همه در زمستان توصیه می کنند که موقع بیرون رفتن ژاکت تنمان کنیم تا سرما نخوریم. البته جوابی که خیلی ها می دهند این است که «سرما خوردگی منشاء ویروسی دارد و سرد بودن هوا نمی تواند، باعث آن شود.»
تست های مربوط به ارتباط بین سرما و بیمار شدن نشان می دهد که حدود ۵ تا ۲۰ درصد مردم هر سال در اواخر پاییز و زمستان سرما می خورند. این را در نظر داشته باشید که به این بیماری «سرما خوردن» می گویند. ویروس های سرماخوردگی و آنفولانزا عامل اصلی هستند که اصلا اهمیتی به این نمی دهند که شما چقدر سردتان است، اگر ویروسی در محیط نباشد، شما سرما نمی خورید؛ به همین سادگی!
چرا بین سرماخوردگی و کاهش دما رابطه وجود دارد؟
یک دلیل این مطلب این است که وقتی هوا سرد است، افراد بیشتر سعی می کنند داخل منزل بمانند که این به نوبه خود باعث می شود در تماس نزدیک با افراد بیشتری قرار بگیرند که در این شرایط، ویروس ها فرصت بیشتری برای انتشار به دیگران دارند. از این مهم تر، رطوبت هم در انتشار ویروس ها نقش دارد. از آن جایی که رطوبت در زمستان کاهش پیدا می کند، نه تنها ویروس ها راحت تر انتشار پیدا می کنند، بلکه مخاط بینی شما که به عنوان مانعی برای عوامل بیماری زا عمل می کند، در این شرایط خشک می شود. در نهایت کاهش ویتامینD در زمستان که ما آن را از خورشید دریافت می کنیم، می تواند سیستم ایمنی ما را بسیار تحت تاثیر بگذارد. به طور خلاصه، ویتامین D به واسطه تابش طیف خاصی از نور خورشید به سلول های چربی زیر پوست ساخته می شود و روزهای کوتاه تر زمستان به اضافه زمان بیشتری که ما در خانه و بدور از نور خورشید می گذرانیم، باعث کاهش دریافت این ویتامین شده و این مساله را به یک فاکتور مهم تاثیرگذار بر سلامت ما تبدیل می کند.
حق با کدام گروه است؟
پس تا اینجا فکر می کنید می توانید اثبات کنید که والدین تان اشتباه فکر می کنند، درست است؟ اما این قدر زود قضاوت نکنید! در حالی که برخی مطالعات گذشته نشان می دهند که رابطه ای بین سرماخوردگی و سرما وجود ندارد، اما مدارک جدید خلاف این را اثبات می کنند.
در یک آزمایش که در آن پای افراد در داخل آب یخ گذاشته شد، مشاهده شد که این افراد در روزهای آتی به احتمال بیشتری علائم سرماخوردگی را نشان می دهند. فرضیه توجیه کننده این نتایج این است که دمای پایین باعث انقباض عروق شده و در نتیجه کاهش سرعت رسیدن ویروس ها به گلبولهای سفید را در پی دارد که در نهایت باعث کاهش قدرت ایمنی بدن می شود. در این شرایط، سطح کورتیزول خون که باعث سرکوب سیستم ایمنی می شود هم در تنش های دمایی افزایش می یابد.
علاوه بر این، مطالعات بر روی سلول های مسیر هوایی انسان و موش نشان داده که واکنش ایمنی نسبت به ویروس سرماخوردگی در واقع وابسته به دماست. سلول های گرم ترِ آلوده به ویروس، به احتمال بیشتری وارد «فاز مرگ برنامه ریزی شده»می شوند تا گسترش عفونت را محدود سازند. در نهایت، مطالعات بر روی خود ویروس ها، نشان دهنده یک اسلحه سری در ویروس است. در دمای سرد زمستان، پوشش خارجی ویروس بسیار سخت و مانند یک سپر می شود و این به ویروس اجازه می دهد تا راحت تر زنده مانده و به افراد دیگر منتقل شود. اما در گرما، این پوشش شبیه یک ژل می ماند که نمی تواند به خوبی از ویروس در مقابل عوامل ایمنی دفاع کند و در نتیجه قدرت انتشار ویروس کاهش پیدا می کند.
پس والدین تان آنقدر هم اشتباه نمی کردند. با بیشتر بیرون رفتن در حالی که خوب پوشیده شده اید، می توانید زمستان را به سلامتی پشت سر بگذارید!