فرارو- نزاع با اتحادیه اروپا بر سر سیستم پرداخت سوئیفت، قدرت آمریکا را تضعیف خواهد کرد. حذف ایران از سیستم بانکی جهانی برای آمریکا هزینه خواهد داشت.
به گزارش فرارو، پس از خروج یکجانبه دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، از توافق هستهای و بازگشت تحریمهای آمریکایی علیه ایران، بین اروپا و آمریکا بر سر نحوه تامین منافع ایران از برجام اختلاف پدید آمد. اروپاییها که خواهان حفظ برجاماند، به دنبال اتخاذ اقداماتی هستند تا منافع اقتصادی ایران از برجام را تامین کنند. در این زمینه، برخی در اروپا برای محافظت از تجارت شرکتهای اروپایی با ایران، پیشنهاد دادهاند، قانون موسوم به "قانون مسدودساز" را فعال کنند.
علاوه بر این، زمزمههایی درباره فعالسازی امکان پرداخت مستقیم پول به ایران مطرح شد. ناظران درباره افزایش تنش بین اروپا با آمریکا بر سر تحریمهای ایران هشدار دادهاند. در همین زمینه، روزنامه فایننشالتایمز در سرمقاله خود ضمن انتقاد از اقدامات ترامپ در خصوص اعمال محدودیتهای مالی بر ایران نوشت: "بانکداری جهانی ملک اربابی آمریکا نیست. نزاع با اروپا بر سر سیستم پرداختهای سوئیفت، قدرت آمریکا را تضعیف خواهد کرد".
فایننشال تایمز افزود: " در ادامه یک اظهار نظری میآید که تا چند سال پیش غیرقابل تصور بود: 'آدم که به تصمیمات اخیر دونالد ترامپ نگاه میکند به این فکر میافتد که با داشتن دوستانی مثل او، چه نیازی به دشمن وجود دارد'. نکته تکاندهنده احساس (موجود در این اظهارنظر) نیست. بلکه خود گوینده است. او دونالد تاسک، رئیس لهستانی شورای اروپاست، که به تعرفههای فولادی آمریکا و خروج ترامپ از توافق هستهای ایران اشاره میکرد. دوستی بین آمریکا و اروپا، حداقل از سال ۱۹۴۱، مهمترین دوستی در جهان بود. امروز، (اما)، این دوستی آشکارا زیر سوال رفته است".
فایننشالتایمز ادامه داد: " نکته برجسته بعدی، شاید سیستم بانکداری جهانی است. دولت آمریکا در حال برنامهریزی برای خارج کردن ایران از این سیستم به عنوان بخشی از رژیم تحریمهای مجددا اعمال شده، است. شاید سریعترین راه برای انجام این کار، قطع دسترسی ایران به سوئیفت - جامعه ارتباطات از راه دور مالی بین بانکی جهانی- است".
با این حال، سوئیفت که در بلژیک و زیر نظر حوزه قضایی اروپایی قرار دارد، میگوید رهنمودهایش را فقط از بروکسل میگیرد. جایی که خواستار حفظ برجام است.
دسترسی ایران به سوئیفت از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ بنا به ترغیب دولت اوباما، قطع شد. به گفته این روزنامه در آن زمان منافع اروپا و آمریکا همسو بود.
به ادعای فایننشالتایمز، واگرایی کنونی بین آمریکا و اروپا، بدین معنا نیست که رهبران اروپایی، ایران را در سوئیف باقی خواهند گذاشت. اگر آمریکا بر مسئله سوئیفت اصرار کند، فشار بر این سیستم بیشتر خواهد شد. ممکن است آمریکا اعلام کند تا زمانی که اعضای هیئت مدیره سوئیفت (چند نفر از آنها آمریکایی هستند) ایران را از این سامانه اخراج نکنند، ناقض تحریمهای آمریکا خواهند بود. علاوه بر این، آمریکا ممکن است با اعلام اینکه هر موسسه خارجی که با ایران تجارت کند، نمیتواند با آمریکا تجارت کند، دسترسی ایران به سیستم بانکی جهانی را قطع کنند.
در این حالت، اروپا به لحاظ نظری، میتواند بانک خاص خودش را تاسیس کند و تجارت یورو محور با ایران را تسهیل کند. اما این امر مستلزم وجود درجهای از وحدت سیاسی در اروپا است. امری که به گفته فایننشالتایمز، اروپا فاقد آن است. به عنوان نمونه، کشورهای حوزه بالتیک، که به لحاظ امنیتی وابستگی زیادی به آمریکا دارند، احتمالا از مقابله با آمریکا خودداری خواهند کرد.
واکنش کنونی اروپا به فشار آمریکا، احیای یک قانون مربوط به دو دهه پیش به نام "قانون مسدودساز" است. این قانون برای محافظت از شرکتهای اروپایی در برابر تحریمهای آمریکایی است. اما به گفته فایننشالتایمز، اگر ترامپ بخواهد قاطعانه به اروپا زورگویی کند و ایران را از سیستم مالی جهانی خارج کند، موفق خواهد شد.
اما این بدین معنا نیست که سیستم بانکی جهانی ملک اربابی آمریکا است که ترامپ میتواند بدون متحمل شدن خساراتی آن را کنترل کند. تحمیل خواستههای ترامپ بر سوئیفت، احتمال رونق سیستمهای ارتباطاتی جایگزین در سراسر جهان را بیشتر خواهد کرد. چنین تغییری ممکن است به سایر اجزای سیستم پرداخت جهانی دولار محور سرایت کند. رقبای آمریکا مانند چین وروسیه، آشکارا در آرزوی از هم پاشیدن این سیستم هستند. آمریکا با زورگویی به متحدانش، یکی از عناصر کلیدی زرادخانه استراتژیکش را تضعیف خواهد کرد.