آزادی‌های یواشکی!

---

زنی با سر برهنه مقابل تابلوی دفتر آیت الله مکارم شیرازی در سعادت آباد تهران، دختری بدون روسری نزدیک ماشین گشت ارشاد، خانمی بی حجاب مقابل دیوار نوشته‌ی «رمز ورود به بهشت حجاب است»، دختری سرِ باز روی پلی در شهر قم. این‌ها تصاویری از هزاران تصویری است که زنان ایرانی در فیسبوک آزادی های یواشکی خود را بدون روسری در مجامع عمومی به نمایش گذاشته اند.

این اولین اعتراضی نیست که به حجاب اجباری در شبکه‌های اجتماعی شده است، بلکه اولین بار گروهی به نام «دانشجویان و دانش آموختگان لیبرال ایران» در سال 2012 و 2013 با عنوان «نه به حجاب اجباری» در فیسبوک منتشر شد که با 60 هزار نفر استقبال کننده روبرو شد.

«آزادی‌های یواشکی زنان ایران» صفحه‌ای که برای اولین بار معصومه علی‌نژاد قمی معروف به مسیح علی‌نژاد روزنامه نگار ایرانی فراری این ایده را در صفحه شخصی خود منتشر کرد و تصویری از رانندگی بدون حجاب خود در تهران را به اشتراک گذاشت و زیر آن نوشت: «اگر از این آزادی های یواشکی دارید عکس بفرستید».

 به گفته خودش آنقدر از این مطلب استقبال زیاد شد که حتی فکرش را هم نمی کرد تا جایی که مجبور شد یک صفحه جداگانه به آن اختصاص دهد. صفحه ای که 150 هزار نفر عضو آن شده اند و از آغاز تاهم اکنون 296 هزار نفرآن را پسندیده‌اند وآن را لایک کرده اند. که خیلی از آنها یا پسرها هستند و یا در خارج از ایران زندگی می کنند و اصلا احتیاجی به آزادی یواشکی ندارند.

جنبشی که بعضی آن را نافرمایی مدنی و بعضی آن را تخلیه هیجانات دوره جوانی و بعضی آن را کشف حجاب نوینی برای مخالفت با حکومت قلمداد می کنند.

اما آیا تمام این تصاویر به اشتراک گذاشته شده طبق گفته خانم علی نژاد توسط خود افراد به اشتراک گذاشته شده است. این مطلبی است که مسیح علی نژاد آن را در برنامه روی خط صدای آمریکا مدعی می شود. این در حالی است که درست چند دقیقه بعد خانمی به همان برنامه زنگ می زند و می گوید: «تصویر خصوصی من در این صفحه منتشر شده است در حالی که من راضی به آن نبودم که از عکسی که در صفحه شخصی‌ام گذاشته‌ام سوء استفاده شود» پر واضح است که امثال این بیننده که از عکس‌شان در جهت خاصی برای هدفی خاص استفاده شده کم نیستند.

موضوع وقتی جالب می شود که بدانیم طبق آخرین آماری که موسسات آمریکایی اعلام کرده اند کشوری که بیشترین مطالب خصوصی و شخصی خود را در فیسبوک منتشر کرده است کشور ایران است. وقتی این مسایل را کنار هم می گذاریم بیانگر این است که تصاویری که در این صفحه به اسم کمپین منتشر شده است از صفحات شخصی افراد بدون اجازه آنها در این صفحه منتشر شده است. و این نشان‌دهنده این است که این کمپین را نمی پ‌توان جنبشی واقعی قلمداد کرد که همه یک هدف را دنبال می کنند.

البته این نوع از «آزادی‌های یواشکی» زنان شاید چیزی باشد که خیلی از زنان علاقه داشته باشند که کمی لای موهایشان در فضای باز باد بخورد و از آن عکس بیندازند، اما همان‌ها راضی نباشند که در مجامع عمومی تصویرشان مورد سوء استفاده جریان خاصی قرار بگیرد.

در مجموع در این صفحه 232 عکس وجود دارد که البته تمامی آنها عکس‌های آزادی های یواشکی نیستند و برخی از آنها آرشیو عکس‌های خبرگزاری‌های داخلیست. چندین عکس هم یا متعلق به خود علینژاد است یا تصاویر روزنامه‌های خارجیست!

از مجموع  296 هزار نفری که آن را لایک کرده اند طبیعتاً خیلی از آنها یا پسرها هستند و یا کسانی که در خارج از ایران زندگی می کنند و اصلاً احتیاجی به آزادی یواشکی ندارند.

از سویی دیگر پدیده‌ای که این روزها در دنیای مجازی رواج یافته است، خرید لایک و فالوئر است که ادمین با پرداخت مبلغی یا از راه‌های مخصوص دیگر می‌تواند تعداد زیادی لایک و فالوئر برای صفحه خود جمع کند. حتی اگر از این مورد نیز فاکتور بگیریم، نمی توان وجود دنبال کننده های فیک یا جعلی را نادیده گرفت.

با این تعاریف نمی‌توان با 232 عکس در یک صفحه اجتماعی آن را خاستگاه یک جنبش اجتماعی کلان دانست آنطور که رسانه‌های خارجی در خوش رقصی‌های خود آن را اینطور قلمداد کرده اند.

همزمان با این کمپین یک کمپین در فیسبوک ایجاد شده به نام «آزادی‌های یواشکی زنان در غرب» و تصاویری را در آن به نمایش گذاشته اند که نشان‌گر مخالفت دولت‌های غربی با حجاب زنان در مجامع عمومی و محل کار و دانشگاه هاست.

«آزادی یواشکی» در غرب، برهنگی زنان که آمال و آرزوی بعضی از خودشیفته‌های وطنی می باشد نیست. آزادی یواشکی در مهد تکنولوژی چادر مشکی زنان که هیچ یک تکه پارچه به نام روسری است. تصاویری که در آن دختری به خاطر ممانعت در دانشگاه  در حال گریه کردن است، دختر12 ساله ای که به خاطر حجاب در مدرسه اخراج شد و خانم محجبه‌ای که به عنوان اعتراض خود را درون یک محفظه شیشه ای در خیابان حبس کرد.