یک شاخه گل سرخ برای عربستان

یادداشت دریافتی- علی اسمعیلی اردکانی*: مناسبات دو كشور ايران و عربستان، به عنوان دو قدرت برتر منطقه اي، پيامدهاي بسياري بر مناسبات ایران با سایر كشورهاي خاورمیانه و منطقه خلیج فارس دارد. تاریخ روابط دو کشور همواره پر فراز و نشیب بوده است. در این بین تنش های ایجاد شده در دو سال اخیر روابط دو کشور را در ابعاد مختلف تحت تاثیر قرار داده است. ابعاد سیاسی، اقتصادی، ورزشی، دیپلماتیک و ... اما راه حل های موجود برای حل و یا کاستن از این تنش چیست؟ راه حل‌های متفاوتی در جواب به این سوال ارائه شده است از همکاری امنیتی، ایجاد سازمانهای منطقه ای اقتصادی و سیاسی تا همکاری های گسترده فنی و انتقال تکنولوژی.

اما یکی از راه حل های موجود در این زمینه دیپلماسی غیر دولتی است. ایرانیانی که در طول تاریخ همواره پیام آور دوستی، مهر و آشتی بوده و سنت های بزرگی را در زمینه دیپلماسی از خود به جای نهاده اند.آنان ادعای حقانیت خود را با دیپلماسی نشان می دهند. زیرا باور دارند تنها منطق و رویه ای که امروز راهگشاست منطق گقتگوست. گفتگویی که میان دو ملت آغاز شود.

تاریخ روابط دولت - ملت ها، نه تنها نشان داده که این رویکرد یک تز روشنفکرانه نیست، بلکه مقبولیت و کارآمدی آن را نیز به اثبات رسانده است. بنابراین وقتی که با این منطق دیگران را مورد شناسایی قرار دهید علاوه بر پیشبرد منافع ملی،کسی قدرت سخت افزاری و نرم افزاری شما را انکار نمی‌کند.

ورزش و مسابقات ورزشی می‌تواند زمینه و روشی مناسب برای تغییر نگاه و شناخت بهتر فرهنگ ها و ملت ها از یکدیگر باشد. همان طور که رویدادهایی مانند جام جهانی و المپیک نماد بارز نزدیکی ملت ها و تمدن های مختلف است. استفاده از این رویکرد یعنی دیپلماسی غیر دولتی و ورزشی  به نوعی نشانه عقلانیت و صلح طلبی یک ملت است. نتایج حاصل از برگزیدن این رویکردگزینه هایی را پیش روی ما قرار می دهد که به مراتب از سایر گزینه های محتمل و بدیل مانند تخاصم،تنش و جنگ، بهتر خواهد بود.

بنابراین می توان از فرصت های پیش رو در زمینه ورزشی و همچنین برای بسترسازی آن از ظرفیت فوق العاده شبکه های اجتماعی استفاده کرد. چنانچه در تاریخ دیپلماسی یک مثال تاریخی آن دیپلماسی پینگ پنگ در زمان اوج تنش میان چین و امریکا در سال 1971 میلادی بود. زمانی که یک مسابقه توانست راه ارتباطی و دیپلماتیک دو کشوری باشد که سالها با یکدیگر هیچ ارتباطی نداشتند.

دقیقا با همین منطق و فارغ از تحلیل های رئالیستی در روابط بین الملل است که می‌توان گفت ما ایرانیان ملت عربستان را مثل تمام دیگر ملت های دنیا دوست داریم. هر گونه تنش گفتمانی میان دو ملت را ناکارآمد می‌دانیم.

معتقدیم که مردم هر دو کشور می‌توانند ارتباطات خوب و گسترده‌ای با هم داشته باشند که نتیجه اولیه آن رسیدن به یک صلح و منطقه ای عاری از تروریسم و خشونت طلبی خواهد بود. آماده‌ایم تمام کینه ها و کدورت ها را در قالب گفتگوی بین دو ملت تمام کنیم. آماده ایم مثل همیشه دست دوستی به سوی ملت عربستان دراز کنیم. زیرا این رفتار با منطق و سنت تاریخی ما سازگارتر است.

از این رو و با این منطق، پیشنهاد تقدیم یک شاخه گل به بازیکنان تیم های عربستانی در دور برگشت جام باشگاه های آسیا یک گام مفید در این زمینه خواهد بود. این رویکرد مصداق بارز همان بازنمایی ایران با چهره عقلانی اش و اسلام با چهره رحمانی اش خواهد بود.

*پژوهشگر مسائل بین الملل