین بزرگسالی می رسند. بوروکراسی و موانع قانونی، آزار دهنده ترین مسائلی هستند که با آن مواجه هستیم. همه این مشکلات روی کاغذ براحتی قابل رسیدگی است.»
وی، قریب به یک دهه فعالیت به عنوان کمیساریای عالی امور پناهجویان را عامل مؤثری در شکل گیری دیدگاه های سیاسی خود دانست و گفت که تجربه نزدیک در برخورد با بحران های موجود موجب شده تا درک بهتری از چرایی شکل گیری آنها داشته باشد.
آنتونیو گوترش پرتغالی روز گذشته (یک ژانویه) جایگزین «بان کی مون» دبیرکل پیشین سازمان ملل شد.