هزاران عکس و صدها فیلم در اینستاگرام، راوی داستان شکار چهارپایان و پرندگان شده است. عکس‌ها از تفریحی حکایت می‌کند که پای اسلحه و شکار را به میان کشیده و هزاران دوستدار شکار را جذب این تفریح تلخ کرده است. فیلم‌ها هم سرنوشت شوم پرندگان، کل و بزها، گرازها و حتی گونه‌هایی را روایت می‌کنند که زیر سایه حمایت دولت‌ها رفته‌اند تا جلوی انقراض‌شان گرفته شود.
تصاویر تشابه بسیاری با یکدیگر دارد؛ شکارچی تفنگ به دست کنار یا بالای سر شکار ایستاده است و با غروری که در چهره‌اش موج می‌زند، دوربین را نگاه می‌کند. در کنارش ده‌ها پرنده کوچک کنار هم قطار شده‌اند یا گرازی، کلی و بزی بر زمین افتاده و شکارچی هم، همچون نگهبانی با اسلحه کنارش ایستاده یا بالای سرش نشسته است. سر اسلحه یا آسمان را نشانه گرفته یا به سمت شکار است و این‌طور به نظر می‌رسد که به‌تازگی قرار است حیوان بی‌جان را شکار کند.
این داستان هزاران عکسی است که این روزها در پیج (صفحه)های اینستاگرامی خودنمایی می‌کند و هزاران دوستدار شکار را دور هم جمع کرده است تا برای عکس‌ها و فیلم‌های شکار، لایک بزنند و هورا بکشند.
جست‌وجوی ساده کلمه چهارحرفی «شکار» کافی است تا فهرستی بلند از صفحه‌هایی ظاهر شود که عکس‌ها و فیلم‌های شکار را منتشر می‌کنند و از بقیه هم می‌خواهند که اگر شکارچی نیستند، از پیج (صفحه) بازدید نکنند، کامنت هم نگذارند. آنها حتی ورود آدم‌های دل‌نازک را ممنوع کرده‌اند یا حرف نابجا را با گذاشتن شکلک اسلحه‌ای برابر با شلیک دانسته‌اند.
برخی از گردانندگان این پیج (صفحه)ها با ادبیاتی محترمانه سعی کرده‌اند تا منتقدان صید و شکار را از جمع‌شان دور نگاه دارند و به همین دلیل با استفاده از کلماتی همچون لطفا و خواهش می‌کنم، از کاربران این شبکه اجتماعی درخواست کرده‌اند که اگر دوستدار شکار نیستند، از پیج (صفحه) بازدید نکنند و نظر ندهند؛ «لطفا اگه شکارچی نیستید از پیج بازدید نفرمایید و کامنت نذارید»، «خواهشمندم کسانی که علاقه به شکار ندارن نیان تو پیج. این پیج فقط برای دوستداران شکار است» و «خواهش می‌کنم اگه اهل شکار نیستید وارد پیج نشید. دیدن فیلم‌ها برای همه ممکن نیست پس تمنا می‌کنم هنگام ورود به تک‌تک اعضا و ماهیت این صفحه احترام بگذارید».
هر یک از این پیج‌ها، چند‌هزار دنبال‌کننده (فالور) دارند؛ ٣هزارتا، ٦هزار و ٩٠٠ تا، بیش از ٣٩هزار تا و حتی ١٠٠هزار تا. هر کدام از پیج (صفحه)ها هم بیش از هزار عکس یا کلیپ شکار را برای دنبال‌کننده‌هایشان به اشتراک گذاشته‌اند. صفحه‌ای که ٣٩هزار و ٣٠٠ نفر آن را دنبال می‌کنند، بیش از ٢هزار و ٦٠٠ عکس و فیلم را به اشتراک گذاشته است. از پرندگان شکارشده‌ای که روی سمندی سفید به نمایش درآمده‌اند تا عکسی از برنو بلند با دوربین بشنل آلمان که برای فروش گذاشته شده است و عکسی هم از یک شکارچی که در کنار ٣ قوچ نشسته است.
در صفحه دیگری که در آن تنها فیلم‌هایی کوتاه از لحظات شکار به اشتراک گذاشته می‌شود، فیلم‌هایی به چشم می‌خورد که شکار پرندگان و شکارچی‌هایی که پرندگان را نشانه گرفته‌اند، نمایش می‌دهد. پیجی که ٩هزار و ٨٠٠ دنبال‌کننده دارد و اگر کسی نظری برخلاف علایق گردانندگان صفحه داشته باشد یا با شکار و صید حیات وحش در بخش نظرها مخالفت کرده و این فعالیت را زیر سوال ببرد، به سرعت امکان بازدید از صفحه را از دست می‌دهد(بلاک می‌شود) و با توهین و ناسزا از سوی اعضای گروه روبه‌رو خواهد شد. حتی از سوی اعضای گروه تهدید می‌شود که حساب کاربری او گزارش خواهد شد تا اینستاگرام، حساب کاربری‌اش را ببندد.
فعالیت این صفحه‌ها که تمامی آنها از دنبال‌کننده‌ها خواسته‌اند تا عکس‌ها یا فیلم‌های شکار خود را برای اداره‌کنندگان این صفحه‌ها ارسال کنند، درحالی ادامه دارد و شکار و صید را تبلیغ می‌کند که سازمان حفاظت محیط زیست در ٢سال اخیر، یعنی سال گذشته و امسال، هیچ‌گونه مجوز شکاری برای چهارپایان صادر نکرده و اگر این عکس‌ها و فیلم‌های شکار برای این ٢سال باشد، تخلف است و باید با متخلفان برخورد شود. اتفاقی که با وجود فعالیت آشکار شکارچیان در اینستاگرام، هنوز نیفتاده و معلوم هم نیست که این عکس‌ها برای امسال و سال گذشته است یا سال‌های پیش از آن‌که سازمان حفاظت محیط زیست برای شکار چهارپایان مجوز داده است.
در ماه‌های گذشته، عکس‌ها و فیلم‌های بسیاری که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، برای شکارچیان دردسر درست کرده و با آنها برخورد شده است، اما تنها عکس‌هایی که سر و صدا به پا کرده باشند. در مقابل با گردانندگان صفحه‌های شکار در اینستاگرام که شکارچیان را تشویق می‌کنند تا عکس‌ها و فیلم‌های شکار خود را برای بقیه اعضای صفحه به اشتراک بگذارند، هیچ برخوردی نمی‌شود و هنوز حتی مشخص نیست این عکس‌های بدون تاریخ برای چه سالی هستند تا مشخص شود که باید با عاملان آن برخورد شود یا خیر. به نظر می‌رسد که سازمان حفاظت محیط زیست هم بررسی روی فعالیت این صفحه‌ها و تخلف بودن یا نبودن شکار گونه‌ها را انجام نداده است.
علی تیموری، مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست، درباره فعالیت این صفحه‌ها و عکس‌هایی که در آنها به اشتراک گذاشته می‌شود به «شهروند» می‌گوید: «عکس‌هایی که از آنها یاد می‌کنید، می‌تواند مربوط به سنوات گذشته باشد که بازنشر می‌شود. اگر عکس‌ها متعلق به گذشته باشد دلیل بر این نیست که تخلف و شکار اتفاق افتاده، حتی ممکن است با برخی از این تخلفات برخورد هم شده باشد و ادارات محیط زیست استان‌ها پیگیری کرده و با متخلفان هم برخورد کرده باشند.»
او با اشاره به این‌که در این‌باره ٢ بحث مطرح است، ادامه می‌دهد: «اگر فعالان این شبکه‌ها در سایت‌هایی، شکار یا خرید و فروش حیات وحش را تبلیغ کنند، این اقدام آنها براساس قانون، نشر تخلف است و با آن برخورد خواهد شد، به‌طور مثال با خرید و فروش جانوران وحشی براساس مواد ٧، ٨ و ١١ قانون صید و شکار برخورد می‌شود. بحث دوم به گونه‌های قابل شکار و گونه‌های ممنوعه مربوط می‌شود. گونه‌های قابل شکار کل و بز هستند که در سال‌های قبل برای آنها مجوز شکار چهارپا صادر می‌کردیم. چنانچه این گونه‌ها شکار شده باشند، اقدام این افراد غیرقانونی نیست.»
تیموری با تاکید بر این‌که شکار گونه‌های مجازی که تحت حمایت نیستند هم دو دسته است، می‌گوید: «شکار مربوط به سال‌های قبل است و الان نشر پیدا کرده که اگر به سراغ این شکارچیان هم برویم، فعالیت غیرقانونی انجام نداده‌اند. دسته دوم هم شکار غیرمجاز اتفاق افتاده که شکارچیان از طریق سازمان حفاظت محیط زیست و ادارات محیط زیست استان‌ها و با کمک پلیس فتا پیگیری می‌شوند. کسانی که تخلف کرده باشند، با توجه به این‌که سازمان حفاظت محیط زیست امسال و سال گذشته، مجوز شکار چهارپا صادر نکرده است، تخلف کرده‌اند که براساس قانون شکارچی متخلف به ٣ماه تا ٣سال زندان محکوم می‌شود که براساس نوع شکار، مکان آن و فصلی که شکار در آن اتفاق افتاده است، جریمه خواهد شد.»
تعداد عکس‌های منتشر شده در این صفحه‌ها که چند‌هزار عکس و فیلم است، این حس را منتقل می‌کند که جرایم صید و شکاری که از ابتدای سال جدید افزایش هم یافته است، چندان بازدارنده نبوده و متخلفان همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند، اما مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید: «فکر نمی‌کنم این طور باشد. این افراد به صورت غیرمجاز شکار می‌کنند. در عکس‌ها و فیلم‌هایی که منتشر می‌شود، اگر پلاک خودرویی مشخص باشد، متخلف به‌راحتی شناسایی و با او برخورد می‌شود. در ابتدای سال جرایم صید و شکار افزایش پیدا کرده و مثلا جریمه شکار کل و بز به ١٠میلیون تومان رسیده است که این رقم می‌تواند بازدارنده باشد. این‌که این عکس‌ها الان منتشر می‌شود، یا مربوط به گذشته است که با مجوز اتفاق افتاده یا برای کشور ما نیست.»
تیموری درحالی معتقد است که این عکس‌ها می‌تواند برای کشور ما نباشد که این صفحه در کنار تلاش‌هایی که برای گسترش حیوان‌دوستی و محافظت از حیات‌وحش کشور صورت می‌گیرد، فعالیت و شکار را تبلیغ می‌کنند. همچنین در بسیاری از این عکس‌ها خودروها یا موتورسیکلت‌هایی به چشم می‌خورد که ایرانی هستند و مشخص است که شکارچیان ایرانی هستند.
او درباره این‌که چگونه قرار است مشخص شود که این عکس‌های شکار متعلق به سال‌های گذشته است یا سال جاری، تنها تاکید می‌کند: «وقتی عکس یا فیلمی از طریق سایت‌ها منتشر شده، فورا از طریق نیروها پیگیری شده است. اگر شکارچی مدرکی ارایه کند که نشان دهد شکاری که تصاویر آن منتشر شده مربوط به سال‌های قبل است و با مجوز شکار شده، نمی‌توانیم با او برخورد کنیم اما اگر مربوط به امسال یا سال قبل باشد که مجوزی صادر نشده، می‌توانیم برابر قانون با متخلف برخورد کنیم.»
صفحه‌های صید و شکار در اینستاگرام هزاران‌هزار دنبال‌کننده دارند و هر عکس و فیلمی که منتشر می‌شود، نظرات بسیاری را با خود همراه می‌کند، با این حال، تیموری معتقد است: «دوستداران شکار و شکارچیان از طریق شبکه‌های اجتماعی تصاویری را منتشر کرده‌اند. این در حالی است که حیوان‌دوستی در میان مردم جا افتاده و تعداد معدودی هستند که دست به چنین کارهایی می‌زنند و افراد را تشویق به شکار می‌کنند. البته ما هم باید فعالیت خود را در گسترش حیوان‌دوستی بیشتر کرده و باید مردم را آگاه کنیم.»
او درباره این‌که برای مبارزه با تخلفات صید و شکاری که در شبکه‌های اجتماعی همچون اینستاگرام به اشتراک گذاشته می‌شود، چه دستگاه‌هایی همکاری می‌کنند؟ یادآوری می‌کند که «بیشتر یگان حفاظت سازمان فعالیت دارد که این یگان با پلیس فتا هم در ارتباط است. اگر تخلف و فرد متخلف مشخص باشد که فرد به دادسرا احضار شده و پرونده تخلف پیگیری می‌شود، اما اگر مشخص یا شناخته‌شده نباشد مثلا پلاک خودرویی در عکس یا فیلم منتشر شده دیده نشود، از طریق ماموران یگان حفاظت و ماموران اجرایی پیگیری می‌شود و پلیس فتا هم همکاری می‌کند.»
مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست، در ادامه با اعلام این‌که سال ٩٤ هیچ مجوز شکاری برای چهارپا نداده‌ایم و تا پایان سال هم شکار چهارپایان در کشور ممنوع خواهد بود، می‌گوید: «برای سال جدید براساس سرشماری‌های مناطق تصمیم‌گیری می‌کنیم که مجوز شکار بدهیم یا خیر. البته برای سال آینده از طریق قرق‌های اختصاصی تصمیم می‌گیریم که مجوز شکار چگونه صادر شود.» ٢سال است که مجوز شکار چهارپا صادر نشده، با این حال در فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی به‌ویژه اینستاگرام پر است از عکس‌های کل، بز، قوچ و میش که معلوم نیست کی شکار شده‌اند، اما دست و هورای مجازی دوستداران صید و شکار را با تصویر ناراحت‌کننده خود همراه کرده‌اند و اشتیاق به شکار و کشتن حیات‌وحش را میان ساکنان فضای مجازی و دوستداران شکار زنده نگه داشته‌اند.
متاسفانه توی کشور ما هیچ حمایتی از حیوانات و محیط زیست نمیشه.
به چند سال نمیرسه که نسل همه چی منقرض میشه. ببینم بعد میخواید با چی ژست بگیرید