موضع متفاوت وزیر خارجه ترکیه درباره ایران

وزیر امور خارجه ترکیه روابط کشورش و جمهوری اسلامی ایران را برادرانه توصیف کرد و با یادآوری کودتای نافرجام 25 تیر گفت: هرگز همراهی و حمایت ایران از دولت و ملت ترکیه را در کودتای نافرجام 25 تیر فراموش نمی کنیم.

'مولود چاوش اوغلو' که برای شرکت در بیست و دومین اجلاس شورای وزیران سازمان همکاری های اقتصادی (اکو) به پاکستان سفر کرده است، روز چهارشنبه در حاشیه این اجلاس و ساعاتی قبل از ملاقات دکتر 'حسن روحانی' و 'رجب طیب اردوغان' روسای جمهوری ایران و ترکیه در اسلام آباد، با وجود تراکم برنامه های کاری، با خبرنگار ایرنا در اسلام آباد برای دقایقی به گفت و گو نشست.

وی در بخشی از گفت و گو به کودتای نافرجام 25 تیر امسال در کشورش اشاره کرد و گفت: محمدجواد ظریف همتای ایرانی ام را برادر خود می دانم و هیچ وقت 'شب کودتا' را فراموش نمی کنم که ظریف تا صبح همراه ما بیدار بود و آن شب تا صبح چهار بار با من تماس گرفت و ما همیشه قدردان این توجه ارزشمند خواهیم بود.

چاوش اوغلو مولود افزود: معتقدم ایران و ترکیه درخصوص طیف وسیعی از موضوع های مختلف، تفاهم و اشتراک نظر دارند. با وجود این، دو کشور برای تقویت بیشتر روابط دوستانه خود، نیازمند تماس و گفت وگوهای بیشتر درخصوص موضوع های مختلف برای جلوگیری از ایجاد فضای سوءتفاهم هستند.

روحانی و اردوغان هیچ فرصتی را برای ملاقات و گفت و گو از دست نمی دهند
چاوش اوغلو در خصوص ملاقات دوجانبه ای که قرار است امروز و تا ساعاتی دیگر بین دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران و رجب طیب اردوغان همتای ترکیه ای وی در حاشیه اجلاس سران اکو در اسلام آباد برگزار شود، گفت: روحانی و اردوغان هرگز هیچ فرصتی را برای ملاقات یکدیگر از دست نمی دهند و از هر فرصت مناسب و هر مناسبت ممکن برای تجدید ملاقات و انجام گفت و گو استفاده می کنند و این نشان می دهد که روابط دو کشور تا چه حد دوستانه و به هم نزدیک است.

روحانی و اردوغان درباره سوریه و عراق گفت و گو می کنند
وزیر امور خارجه ترکیه همچنین در خصوص مسئله سوریه گفت: ترکیه و ایران هر دو اشتراک نظر دارند که آتش بس در سوریه امری ضروری است، بحران سوریه باید از طریق راه های سیاسی و دیپلماتیک حل و فصل شود و کمک های انسانه دوستانه به سوریه باید بدون تبعیض انجام شود.
'بنابراین، مسائل مربوط به تحولات سوریه، عراق و برخی دیگر مسائل منطقه ای طبیعتا در ملاقات امروز روحانی و اردوغان مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت.'

وزیر امور خارجه ترکیه در بخشی دیگر از این گفت و گو اظهار داشت: اشتراکات فراوان میان ایران و ترکیه و مردم دو کشور وجود دارد و تعامل میان مردم ایران و ترکیه نیز در گسترش روابط برادرانه دو کشور در حوزه های مختلف بسیار موثر است.

وی با اشاره به اینکه ایران و ترکیه دارای مکانیسم شورای گفت و گوهای راهبردی در سطح عالی برای انجام گفت و گوهای منظم در خصوص روابط و موضوع های دوجانبه از جمله تجارت، حمل و نقل، انرژی، سرمایه گذاری و فعالیت های بانکی هستند، گفت: با این وجود، هر دو کشور باید تلاش های خود را برای ارتقای میزان همکاری های دوجانبه افزایش دهند.

مثلث قدرتمند ایران - ترکیه - پاکستان
مولود چاوش اوغلو درباره توانمندی های ایران، ترکیه و پاکستان به عنوان سه کشور بینانگذار سازمان همکاری های منطقه ای(اکو) برای تقویت همکاری و تعامل میان کشورهای مختلف عضو اکو و همکاری های منطقه ای گفت: این سه کشور که از روابط دوستانه و برادرانه با یکدیگر برخوردارند، قادر هستند تا کارهای بزرگ نه تنها برای پیشرفت و توسعه اقتصاد و تجارت در منطقه، بلکه برای تقویت صلح و ثبات منطقه انجام دهند.

وی اظهار داشت: ضرورت دارد ایران ، ترکیه و پاکستان بیش از پیش تماس های میان خود را افزایش دهند و گام های بلند به سمت اجرای موثر تصمیم های منطقه ای برای تقویت صلح و ثبات منطقه بردارند.

'ایران و ترکیه هر دو کشورهای بزرگ با بازارهای بزرگ و اقتصاد بزرگ هستند و به عنوان دو مسیر عمده ترانزیت برای یکدیگر و سایر کشورها برای انجام فعالیت های حمل و نقل و همکاری در حوزه انرژی محسوب می شوند.'

وی افزود: ایران یک کشور بزرگ تولید کننده نفت و انرژی است و ترکیه این آمادگی را دارد تا به عنوان مسیر ترانزیت، انتقال نفت و گاز ایران به بازارهای اروپا را تسهیل کند.'

چاوش اوغلو در ادامه اظهار داشت: ایران همچنین می تواند مسیر ترانزیت خوبی برای منابع انرژی کشورهای آسیای میانه باشد و به همین دلیل بود که من در اجلاس شورای وزیران اکو، اهمیت طرح احداث یک راهروی اقتصادی را برای متصل کردن پاکستان، ایران و ترکیه به یکدیگر مورد تاکید قرار دادم.

وزیر امور خارجه ترکیه افزود: فرصت های بسیاری برای همکاری وجود دارد و برای استفاده از این فرصت ها، نیازمند تقویت سازمان اکو و نیز انجام اصلاحاتی در آن هستیم تا بتوانیم اکو را به یک سازمان موثرتر در حوزه همکاری های اقتصادی منطقه ای تبدیل کنیم.

تاکید بر افزایش پروازهای مستقیم میان ایران و ترکیه
وزیر امور خارجه ترکیه با بیان اینکه کشورش احترام زیادی به مردم ایران و اهمیت زیادی نسبت به تقویت روابط بین دو ملت قائل است گفت: از اینکه همه ساله پذیرای تعداد زیادی از گردشگران خوب ایرانی هستیم خوشحالیم و دوست داریم مردم ترکیه هم از مناطق دیدنی ایران به عنوان یک کشور با تمدن بزرگ و فرهنگ و تاریخی قوی بازدید کنند.

وی همچنین خواستار افزایش پروازهای مستقیم میان ایران و ترکیه به ویژه از شهرهای مختلف ایران به شهر آنتالیا شد و گفت که افزایش این پروازها می تواند به تقویت هر چه بیشتر روابط دو ملت و دو کشور کمک کند.

مواضع متناقض
اظهارات وزیر امور خارجه ترکیه در خصوص رابطه با ایران و بویژه بر سر سوریه در حالی عنوان شده است که رابطه دو کشور در هفته‌های اخیر بویژه و در خصوص سوریه با مشکلاتی توام بوده است.

روز یکشنبه ااول اسفند)، وزیر خارجه ترکیه در نشست امنیتی مونیخ٬ ایران را متهم کرده بود که با ترویج "فرقه‌گرایی" ثبات را در بسیاری از کشورهای منطقه مانند عربستان٬ بحرین و کشورهای حاشیه خلیج فارس تضعیف می‌کند.

او گفته بود که "ایران سعی دارد عراق و سوریه را به دو کشور شیعه تبدیل کند که این بسیار خطرناک است."

چند روز پیش از این هم رجب طیب اردوغان٬ رییس‌جمهوری ترکیه٬ در سفرش به بحرین گفته بود: "ما نمی‌خواهیم شاهد تجزیه سوریه باشیم. اما شما می‌دانید کسانی هستند که هم در سوریه و هم در عراق به دنبال استفاده از شکاف‌های فرقه‌ای هستند."

به دنبال این اظهارات وزارت خارجه ایران رضا هاکان تکین٬ سفیر ترکیه در تهران به وزارت خارجه احضار کرد.

همچنین بهرام قاسمی٬ سخنگوی وزارت خارجه ایران٬ در سخنانی در واکنش به این اظها نظرهای مقامات ترکیه گفت با وجود ‌آنکه ایران در کودتای نافرجام در کنار دولت ترکیه ایستاده بود٬ اما به دلیل "وضعیت بی‌ثبات و نگران‌کننده" این کشور برخی سیاستمداران "از روی عصبانیت و فرافکنی رفتارهایی انجام می‌دهند که بر مشکلات داخلی و خارجی خود سرپوش بگذارند."

او ابراز امیدواری کرده بود که مقام‌های ترکیه "در گفتار و بیانی که در مورد ایران مطرح می‌کنند، با ذکاوت بیشتری عمل کنند". با این حال او گفته که صبر ایران در مقابل ترکیه "حدی دارد."