احتمال ملاقات تصادفی اوباما با روحانی

 تبادل نامه بین باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا و حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، زمینه را برای ملاقات احتمالی این دو مقام بلندپایه در مجمع عمومی سازمان ملل که هفته آینده در نیویورک برگزار می شود، فراهم کرده است. روزنامه گاردین ضمن این گمانه زنی می نویسد، در صورتی که این دیدار انجام شود، این نخستین ملاقاتی خواهد بود که پس از انقلاب اسلامی بین روسای جمهور ایران و آمریکا انجام می شود.

از زمان روی کار آمدن دولت روحانی، بحث و گمانه زنی در خصوص احتمال ملاقات با اوباما در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، بالا گرفته است. اما هنوز هیچ یک از دو طرف برنامه ریزی برای انجام چنین دیداری را تایید نکرده اند.

با این وجود، ویلیام هیگ، وزیر خارجه انگلیس که کشورش دو سالی است روابط دیپلماتیک با ایران ندارد، تایید کرده که در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل با محمد جواد ظریف، همتای ایرانی خود ملاقات می کند .به گزارش روزنامه انگلیسی گاردین، برنامه ریزی برای این ملاقات، خوش بینی ها را در مورد دولت روحانی افزایش داده است. روحانی که تحصیلات خود را در دانشگاه گلاسکو به پایان رسانده، چهره های پراگماتیکی را برای کابینه خود برگزیده و به این ترتیب زمینه را برای راهکار دیپلماتیک در مورد بن بست هسته ای ایران، هموارتر کرده است.

حتی در صفحه توییتر منسوب به روحانی، آمادگی رئیس جمهور برای ملاقات با هیگ اعلام شده است و این در حالی است که انگلیس چنین درخواستی را مطرح نکرده بود. در این توییت نوشته شده، تهران به درخواست انگلیس پاسخ مثبت داده و روحانی با هیگ ملاقات می کند. در همین حال سخنگوی وزارت خارجه انگلیس در پاسخ به محتوای این توییت گفت، ما از این ملاقات خوشحال می شویم اما درخواستی رسمی در زمینه دیدار هیگ با روحانی نداشته ایم.

دیپلمات ها می گویند این توییت و توییت های مشابه آن حاکی از آمادگی دولت تهران برای دستیابی به راه حل دیپلماتیک بر سر مجادله هسته ای است. ملاقات هیگ با ظریف یا روحانی می تواند پنجره را به سوی از سرگیری روابط دیپلماتیک کامل با انگلیس بگشاید. چرا که از نوامبر 2011 و پس از حمله به سفارت انگلیس در تهران، دو کشور با یکدیگر روابط دیپلماتیک ندارند.

این در حالی است که روحانی در گفت و گوی روز یکشنبه خود با ای بی سی، تایید کرد که بین او و روحانی نامه هایی رد و بدل شده و همچنین از اهمیت راه حل دیپلماتیک در مورد ایران و سوریه سخن گفت. مقامات آمریکایی در مورد ملاقات احتمالی روحانی با اوباما دچار تردید هستند، اما برخی ناظران می گویند توافق ژنو بر سر تسلیحات شیمیایی سوریه راه را برای دیپلماسی جهان هموارتر کرده است.

تریتا پارسی، مدیر شورای ملی ایرانی آمریکایی و کارشناس دیپلماسی ایران – آمریکا، گفت: گمان می کنم شانسی برای این ملاقات وجود دارد. این یک اقدام سیاسی قوی برای حرکت خواهد بود. اگر اوباما این ملاقات را انجام دهد، انگیزه سیاسی لازم برای توافق ایجاد می شود.

به گفته وی، هم اکنون نیز تهران می گوید بخشی از اعتبار توافق بر سر سوریه مدیون ایران است. روحانی باید نشان دهد که تلاش های دیپلماتیک وی بوده که مانع وقوع جنگی دیگر در خاورمیانه شده است. همچنین روحانی شش ماه فرصت دارد که نشان دهد رویکرد وی متفاوت از آن چیزی است که محمود احمدی نژاد دنبال می کرد.

با این حال پارسی پیش بینی می کند که ملاقات احتمالی اوباما و روحانی؛ در واقع چیزی شبیه یک برخورد سرزده در راه رو های سازمان ملل خواهد بود، نه یک ملاقات رسمی که دو طرف پشت یک میز می نشینند. برخی معتقدند چنین ملاقات تصادفی ممکن است در مورد ظریف و جان کری همتای آمریکایی او نیز اتفاق بیفتد.  این درحالی است که آخرین ملاقات رسمی مقامات عالی ایران و آمریکا به زمان پهلوی مربوط می شود که جیمی کارتر رئیس جمهور وقت آمریکا با محمد رضا پهلوی ملاقات کرد.