روز بی دانشجو

یادداشت دریافتی- رحمت مهدوی*؛ هرساله به مناسبت روز دانشجو در 16 آذر در بسیاری از دانشگاه های داخلی از چهره های شاخصی سیاسی برای ارائه طرح دیدگاه ها و یا مناظره بین دو طیف مختلف فکری- سیاسی دعوت می شود و بسیاری از آنها به بدون توجه به مطالبات دانشجویی به طرح دیدگاه های خود درباره مسایل مختلف می پردازند.

پرداختن به مسایل دانشجویان در مقدمه ای کوتاه مطرح می شود و بلافاصله این سخنرانی ها بیشتر رنگ و بوی سیاسی به خود می گیرد و اصل قضیه با بی توجهی به خواسته های و مشکلات اصلی این قشر به فراموشی سپرده می شود و همین امر منجر به در حاشیه قرار گرفتن خود «دانشجویان» می شود و آسیب شناسی خاصی درباره مطالبات دانشجویی و حل مشکلات آنها صورت نمی گیرد.

شاید عنوان مناسب برای مراسمهای اینچنینی روز بی دانشجو باشد که بیشتر از آنکه خود دانشجویان و مسایل مربوط به آنها محور باشد مسایل سیاسی روز یا انتخابات در کانون بحث ها قرار می گیرد.

در حال حاضر دانشجویان با مشکلات عدیده ای چون اشتغال، مشکلات مالی، عدم زیرساختاری مناسب فضای آموزشی و پژوهشی، عدم اختصاص بودجه های پژوهشی مکفی، عدم حمایت جدی از طرح ها وایده های خود روبه رو هستند.

در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه برنامه ریزهای دقیقی برای چگونگی جذب دانشجویان در رشته های تخصصی آنها صورت می گیرد. همچنین برای کاستن دغدغه های مالی آنها سعی شده اقدامات مناسبی در استفاده از امکانات عمومی چون کتابخانه ها، مکان های ورزشی، حمل و نقل با نصف بها یا حتی بدون دریافت هزینه صورت گیرد.

نکته مهم دیگر این که در حالی که در جامعه تا حد امکان به حرفه های گوناگون توجه شده و هرکدام از آنها به تناسب موقعیت از واژه های مختلف جامعه شناسی چون طبقه، صنف، قشر و... برخوردار شدند، اما هنوز نسبت به «دانشجویان» اجماع نظر خاصی شکل نگرفته، و از مفاهیم مختلفی چون «جامعه دانشجویی»، «جریان دانشجویی»، «جنبش دانشجویی»، «طبقه»، «قشر» و غیره استفاده می شود، درحالی که به نظر می رسد مقؤله قشر با توجه به بعد فرهنگی آن عنوان مناسبی باشد.

امید است چهرهای سیاسی مختلف در برنامه های مختلف این روز ضمن بیان دیدگاه های خود درباره مسایل گوناگون نسبت به معضلات و مشکلات دانشجویان نیز آسیب شناسی دقیقی انجام و به ارائه راهکارهای خود بپردازند، به ویژه اینکه تعداد زیادی از این شخصیت ها دارای سمت های مهمی چون نمایندگی مجلس هستند که می توانند بادرنظر گرفتن راهکارهای قانونی اقدامات مناسبی را در حل مشکلات این قشر انجام دهند.

همچنین بسیاری از این صاحب نظران نیز که عمدتا از چهره های دانشگاهی و روشنفکری هستند بهتر نسبت به تعریف جایگاه دانشجویان و نگریستن به دغدغه‌های آنها از منظر جامعه شناسی رویکرد جدی تر و عینی تری داشته باشند.

---

* دانش اموخته ارشد علوم سیاسی