وعده اوباما درباره ایران تحقق نیافت

فرارو- فارن پالسی طی گزارشی با عنوان «توافق ایران شبیه به سفر نیکسون به چین نیست» نوشت: «باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا پیروزی دیپلماتیک خود در مورد ایران را به صراحت با گشایش روابط با چین توسط ریچارد نیکسون در سال 1972 مقایسه می کند. اوباما در مصاحبه 14 جولای خود با توماس فریدمن توضیح داد که ریچارد نیکسون «دریافت که این احتمال وجود دارد که چین مسیر دیگری از منافع مهم استراتژیک در قبال آمریکا را در پیش بگیرد»- نکته ای که در تفسیر حمایت گرایانه فرید زکریا و دیگران نیز به چشم می خورد. از سوی دیگر فیل گوردون، مقام سابق شورای امنیت ملی اوباما موفقیت اوباما در مورد ایران را در مقابل امتناع دولت جورج دبلیو بوش از بکارگیری دیپلماسی با کره شمالی قرار داده و مدعی است که پیونگ یانگ دست به توسعه تسلیحات هسته ای زد چراکه بوش از اجرای یک چارچوب مشابه خلع سلاح با کره شمالی که در دوره ریاست جمهوری بیل کلینتون توسط وی مورد مذاکره قرار گرفته بود، امتناع کرد.

به گزارش سرویس بین الملل فرارو، فارن پالسی در ادامه گزارش خود نوشت: نیکسون حق داشت که در سال 1971 از کارت چین علیه شوروی استفاده کند- اما از این کارت به دلایلی استفاده کرده که در مورد ایران کاربردی ندارد. نخست اینکه در سال 1971 چین از تسلیحات هسته ای برخوردار بود و نیکسون هرگز از مائو درخواست نکرد که آنها را واگذار کند. دوم اینکه تهدید شوروی برای واشنگتن و پکن که در نهایت دو کشور را به هم نزدیک کرد، بسیار جدی تر از تهدید داعش علیه ایران یا آمریکا است. سوم اینکه بخش نظامی طرفدار شوروی در چین که توسط لین بیائو، وزیر دفاع رهبری می شد، تا سال 1971 پاکسازی شده بود، در حالیکه سپاه پاسداران ایران و نیروهای قدس آن رو به افزایش هستند و پس از خارج شدن از لیست تحریم ها میلیاردها دلار سود خواهند برد. چهارم اینکه چین تا سال 1971 دیگر تهدیدی وجودی برای متحدان اصلی آمریکا در آسیا (ژاپن، با وجود آنکه در ابتدا از گشایش روابط آمریکا با چین شوکه شده بود، به سمت عادی سازی روابط با پکن رفت) در حالیکه ایران یک تهدید وجودی برای اسرائیل و برخی متحدان آمریکا در خاورمیانه محسوب می شود که بیشتر ممکن است به اعتبار از دست رفته آمریکا توجه کنند تا عادی سازی روابط با ایران. 

شبکه آمریکایی وکس در گزارشی با عنوان «آمریکایی ها واقعا در مورد توافق ایران چه فکری می کنند» نوشت: مهم است که طرز تفکر مردم آمریکا در مورد توافق ایران چیست. کنگره این فرصت را دارد که به آن رای دهد یا آن را نابود کند. رئیس جمهور بعدی آمریکا نیز می تواند نسبت به اجرای آن نظر بدهد. این توافق حدود 25 سال ادامه خواهد داشت و در طول این دوره، کنگره احتمالا به تلاش خود برای نقش آفرینی در مورد آن ادامه خواهد داد. قانونگذاران و سیاست مداران برای تشخصی رویکردشان در قبال توافق ایران نیز افکار عمومی را مدنظر قرار خواهند داد.

در ادامه این گزارش آمده: بنابراین افکار عمومی چگونه است؟ تاکنون نتایج نظرسنجی ها در مورد توافق ایران، گیج کننده است. در اینجا تعدادی از نظرسنجی های معتبر آورده شده:

موسسه پیو: 38 درصد آمریکایی ها که از توافق آگاه هستند، آن را تایید و 48 درصد آن را رد می کنند.

موسسه یوگاو: 43 درصد آمریکایی ها از توافق حمایت می کنند؛ 30 درصد مخالف آن هستند.

موسسه پی پی پی: 54 درصد آمریکایی ها از توافق حمایت می کنند؛ 38 درصد مخالف آن هستند.

واشنگتن پست/ای بی سی: 56 درصد آمریکایی ها از توافق حمایت می کنند؛ 37 درصد مخالف آن هستند.

تمام این ارقام به ظاهر متضاد چه معنایی دارند؟ یکی از راه های درک این تفاوت ها توصیف روش نظرسنجی است؛ شاید مطرح کردن سوال های متفاوت نتایج متفاوتی هم به دنبال دارد. اما این نتایج می تواند بازتاب افکار عمومی سردرگمی باشد که در مورد توافق ایران نامطمئن است یا این توافق برایش نامعلوم است. 

واشنگتن پست در یادداشتی با عنوان «توافق محرمانه اوباما با ایران افشا شد» نوشت: اوباما وعده داده بود که توافق هسته ای با ایران «مبتنی بر اعتماد» نخواهد بود بلکه مبتنی بر «راستی آزمایی بی سابقه» خواهد بود. حال مشخص شده که رژیم راستی آزمایی اوباما در نهایت مبتنی بر اعتماد است- اعتماد به دو توافقنامه محرمانه جانبی مورد مناقشه اختصاصی میان ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی که ظاهرا هیچ کس (از جمله دولت اوباما) آنها را ندیده است.

در ادامه این یادداشت آمده: بدتر اینکه اوباما در زمان انتقال توافق هسته ای به کپیتال هیل (مقر کنگره) حتی کنگره را از وجود این توافقنامه های جانبی محرمانه آگاه نکرد. این توافقنامه ها به طور اتفاقی توسط دو تن از اعضای کنگره –مایک پومپئو و تام کاتن- که در نشست وین با آژانس مرتبط با سازمان ملل حضور داشتند، افشا شد. 

پومپئو در مصاحبه با واشنگتن پست گفت که او و کاتن با معاون دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی و دو مذاکره کننده ارشد ایران در این آژانس در روزهای پس از اعلام توافق هسته ای دیدار داشتند و زمانیکه آنها پرسیده بودند آژانس چگونه درمورد مجتمع نظامی در پارچین راستی آزمایی خواهد کرد، مقامات آژانس گفته بودند که تمام جزئیات در توافقنامه های مورد مذاکره میان دولت ایران و آژانس ذکر شده است. این نخستین بار بود که آنها از وجود این توافق های جانبی آگاه شدند.

بعدا مشخص شد که تنها طرفین- ایران و آژانس- می توانند متن توافقنامه ها را رویت کنند (با وجودی که شما می توانید تصویر مقامات ایران و آژانس را ببینید که آنچه در اینجا مشخص شد توافقنامه هایی محرمانه هستند را در دست دارند).

به عبارت دیگر اوباما بر اساس توافقنامه های محرمانه ای که میان ایران و آژانس مورد مذاکره قرار گرفته و هیچ مقام آمریکایی آنها را ندیده، روی امنیت ملی آمریکا قمار می کند و لغو 150 میلیارد دلاری تحریم ها را به ایران ارائه می دهد.

پایگاه آمریکایی بریت بارت (Breitbart) نیز در گزارشی با عنوان «توافق ایران بیش از تمام کمک های آمریکا به اسرائیل از سال 1948 ارزش دارد» نوشت: توافق ایران با لغو تحریم ها و آزادسازی دارایی های مسدود شده، جریانی از پول را وارد این کشور می کند. بر اساس برآوردهای صورت گرفته مجموع این پول به 150 میلیارد دلار می رسد. اگر اینطور باشد توافق ایران بیش از 124 میلیارد و 300 میلیون دلاری که اسرائیل از سال 1948 به عنوان کمک از آمریکا دریافت کرده، به ایران کمک خواهد کرد.

میزان دقیق پولی که ایران به واسطه آزاد شدن دارایی های خارجی خود به دست خواهد آورد، مورد بحث و مناقشه است. سفیر اسرائیل این رقم را 150 میلیارد دلار اعلام کرده؛ بر اساس گزارش نیویورک تامیز: دولت اوباما آن را 50 میلیارد دلار مطرح کرده، چراکه بخشی از دارایی های ایران ضامن برخی پروژه ها از جمله پروژه هایی با چین است. دیگران می گوید رقم مورد نظر بالاتر است؛ فارن پالسی برآورد کرده که این رقم 120 میلیارد دلار به علاوه 20 میلیارد دلار درآمد نفتی سالیانه است که باعث می شود ارزش این توافق ظرف مدت 15 سال برابر با 420 میلیارد دلار باشد.