گلایه نجفی سر باز كَرد!

شهردار تهران بعد از چهار ماه که کارش را در تعامل با دولت همسو شروع کرد، بالاخره زبان به گلایه از دولت گشود و همان حرف‌های شهرداران سابق درباره تخصیص‌نیافتن اعتبارات قانونی و قول‌داده‌شده را به زبان آورد. او در جمع شهرداران کلان‌شهرهای دیگر صراحتا از اینکه تا اینجای سال یک ریال هم از سوی دولت پرداخت نشده، صحبت کرد و از پیشنهاد نوشتن نامه‌ای برای رئیس‌جمهور و تشکیل جلسه‌ای مشترک بین شهرداران کلان‌شهرها با او خبر داد.

به گزارش شرق، او همچنین از تشکیل کارگروه‌هایی برای آلودگی هوا، مدیریت بحران و زلزله و آسیب‌های اجتماعی که در همه کلان‌شهرها وجود دارد، خبر داد و گفت: در لایحه‌ بودجه ٩٧ نکات مثبتی برای مدیریت شهرها ذکر شده؛ اما کافی نیست و نمی‌تواند به ‌طور کامل رفع‌کننده مشکلات شهرها در سال آينده باشد و برخی نکات هم منفی است که امیدواریم نمایندگان مجلس با توجه به مجموعه مسائل و مشکلات، تغییرات لازم را اعمال کنند.

نجفی که عادت به انتقادات و صحبت‌های تند ندارد و خیلی نرم و با اظهاراتی که به کمتر کسی بربخورد، حرف می‌زند، درباره سختی کار شهرداری‌ها حرف زده و گفته است: «مدیریت شهری خاکریز اول است و هر تکامل و توسعه‌ای در مدیریت شهری می‌تواند کار دولت را آسان‌تر کند» و به‌همین‌دلیل در ادامه درباره زودتر به‌نتیجه‌رسیدن بحث درآمدهای پایدار که بررسی آن بین دولت و مجلس نیمه‌کاره مانده، صحبت کرده است. او پیشنهاد داده نمایندگان مجلس تا قبل از تصویب لایحه بودجه با ما جلسه گذاشته و نظرات ما را هم بشنوند.

شهردار تهران اظهار امیدواری کرده که از سال ٩٧ مبنایی گذاشته شود که منابع مالی به نحو عادلانه تصویب شود؛ چراکه شاهدیم برخی از تصمیمات از سوی سازمان برنامه و بودجه عمل نمی‌شود. او مثال آورده و گفته: «مثلا رئیس‌جمهور اعلام کرده بود که یارانه بلیت مترو و اتوبوس به شهرداری پرداخت شود؛ اما حالا در ماه دهم هستیم و تا حالا یک ریال هم پرداخت نشده است.

محمدباقر قالیباف، شهرداری که ١٢ سال مسئولیت تهران را برعهده داشت، به بهانه‌های مختلف، به‌ویژه افتتاح‌های ایستگاه‌های مترو، تا همین اواخر کارش بارها به دولت انتقادهای تند کرده بود. به‌عنوان نمونه ١٩ تیر در سومین همایش و نمایشگاه عمران شهری درحالی‌که به مردم تهران می‌گفت پرونده مترو به‌زودی بسته می‌شود، گفت: «دولت حتی پول یک لاستیک اتوبوس هم به شهرداری نداده است، عده‌ای مخالف قطعی شهرداری تهران هستند؛ اما بدون تردید بنده و مجموعه مدیریت شهری هیچ‌گاه این شهر را با رفتارهای سیاسی اداره نکردیم».

او آذر ٩٥ و چند ماه قبل از انتخابات در اظهاراتی که تحلیل رفتار سیاسی دولت بود، گفت: ما مشکلات بودجه‌ای دولت را قبول داریم و منکر آن نیستیم؛ اما حداقل به هر درصدی که به دیگر دستگاه‌ها تخصیص می‌دهد، به مترو و حمل‌ونقل نیز تخصیص دهد و ما توقع بیشتری نداریم. من گله‌مند هستم و از دولت و از همه مراجع نظارتی مانند مجلس، دیوان محاسبات، بازرسی کل کشور و... می‌خواهم وارد شوند. بخشی از مقررات و قوانین قطعی است؛ به‌گونه‌ای‌که طبق قانون باید درآمد آن برای حمل‌ونقل تهران صرف شود و پول قطعی که از سوی مردم پرداخت شده، باید از خزانه به شهرداری برگردانده شود؛ اما نمی‌شود».

اگر درصد کم یا زیاد نقدهاي سیاسی قالیباف را از این اظهارات و موارد مشابه کنار بگذاریم، باید گفت که مطالبات او به‌عنوان شهردار تهران و حافظ منافع شهروندان تهرانی درست و به‌حق بوده است. قالیباف در این ١٢ سال در رقابتی انتخاباتی با محمود احمدی‌نژاد و حسن روحانی بود و درست به دلیل همین رقابت و اختلافات سیاسی بسیاری از برنامه‌ها و سیاست‌گذاری‌ها و بودجه‌ها از آسمان تهران با غرض‌ورزی دولت یا با اجبار بی‌پولی دولت، پر کشید. شهردار سابق تهران بخش‌های زیادی از متروی تهران را به طور کامل با پول مردم و البته بیشتر از سهم ٥٠‌درصدی شهرداری تکمیل کرد.

واقعیت این است که دولت‌ها در حدود دو دهه گذشته با توجه به پولدار نشان‌داده‌شدن تهران و رشدی که در ظاهر داشته، بنا را بر این گذاشته‌اند که شهرداری درست یا غلط با تراکمی که می‌فروشد یا با عوارضی که از مردم دریافت می‌کند، خودش باید خودش را اداره کند و در عمل اعتباراتی که بودجه‌های عمومی و برنامه‌های توسعه‌ای یا قول‌هایی که به صندوق توسعه ملی حواله شده و می‌شود، اجرائی و محقق نمی‌شوند؛ اما در‌این‌میان خبری که روز گذشته علی امام، مدیرعامل شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه، درباره کاهش ٥٠‌درصدی بودجه متروی کلان‌شهرها داده است، این نگرانی‌ها را چند برابر می‌کند.

او در جلسه با رئیس کمیسیون عمران مجلس، خواهان اعمال اصلاحاتی در لایحه بودجه متروي کلان‌شهرها از‌جمله تهران برای سال ١٣٩٧ شده و گفته است: «بودجه پیشنهادی دولت برای متروی کلان‌شهرهای کشور در سال ٩٧ به‌ طور متوسط ٥٠ درصد کاهش یافته است که امید می‌رود با رایزنی‌های صورت‌گرفته، مجلس شورای اسلامی و کمیسیون‌های مرتبط با موضوع در این امر تجدیدنظر کنند. در تهران نیز بودجه ١٠١‌ میلیارد‌تومانی اختصاص‌یافته از سوی دولت به مترو، برای سال ١٣٩٧ به میزان ٣٦ درصد کاهش یافته و به مرز ٦٥‌ میلیارد تومان رسیده است. البته از همین مبلغ ١٠١‌ میلیارد تومان سال جاری نیز فقط حدود ٥٠ درصد آن تا به امروز تحقق یافته است».

محمدعلی نجفی بعد از ١٤سال به‌عنوان شهردار روی صندلی هیئت دولت نشست و درباره کابینه دولت همسو با شهرداری و شورای شهر قرار گرفت و جلسات مشترک زیادی برگزار شد. حالا چهار ماه از شروع این جلسات و ١٠ ماه از سال گذشته و او شروع به گله‌گزاری کرده است. شهردار تهران از همان شروع به کار صراحتا به وجود بدهی‌های چند ده‌هزار‌میلیاردی کشف‌شده شهرداری تهران، بی‌پولی دولت و وجود مشکلات مختلف در شهرداری تهران اذعان کرده و به همین دلیل است که در این مدت به دنبال راه‌هایی برای جبران این بی‌پولی از سوی مردم بوده است. نجفی مانند بسیاری از همفکرهای سیاسی خود به اداره تهران با پول تهرانی‌ها تأکید دارد و این بی‌پولی مضاعف دولت و شهرداری، دلیل خوبی برای اقدامات شهرداری تهران در جهت‌گرفتن پول بیشتر از مردم شده است.

با توجه به اقدامات شهرداری تهران در چند ماه اخیر در توقف خط ٧ و متوقف‌ماندن خط ٦ به دلیل بدهی پیمانکاران و نبود اعتبارات لازم، تغییرات مدیریتی که نشانی از توسعه مترو ندارد و بیشتر مدیریت بهره‌برداری را نشان می‌دهد و اعتبارات پیشنهادی نامقبولی که برای حوزه عمرانی و حمل‌ونقل پیش‌بینی‌شده، به نظر می‌رسد برنامه ناگفته شهرداری تهران یعنی اداره مترو با همین ایستگاه‌ها و واگن‌ها، به گوش دولت هم رسیده است و آنها هم در تقسیم‌بندی بودجه این ملاحظات را در نظر گرفته‌اند.

با‌وجود‌این می‌توان امیدوار بود که از جلسات مشترک نجفی با محمد‌باقر نوبخت، سخنگوی دولت و قول‌های اسحاق جهانگیری، معاون‌اول رئیس‌جمهور، برای تأمین واگن‌های جدید و تحقق سهم مترو از صندوق توسعه ملی فرجی به نفع مردم تهران حاصل شود.