bato-adv
bato-adv
کد خبر: ۲۵۳۸۰۰

تحلیل ولایتی از دیدار پوتین با رهبر انقلاب

تاریخ انتشار: ۰۱:۰۰ - ۰۴ آذر ۱۳۹۴
مشاور رهبر معظم انقلاب در امور بین الملل گفت: اگر بخواهم در یک جمله، این ملاقات را توصیف کنم، باید بگویم که این دیدار، دیداری کاملاً صمیمی و درعین حال راهبردی و صریح بود.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، علی اکبر ولایتی افزود: از این زاویه شاید بتوان گفت در تاریخ جمهوری اسلامی ایران در طول این 37 سالی که از انقلاب می گذرد، ملاقاتی با این کیفیت و با این اهمیت و با این محتوا، بنده سراغ ندارم.

همان طور که در خبرها آمده بود، آقای پوتین به محض رسیدن به ایران، مستقیماً از فرودگاه به دیدار رهبر انقلاب آمدند. این اقدام ایشان را چطور ارزیابی می کنید؟
این اقدامی که آقای پوتین انجام دادند، یعنی به محض اینکه وارد کشور شدند به دیدار رهبر انقلاب آمدند، براساس قرار و خواسته ی قبلی خود ایشان بود. خود ایشان خواسته بودند یک راست به دیدار مقام معظم رهبری بروند. می دانید که در عرف دیپلماتیک، میزبان براساس خواست میهمان عمل می کند. بنابراین میهمان جمهوری اسلامی، یعنی آقای پوتین، خواست خودش این بود که اولین اقدامی که در ایران انجام می دهد، دیدار با مقام معظم رهبری باشد و بعد از آن برای شرکت در اجلاس برود.

این اقدام از طرف ایشان، دارای معنا و مفهوم بسیار مهمی است. در حقیقت، قبل از اینکه حتی تشریفات خاص استقبال انجام شود، ایشان به این کار اقدام کردند و خواستند هم به جمهوری اسلامی ایران و هم به دنیا و محافل بین المللی نشان بدهند که اولاً این سفر برایشان چه اهمیتی دارد و ثانیاً برای کدام بخش از سفر اهمیت بیشتری قائل هستند که همان دیدار با مقام معظم رهبری بود.

این ملاقات نزدیک به دو ساعت طول کشید و در آن مطالبی بسیار مهم و استراتژیک، هم درباره ی روابط دوجانبه و هم در زمینه ی مسائل منطقه ای و همکاری های بین المللی، مورد بحث قرار گرفت. بنابراین، این دیدار یک ملاقات تشریفاتی و صرفاً برای احترام به مقام معظم رهبری نبود، بلکه ملاقاتی جدی در سطح بالاترین مقامات دو کشور محسوب می شد. ضمن اینکه دوره ی اقامت ایشان در ایران بسیار کوتاه بود. بنابراین مدت زمان حضور در ایران را باید صرف گفت وگوهای کاری می کردند. حال در این بین، بهترین زمان کاری خود، یعنی ساعات ابتدایی حضور در ایران را به ملاقات با رهبر انقلاب اختصاص دادند. این نشان از اهمیت این دیدار برای آقای پوتین دارد.

از طرفی دیگر، من اگر بخواهم در یک جمله، این ملاقات را توصیف کنم، باید بگویم که این دیدار، دیداری کاملاً صمیمی و درعین حال راهبردی و صریح بود. از این زاویه شاید بتوان گفت در تاریخ جمهوری اسلامی ایران در طول این 37 سالی که از انقلاب می گذرد، ملاقاتی با این کیفیت و با این اهمیت و با این محتوا، بنده سراغ ندارم. در واقع بنده در طول شانزده سالی که در وزارت خارجه بودم و در طول این حدود هجده سالی که بعد از وزارت خارجه توفیق داشته ام به عنوان مشاور مقام معظم رهبری خدمت کنم (یعنی قریب 34 سال که در حوزه ی سیاست خارجی کار می کنم)، در مقایسه با بقیه ی اقداماتی که در حوزه ی سیاست خارجی شده است، ملاقاتی با این اهمیت، با توجه به نوع برخورد و شروع دیدار و مدت طولانی اختصاص یافته به مذاکره و همچنین مطالب متنوع و بسیار مهم و راهبردی که بین ایشان و مقام معظم رهبری ردوبدل شد، سراغ ندارم.

محورهایی که در این دیدار مورد بحث قرار گرفت چه بود؟
در این دیدار، هم راجع به روابط دوجانبه صحبت شد و هم راجع به مسائل منطقه ای و بین المللی. در حوزه ی روابط دوجانبه، ایشان به صراحت اعلام کرد که هیچ محدودیتی برای روابط دوجانبه قائل نیست و در انواع همکاری های دوجانبه در حوز ه های علمی، تکنولوژی و فناوری های فضایی و امور پیشرفته ی صنعتی، تمایل به همکاری با ایران دارد و هیچ گونه محدودیتی در این زمینه نمی بیند.

در رابطه با همکاری های منطقه ای نیز به تصریح آقای پوتین، منافع مشترک زیادی بین دو کشور وجود دارد و این منافع مشترک متعددی که دو کشور دارند، اقتضا می کند که هر روز بیش از گذشته، همکاری ها گسترش یابند. درباره ی مسئله ی سوریه نیز آقای پوتین تأکید داشتند که هیچ نوع موافقتی با دیگر کشورهایی که در گفت وگوهای وین شرکت می کنند، بدون هماهنگی با ایران، صورت نخواهد گرفت. نکته ی بعدی که در این دیدار، هم مقام معظم رهبری و هم آقای پوتین بر آن تأکید کردند، این بود که از هیچ راه حلی که مورد رضایت دولت سوریه نباشد، تبعیت نخواهند کرد.

همچنین درباره ی وضعیت کشورهایی چون عراق نیز بحث هایی صورت گرفت و حتی در زمینه ی مسائل بین المللی و قسمت هایی مانند شمال آفریقا یا آسیای مرکزی و امثالهم نیز بحث ها و تبادل نظرهای قابل توجهی ردوبدل شد. به همین علت، از نظر من، این دیدار تقریباً یکی از مهم ترین اتفاقاتی بود که در حوزه ی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تا به حال رخ داده است.

از نظر جنابعالی، دیدار آقای پوتین با رهبر انقلاب چه تأثیری بر محور مقاومت و ائتلاف جدیدی که برای مبارزه با تروریست ها در سوریه شکل گرفته است، می گذارد؟
برداشت بنده این است که این در حقیقت یک «نقطه ی عطف» در ابتدای راه روابط دو کشور است. این گونه می توان گفت که روابط دو کشور وارد رابطه ی راهبردی شده است. البته از اواخر مذاکرات هسته ای، همکاری های روسیه با ایران بیشتر شده بود. حال همکاری های جدید منطقه ای در سوریه و همین طور سایر مناطق غرب آسیا، حکایت از این دارد که ما در آغاز یک ارتباط راهبردی با کشور روسیه هستیم؛ ارتباطی که در یک سوی آن، ایران به عنوان قدرت اول منطقه قرار دارد و در سوی دیگر آن، روسیه به عنوان یک ابرقدرت نظامی و قدرت مهم تأثیرگذار بین المللی که عضویت در شورای امنیت هم دارد، قرار گرفته است.

در این دیدار، آقای پوتین ایران را متحد مطمئن و قابل تکیه در منطقه و جهان برشمرد. به نظر شما چرا چنین تعریفی ارائه شد؟
همان طور که عرض کردم، ما منافع مشترک متعدد راهبردی با هم داریم. آینده ی جمهوری اسلامی ایران و روسیه در ابعاد مختلف به یکدیگر گره خورده اند یا در حال گره خوردن هستند. آسیای مرکزی، قفقاز، آسیای غربی، منطقه ی سوریه، فلسطین، عراق، یمن، شمال آفریقا، دریای خزر، دریای سیاه، مدیترانه، خلیج فارس، اقیانوس هند و امثالهم، مناطق و موضوعاتی هستند که هم ما و هم روسیه، منافع حیاتی در آن ها داریم. می دانید که در آسیا چهار قدرت بزرگ داریم: روسیه، چین، ایران و هند. پیش بینی بنده این است که در آینده ای نه چندان دور، این چهار کشور روابط راهبردی بیشتری با یکدیگر خواهند داشت؛ به خصوص در جاهایی مثل پیمان شانگهای یا گروه بریکس، این همکاری ها می تواند تجلی عینی و بیشتری پیدا کند.

این همکاری ها می تواند بین کشورهای صادرکننده ی گاز یا به تعبیر امروز، «اوپک گازی» نیز گسترش باید. می دانید که ایده ی اوپک گازی نیز برای اولین بار توسط مقام معظم رهبری در ملاقات قبلی ایشان با آقای پوتین مطرح شد. در آن دیدار که آقای پوتین برای اجلاس دریای خزر به ایران آمده بود و اولین ملاقاتش با مقام معظم رهبری بود، حضرت آقا فرمودند خوب است که این کشورهای دارنده و صادرکننده ی گاز، یک اوپک گازی داشته باشند. امروز خوشحالیم از اینکه این دیدگاه استراتژیک مقام معظم رهبری عملی شده است.

رهبر انقلاب در این دیدار اشاره کردند که آمریکایی ها از دیپلماسی غیرشرافتمندانه پیروی می کنند. مصادیق این دیپلماسی غیرشرافتمندانه چیست؟
دیپلماسی غیرشرافتمندانه یعنی اینکه قراری می گذارند و به آن قرار، عمل نمی کنند. در ظاهر چیزی می گویند و در باطن به گونه ای دیگر عمل می کنند. نمونه اش همین قضایای مربوط به مسئله ی هسته ای و برداشته شدن تحریم هاست. از یک طرف می گویند ایران اگر به تعهداتش عمل کند (که تاکنون عمل کرده و هیچ کاری خلاف مقررات بین المللی انجام نداده است)، تحریم ها برداشته می شود و از طرف دیگر، هر روز به بهانه ای، تحریم دیگری را اضافه می کنند. علاوه بر این، در ایجاد مزاحمت برای جمهوری اسلامی ایران، چه به بهانه ی دروغین حقوق بشر و چه به بهانه ی کمک به تروریسم، فروگذار نمی کنند. آن ها خودشان تروریست پرورند و بااین حال، جمهوری اسلامی ایران را که به حزب الله لبنان برای دفاع از مردم این کشور یا به فلسطین برای حمایت از آزادی سرزمین های اشغالی کمک می کند، متهم به حمایت از تروریسم می کنند.

موضوع هدیه ای که آقای پوتین برای آقا آوردند نیز خیلی مورد توجه رسانه ها قرار گرفت. ماجرا از چه قرار بود؟
یک جلد کلام الله مجید، که از نسخه های قدیمی قرآن در روسیه بود، هدیه ی ویژه ی آقای پوتین به رهبر انقلاب بود. فارغ از اینکه خصوصیات این نسخه از قرآن چیست، به نظر من نکته ی مهم این است که رئیس جمهور کشوری که اکثریتش مسیحی ارتدکس هستند (البته دین دوم روسیه همان اسلام است)، برای مقام معظم رهبری کتاب مقدس مسلمانان، یعنی قرآن کریم را به عنوان هدیه آورده است. این خود به نوعی اظهار علاقه و نشان دهنده ی سطح دوستی ایشان با رهبر انقلاب و جمهوری اسلامی ایران است.
bato-adv
مجله خواندنی ها
مجله فرارو