ايران از قطر پيشی گرفت

 سال ٨٩ بود كه دولت دهم براي اجراي طرح‌هايي كه همچنان معلق باقي مانده بود طرح جديدي را در دستور كارش قرار داد و نام آن را اجراي طرح‌هاي ماندگار خواند. در آن زمان وزارت نفت كه رستم قاسمي بود، قرار شد تعدادي از طرح‌هاي پارس جنوبي را كه همچنان معطل باقي مانده بودند در طرحي ضربتي و ٣٥ ماهه با تكيه بر توان داخلي به اتمام رسانده و افتتاح كند؛ ضرب‌الاجلي كه با همه تلاش‌ها و دستورات خاص در آن زمان اما عملي نشد.

 

به گزارش اعتماد، در نهايت به دنبال تحريم‌هاي سفت و سخت غربي‌ها اين فازها همچنان بلاتكليف باقي ماند تا به دولت يازدهم رسيد. تاخير در تكميل فازهاي باقي مانده سبب شد تا سهم ايران هر روز بيشتر به سمت كشور دوست همسايه گسيل شود. بعد از روي كار آمدن دولت يازدهم يكي از برنامه‌هاي اصلي وزارت نفت اتمام طرح‌ها و فازهايي شد كه بيشترين پيشرفت را داشتند. هدف برابري در برداشت از ميدان گازي پارس جنوبي مقابل قطر بود. در نهايت بعد از نزديك به چهارسال تلاش وزارت نفت، دولت يازدهم براي بهره‌برداري پنج فاز ديگر توسعه ميدان فوق عظيم پارس جنوبي به ثمر رسيد و قرار است فردا - يكشنبه ٢٧ فروردين- فازهاي ١٧ و ١٨، ١٩ و ٢٠ و ٢١ اين ميدان گازي با حضور رييس‌جمهوري به طور رسمي افتتاح شود. اتفاقي كه با سرمايه‌گذاري ٢٠ ميليارد دلاري بر ٨ پروژه بزرگ افتاده و به گفته حسن روحاني، رييس‌جمهور با افتتاح اين پروژه‌ها برداشت ايران از ميدان گازي پارس جنوبي از قطر جلو خواهد افتاد.

 

كمابيش حدود نيمي از ذخيره گاز ايران در پارس جنوبي قرار دارد كه ميدان مشترك ميان ايران و قطر است. توسعه فازهاي پارس جنوبي براي افزايش برداشت گاز از ميدان مشترك بسيار پر اهميت است، از اين رو، وزارت نفت نيز توان خود را بر بهره‌برداري از فازهاي نيمه تمام اين ميدان متمركز كرد. علاوه بر تخصيص منابع مالي، مشكل اصلي پيمانكاران اجرايي اين طرح‌ها تهيه تجهيزات از شركت‌هاي خارجي بود. به نتيجه رسيدن مذاكرات هسته‌اي ايران با گروه ١+٥ شرايط در اين زمينه را تغيير داد و تامين برخي از تجهيزات حساس و ضروري اين فازها پس از برجام تسهيل شد و هم‌اكنون شاهد بهره‌برداري كامل از فازهاي ديگري در ميدان مشترك پارس جنوبي هستيم.

 

شايد مهم‌ترين شاخص فازهاي ١٧، ١٨، ١٩، ٢٠ و ٢١ اجراي آن توسط شركت‌هاي ايراني باشد، شركت مهندسي و ساختمان صنايع نفت (OIEC)، ايدرو شركت تاسيسات دريايي، پيمانكار فازهاي ١٧ و ١٨ و پتروپارس پيمانكار فاز ١٩ بود و مگاپروژه فازهاي ٢٠ و ٢١ پارس جنوبي هم از سوي شركت مهندسي و ساختمان صنايع نفت (OIEC) اجرا شد و به بهره‌برداري رسيد.

 

علاوه بر پيمانكاران اصلي اين فازها، ايراني‌ها در بحث‌هاي اجرايي پروژه‌ها نيز حضور پر رنگي داشتند، در اين فازها بيش از نيمي از پروژه ساخت داخل است. همچنين راه‌اندازي فازهاي ١٧ و ١٨ و ٢٠ و ٢١ با يك شركت ايراني بود. با توجه به اينكه موضوع راه‌اندازي يكي از مساله‌هاي اصلي در بهره‌برداري از مگاپروژه‌هاي صنايع نفت و گازي است، راه‌اندازي موفق اين فازها از اتفاقات ويژه‌اي است كه در پارس جنوبي رخ داده است.

 

طبق گزارش‌هاي اعلام شده از سوي وزارت نفت عمليات اجراي فازهاي ٢٠ و ٢١ نيز از سال ٨٩ آغاز شد و اين پروژه مانند همه ٢ فازي‌هاي پارس جنوبي قرار است روزانه ٥٠ ميليون مترمكعب گاز شيرين كند. به گفته بهزاد محمدي، مديرعامل شركت مهندسي و ساختمان صنايع نفت (OIEC) حدود ١٤ هزار نفر در پيك كاري اين پروژه‌ها مشغول بوده‌اند. ١٠٠ درصد اجراي قرارداد طرح توسعه فازهاي ٢٠ و ٢١ پارس جنوبي با شركت OIEC بود، پالايشگاه‌هاي خشكي و حفاري ٢٢ حلقه چاه اين دو فاز با ما بود و شركت تاسيسات دريايي هم ساخت سكوهاي دريايي و خطوط لوله انتقال گاز از دريا به خشكي را تحت هدايت OIEC برعهده داشت. وي با بيان اينكه فازهاي ٢٠ و ٢١ بزرگ‌ترين پروژه اجرا شده از سوي OIEC بوده، تصريح كرد: اين شركت پيش از اين طرح توسعه فازهاي ١٧ و ١٨ و پيش‌تر از آن طرح توسعه فازهاي ٩ و ١٠ پارس جنوبي را اجرا كرده است و مجموعه تجربه‌هاي خود در اين فازها را در مگاپروژه ٢٠ و ٢١ به ثمر رسانده است. البته تحريم‌ها و اثر آن بر تامين تجهيزات و كالاهاي خاص موجب تاخير يك ساله در اين پروژه شدبا اين حال تلاش كرديم با بهره‌گيري از پيمانكاران و شركت‌هاي داخلي تاثير تحريم‌ها را به حداقل برسانيم. در مجموع ٦٣ درصد فازهاي ٢٠ و ٢١ پارس جنوبي ايراني است و ٣٧ درصد آن هم كه بيشتر مربوط به تجهيزات است، از خارج از كشور تامين شده است.

 

حجم سرمايه‌گذاري انجام شده در چهار بخش اصلي پروژه شامل حفاري، سكوها، خطوط لوله انتقال گاز و پالايشگاه خشكي اين پروژه حدود   ٥/٤ ميليارد دلار است، هرچند اين سرمايه‌گذاري بسيار هنگفت است، اما براي كشور بسيار سودآور است و بازگشت سرمايه بسيار سريعي دارد كه اين سرمايه‌گذاري را توجيه مي‌كند و لازم است مسوولان اقتصادي كشور، براي سرمايه‌گذاري در پروژه‌هاي از اين دست، توجه ويژه داشته باشند. با در نظر گرفتن دوره‌هاي تعميراتي، از زمان بهره‌برداري كامل از پروژه، حدود يك سال و نيم تا ٢ سال طول مي‌كشد تا كل سرمايه‌گذاري چند ميليارد دلاري انجام شده از اين پروژه، برگردد كه اين مدت زمان كوتاه و چشمگير، سرمايه‌گذاري در چنين پروژه‌هايي را توجيه مي‌كند.

 

به گفته مديرعامل OIEC، با وارد مدار شدن رديف نخست پالايشگاهي در فازهاي ٢٠ و ٢١ در آذرماه سال گذشته و رديف سوم در اسفند سال گذشته، شيرين‌سازي گاز و توليد ميعانات گازي از چاه‌هاي اين فازها انجام شد و تا نيمه فروردين‌ماه امسال، حدود ٤/١ ميليارد مترمكعب گاز شيرين به خط سراسري تزريق شده؛ همچنين از اين فازها حدود ٥/٣ ميليون بشكه ميعانات گازي استحصال و به كشورهاي آسياي جنوب شرقي صادر شده است.

 

‌مهدي يوسفي، مديرعامل سازمان منطقه ويژه پارس نيز با اشاره به افتتاح و بهره‌برداري شش فاز پارس جنوبي با صرف اعتبار و سرمايه‌گذاري ٢٠ ميليارد دلار با حضور رييس‌جمهور كشور؛ با بيان اينكه از ابتداي فعاليت دولت يازدهم در وزارت نفت برخي فازهاي پارس جنوبي اولويت‌بندي شدند و كمتر از چهار سال اين فاز‌ها با شتاب چشمگيري به نتيجه رسيده‌اند اظهارداشت: فازهاي ١٧، ١٨، ١٩ (معادل ٢ فاز استاندارد)، ٢٠ و ٢١ فاز‌هايي هستند كه اكنون تكميل شده و به دست رييس‌جمهور به همراه چند طرح بزرگ پتروشيمي و طرح برداشت از لايه نفتي پارس جنوبي به بهره‌برداري خواهد رسيد.

 

شد. مديرعامل سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس با اشاره به اينكه هفته آينده افتتاح بزرگ و تاريخي را در عسلويه به ارزش ٢٠ ميليارد دلار كه اين ميزان بيش از يك پنجم كل سرمايه‌گذاري صورت گرفته در ميدان مشترك پارس جنوبي به شمار مي‌آيد، خواهيم داشت، تصريح كرد: همزمان با افتتاح شش فاز گازي پالايشگاهي در پارس جنوبي چندين مجتمع‌هاي پتروشيمي و طرح برداشت از لايه نفتي پارس جنوبي نيز به بهره‌برداري خواهد رسيد و امسال با تلاش و همكاري مهندسين داخلي و فعاليت‌هاي شبانه روزي متخصصين با قطر در برداشت و توليد از ميدان گازي پارس جنوبي برابر خواهد شد. 

 

مهدي يوسفي به برابري توليد گاز ايران از پارس جنوبي با قطر اشاره كرد و گفت: در سه سال گذشته توليد گاز در پارس جنوبي بيش از دوبرابر و صادرات محصولات مايع و جامد نفتي و پتروشيميايي آن هم با صد درصد افزايش به بيش از ٣٤ ميليون تن رسيده است. پارس جنوبي در زمينه جذب سرمايه‌گذاري مشمول برجام نبود، زيرا قراردادهاي پارس جنوبي قبل از برجام بسته شده بود بلكه موضوعي كه پس از برجام در پارس جنوبي رخ داد، آزادسازي محموله‌هايي بود كه در خارج كشورمانده بودند. پارسال قرارداد نهايي ١٠ طرح به ارزش بيش از ١٠ هزار ميليارد تومان در حوزه پايين دستي پتروشيمي براي استفاده از محصولات شش فاز پارس جنوبي از فاز١٧ تا ٢١ در منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس به مرحله نهايي رسيد و در فروردين ماه امسال نيز قرارداد چندين پروژه پايين دستي پتروشيمي به ارزش ٧ هزار ميليارد تومان ديگر نهايي خواهد شد.