مطلب زیر را آقای سیدجعفر حسینی ودیق برای فرارو ارسال نموده‌اند
اربعین است اربعین کربلاست
هر طرف غوغایی از غمها به پاست…
چهل، چهلم، در فرهنگ اسلامی و در معارف عرفانی ، عدد چهل (اربعین) جایگاه خاصی دارد، چله نشینی برای رفع حاجت یا رسیدن به مقامات سلوک و عرفان معروف است، حفظ کردن چهل حدیث، اخلاص چهل صباح ،
کمال عقل در چهل سالگی، دعا برای چهل مومن، چهل شب چهارشنبه و ... و بسیاری از این نمونه ها و موارد در فرهنگ عاشورا، اربعین به چهلمین روز شهادت سید الشهداء حضرت اباعبدالله الحسین (ع) گفته می شود که مصادف است با بیستم صفر.
از سنت های مردمی، گرامیداشت چهلم درگذشتگان است که به یاد عزیز فوت شده خویش، خیرات و صدقات می دهند، مجلس یاد بود برپامی کنند ، در روز بیستم صفر نیز شیعیان عالم، عظیم ترین مراسم سوگواری را در کشورها و شهرهای مختلف به یاد عاشورای حسینی برپا می کنند و همراه با دسته های سینه زنی و عزاداری به تعظیم شعائر دینی می پردازند.
در شهر کربلا، اربعین حسینی عظمت و شکوه خاصی دارد و دسته های عزادار مراسمی پرشور بر پا می کنند.
مشهور بین عرف شیعی این است که امام سجاد(ع) به همراه اهل بیت سید الشهداء در راه بازگشت از شام به کربلا رفته و روز اربعین موفق به زیارت قبر مطهر حسین بن علی(ع) و اصحاب باوفایش شدند و پس از سه روز عزاداری و اقامه ماتم به مدینةالرسول(ص) بازگشتند.
و نیز بین شیعیان مشهور است که امام زین العابدین(ع) سر مطهر پدر را در آن روز به بدن شریفش ملحق نمود، اما با این وجود، از دیرباز در میان محققان و صاحب نظران درباره رسیدن کاروان اسراء در اربعین اول به کربلا اختلاف نظر بوده است برخی از آنها تائید کرده و شواهد تاریخی برآن اقامه کرده اند و برخی دیگر، حضور خاندان سید الشهداء را در اربعین اول انکار کرده و تحقق آن را امکان پذیر و محقق شده نمی دانند.
بنابر قولی در نخستین اربعین شهادت امام حسین(ع)، جابربن عبدالله انصاری و عطیه عوفی موفق به زیارت تربت و قبر سید الشهداء شدند.
جابر و عطیه از بزرگان شیعه بودند، جابراز مسلمانان پیش از هجرت و از اصحاب با فضیلت رسول خدا (ص) بود که در 19 غزوه از جمله جنگ بدر در رکاب پیامبراکرم(ص) حضور داشت و در جنگ صفین نیز در رکاب علی(ع) جنگید.
جابربن عبدالله انصاری این محدث بزرگ شیعه در اواخر عمر نابینا شده بود و با همان حال، همراه عطیه عوفی (که او نیز از رجال علم و حدیث شیعه بود) به زیارت کربلا آمد، در فرات غسل کرد و خود را معطر ساخت و با گامهای کوتاه به طرف قبر سید الشهداء رفت و زمانی دست روی قبر مطهر نهاد ، بیهوش شد و چون عطیه آب به صورتش پاشید به هوش آمد و سه با گفت:« یا حسین! یا حسین! یا حسین!»
آنگاه سخنان سوزناک و شوق انگیزی را به زبان آورد: اَحَبیبٌ لایُجیبُ حَبیبه؟
آیا دوست، پاسخ دوستش را نمی دهد؟
و سپس به زیارت ابا عبدالله(ع) پرداخت و بعد رو به اطراف قبر او به شهداء دیگر سلام داد و در در باز گشت به عطیه گفت: « اَحِبَّ مُحِبَّ آلِ مُحَمَّدٍ ما اَحَبَّهُم وَ اَبغِض مُبغِضَ آلِ مُحَمَّدٍ ما اَبغَضَهُم واِن کانُوا صوّاماً قُوّاماً... »
دوستدار آل محمد(ص) را دوست بدار و دشمن آل محمد را دشمن بدار تا وقتی که با آل محمد(ص) دشمنی میکنند ، هر چند اهل نماز و روزه باشند.
بنا بر نقلهایی در همان اربعین اول، کاروان اسرای اهل بیت(ع) در باز گشت از شام و سر راه مدینه، از کربلا گذشتند و با جابر دیدار کردند البته برخی از مورخان هم آن را نفی کرده اند.
به هر حال ، تکریم این روز غمبار عاشورا، رمز تداوم شور عاشورا در زمانهای بعدی بوده است.
اربعین « تداوم عاشورا» بود و « ذکر» رسالت بازماندگان پس از «خون» و «شهادت».
صد نـوا خیزد ز نای نینوایت یـا حسین
نغمههای عشق باشد در نوایت یا حسین
میزند آتش به قلب دوستـانت دم به دم
داستان جانگــداز کربـلایت یـا حسین
جان فدا کـردی به راه مـکتب آزادگـی
جان هر آزادهای گردد فدایت یا حـسین
بس که مشتاق حریم با صفایت گشتـهام
پر زند مرغ دل من در هوایت یا حسیـن
زیارت اربعین
اربعین چهلمین روز شهادت سرور و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) است که جان خود و یارانش را فدای دین اسلام کرد، از آنجایی که گرامی داشت خاطره شهادت و احیای اربعین وی، زنده نگه داشتن نام، یاد و راه اوست و زیارت، یکی از راه های یاد و احیای خاطره است، زیارت امام حسین (ع) به ویژه در روز بیستم ماه صفر که اربعین آن حضرت است ، فضیلت بسیار دارد.
حضرت امام حسن عسکری (ع) در حدیثی علامت های مومن را پنج چیز شمرده است:
علامات المومن خمسٌ: صلاه احدی و خمسین و زیارت الاربعین...
- نماز پنجاه و یک رکعت
- زیارت اربعین
- انگشتر به دست راست کردن
- پیشانی بر خاک نهادن
- بسم الله را در نماز، آشکارا گفتن
زیارت اربعین که در این روز مستحب است در کتب دعا آمده است و بدین گونه شروع می شود:
« السلام علی ولی الله و حبیبه... » که این متن از طریق صفوان جمّال از امام صادق (ع) روایت شده است،
زیارت دیگر آن است که جابر بن عبد الله انصاری در این روز خوانده است :
« السلام علیکم یا آل الله ...
جایگاه اربعین از دیدگاه مقام معظم رهبری
اهمیت اربعین از کجاست؟
صرف اینکه چهل روز از شهادت شهید می گذرد، چه خصوصیتی دارد؟ اربعین خصوصیتش به خاطر این است که در اربعین حسینی یاد شهادت حسین زنده شد و این چیز بسیار مهمی است. شما فرض کنید اگر این شهادت عظیم در تاریخ اتفاق می افتاد یعنی حسین بن علی و بقیه شهیدان در کربلا شهید می شدند، اما بنی امیه موفق می شدند همانطور که خود حسین را و یاران عزیزش را از صفحه روزگار برافکندند و جسم پاکشان را در زیر خاک پنهان کردند، یاد آنها را هم از خاطره نسل بشر در آن روز و روزهای بعد محو کنند.
ببینید در این صورت آیا این شهادت فایده ای برای عالم اسلام داشت؟ یا اگر هم برای آن روز یک اثری می گذاشت، آیا این خاطره در تاریخ هم، برای نسلهای بعد هم، برای گرفتاریها و سیاهی ها و تاریکی ها و یزیدی‌های دوران آینده تاریخ هم اثری روشنگر و افشا کننده داشت؟ اگر حسین شهید می شد، اما مردم آن روز و مردم نسلهای بعد نمی فهمیدند که حسین شهید شده، آیا این خاطره چه اثری و چه نقشی می توانست در رشد و سازندگی و هدایت و برانگیزانندگی ملتها و اجتماعات و تاریخ بگذارد؟ قطعا هیچ اثری نداشت.
در عاشورا امام حسین(ع) و یارانش در نهایت غربت، سکوت، مظلومیت و خاموشی به شهادت رسیدند و بنی امیه و بعداً بنی عباس خیلی سعی کردند که از حسین (ع) و از انقلاب عاشورا هیچ اثری نماند، اما نتوانستند.
بنابراین در اثر زنده نگه داشتن یاد و خاطره عاشوراست که خون حسین (ع) جوشید و در تاریخ سرازیر شد و نسل های معاصر و بعدی را با هدف و آرمان های امام حسین (ع) آشنا شدند.
رمز زنده ماندن واقعه عاشورا
اگر زینب کبری سلام الله علیه و حضرت زین العابدین امام سجاد (ع) در طول مدت اسارت در آن روزهای کوفه و شام و چه در روزهای بعد در راه شام و بعد از آن زیارت کربلا و بعد عزیمت به مدینه و در طول سال های متمادی که این بزرگواران زنده بودند فلسفه عاشورا و اهداف امام حسین (ع) را تبیین و ظلم دشمن را بیان نمی کردند، عاشورا تا امروز جوشان و زنده و مشتعل باقی نمی ماند.
حضرت امام صادق (ع) می فرمایند :
هر کس یک بیت شعر درباره حادثه عاشورا بگوید و کسانی را با آن بیت شعر بگریاند ، خداوند بهشت را بر او واجب خواهد کرد.
سخن آخر :
به هر حال در تاریخ اسلام ، واقعه خونین عاشورا عظیم ترین جلوه فداکاری خالصانه در راه دین و فدا شدن گرامی ترین انسان آن روزگار در راه حق و عدالت و احیای اسلام بود و تاثیرات مهمی در بیداری ملتها و در طول تاریخ و الهام گرفتن افراد و ملت های مسلمان و غیر مسلمان در راه مبارزه با ستم داشته است.
برخى از تاثيرات حماسه عاشورا از اين قرار است:
1-قطع نفوذ دينى بنى اميه بر افكار مردم
2-احساس گناه و شرمسارى در جامعه، بخاطر يارى نكردن حق و كوتاهى دراداى تكليف
3-فرو ريختن ترسها و رعبها از اقدام و قيام بر ضد ستم
4-رسوايى يزيديان و حزب حاكم اموى
5-بيدارى روح مبارزه در مردم
6-تقويت و رشد انگيزههاى مبارزاتى انقلابيون
7-پديد آمدن مكتب جديد اخلاقى و انسانى(ارزشهاى نوين عاشورايى و حسينى)
8-پديد آمدن انقلابهاى متعدد با الهام از حماسه كربلا
9-الهام بخشى عاشورا به همه نهضتهاى رهايى بخش و حركتهاى انقلابى تاريخ
10-تبديل شدن«كربلا»به دانشگاه عشق و ايمان و جهاد و شهادت،براى نسلهاىانقلابى شيعه
11-به وجود آمدن پايگاه نيرومند و عميق و گسترده تبليغى و سازندگى در طولتاريخ،بر محور شخصيت و شهادت سيد الشهدا«ع»
و اگر در اسلام ، چند روز بسیار مهم و به یاد ماندنی داشته باشیم ، یکی هم عاشورا است که راز و رمز کرامت بخشیدن به انسان بر فرشتگان از سوی خدا را نشان می دهد و برای امت محمد (ص) همین بس که اسوه هایی چون سید الشهدا و شهدای کربلا دارد که جهان را در مکتب شرافت و آزادی خود ، تربیت می کند .
در حدیث قدسی آمده است:
که حضرت موسی (ع) به خداوند عرض کرد :
پروردگارا ! چرا و به چه خاطر است که امت محمد (ص) را بر سایر امتها فضیلت بخشیدی؟
فرمود :
به خاطر ده خصلت و ویژگی آنها را برتری دادم ، موسی پرسید آن ده خصلت چیست تا من هم به بنی اسرائیل فرمان دهم تا به آنها عمل کنند؟
خداوند متعال فرمود:
نماز ، زکات ، روزه ، حج ، جهاد ، نماز جمعه ، نماز جماعت ، قرآن و عاشورا.
شگفتا که عاشورا در کنار نماز، حج و جهاد و قرآن، از خصلت های امتیاز بخش امت اسلام بر امت های دیگر است. و این راز عظمت عاشورا و یوم الله بودن آن است.
در ادامه حدیث قدسی، حضرت موسی (ع) از مفهوم عاشورا می پرسد، خداوند پاسخ به روز گریه و تباکی بودن عاشورا در سوگ فرزند پیامبر (ص) و فضیلت گریستن و اطعام و خرج در راه زاده زهرا و ماتم آن شهید بزرگوار اشاره می فرماید و به چشم های گریان در روز عاشورا و قطرات اشک، پاداش بهشت را وعده می دهد.
اللهم الرزقنا زیاره الحسین (ع)، اللهم الرزقنا شفاعه الحسین (ع)
منابع و مآخذ:
- فرهنگ عاشورا ، استاد جواد محدثی
- پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری
از کشتن افراد عینکی به جرم روشنفکر بودن تا حذف پول و مذهب از مناسبات اجتماعی / فاجعهبارترین حرکت قرن بیستم برای ساخت اتوپیای روستایی
شباهتهای قائد بغداد و پیشوای برلین؛ از میل به ویرانگری تا قهرمان پرستی
طرز تهیه کباب لاهماجون، خوشمزهترین کباب ترکی
سالاد فیله مرغ سوخاری با سس رنچ، جذابترین سالادی که تابهحال خوردهاید
