انتقاد مصباحي مقدم از دولت

غلامرضا مصباحي‌‏مقدم، عضو برجسته جامعه روحانيت مبارز است که پيش از اين سخنگويي اين تشکل روحاني را نيز بر عهده داشته است. کانديداتوري وي از تهران در مجلس هفتم اين شائبه را آفريد که او يکي از گزينه‌‏هاي مطرح براي سرنشيني کرسي رياست مجلس است؛ اما مصباحي مقدم حتي با غلامعلي حدادعادل رئيس چهارساله اين مجلس، رقابت هم نکرد. 

او که تجربه چهار سال عضويت در کميسيون اقتصادي مجلس را در انبان تجربه خود دارد با تکيه بر دانش علمي مرتبط خود در اين زمينه؛ با آغاز به کار مجلس هشتم در راس اين کميسيون حاضر شد و حتي کرسي رياست کميسيون ويژه طرح تحول اقتصادي را از آن خود کرد.

مصباحي مقدم از جمله ژنرال‌‏هاي اقتصادي مجلس است که در کنار چهره‌‏هايي چون حسن سبحاني، محمد خوش‌‏چهره، الياس نادران و احمد توکلي از آثار سوء تورمي اغلب لوايح اقتصادي دولت گلايه مي‌‏‏کرد و رياست وي بر کميسيون ويژه مي‌‏تواند گوياي دقت نظر بيشتر وي بر اين طرح بنيادين دولت باشد. 

او با حضور در خبرگزاري کار ايران پاسخگوي سوالات خبرنگاران اقتصادي و سياسي "ايلنا" بود که بخش نخست سخنان وي در موضوعات اقتصادي چند روز پيش ارسال شد. اکنون بخش دوم گفت‌‏وگوي تفصيلي با وي در محورهاي انتخابات رياست جمهوري دهم، کانديداهاي احتمالي اين انتخابات، نقد عملکرد دولت نهم و... را مي‌‏خوانيد: 

عملکردهاي دولت براي رفع فقر، نتايج معکوس داشته است
نماينده تهران در ارزيابي از عملکرد دولت در عرصه سياست‌‏خارجي، با بيان اينکه ديپلماسي موفقي داشته‌‏ايم، ادامه داد: دولت نهم الگوي مناسبي را در اين عرصه ارائه داد که هم جايگاه نظام جمهوري اسلامي را در عرصه بين الملل تقويت کرد و هم استقلال کشور را در نظام بين‌‏الملل تثبيت نمود.
 
وي با اشاره به مقاومت چشمگير دولت نهم در مقابل فزون خواهي بيگانگان، خاطرنشان کرد: در مسائل داخلي نيز دولت جهت‌‏گيري‌‏هاي اقتصادي مثبتي براي رفع تبعيض، فساد و فقر در شعارها و رويکردهايش داشته است. 

مصباحي مقدم افزود: البته اين بدان معني نيست که در مقام عمل، تمام شعارهاي دولت محقق شده است، بلکه در مواردي همچون رفع فقر، در جهت عکس، نتايجي به عمل آمده است. البته اراده دولت چنين نبوده ولي چون در اجراي قواعد رفتار اقتصادي، به درستي عمل نکرده است، نتوانسته نتايجي را که مي‌‏خواهد به بار بياورد.

احياي مجدد شعارهاي انقلاب در دستور کار دولت نهم است
عضو شوراي مرکزي جامعه روحانيت مبارز با اشاره به اينکه احياي مجدد شعارهاي انقلاب در دستور کار دولت نهم در عرصه سياست‌‏ داخلي بوده است،‌‏ اظهار داشت: با روي کار آمدن دولت نهم اين اميدواري در فضاي عمومي کشور ايجاد شد که همان رهنمودهاي امام راحل و مقام معظم رهبري در جهت‌‏گيري‌‏هاي سياسي دولت اعمال شود. 

وي با بيان اينکه در اين‌‏باره "ان‌‏قلت‌‏هايي در مقام عمل به وجود آمد"، تشريح بيشتر اين مساله را به زماني ديگر موکول کرد و افزود: متاسفانه دولت از ظرفيت‌‏هاي سياسي و مديريتي داخلي به طور کافي استفاده نکرد. به همين دليل بخش قابل توجهي از مديريت کشور از توان مشاوره‌‏اي لازم محروم ماند. به گونه‌‏اي که در نزديکترين حلقه‌‏هاي ارتباط با دولت، عدم استفاده از همکاري‌‏ها و مشاوره‌‏ها ديده مي‌‏شود که متاسفانه شاهد آثار سوء آن بوده‌‏ايم. 

رئيس کميسيون اقتصادي مجلس با پررنگ ارزيابي کردن جديت دولت براي خدمت‌‏گزاري و ارتباط نزديک‌‏تر با توده‌‏هاي مردم در سراسر کشور، افزود: اين رويکرد دولت نهم، مردم را نسبت به درک مسائلشان از سوي دولت دلگرم کرده است. اکثر پروژه‌‏هاي در دستور کار دولت نيز متوجه رفع نياز و مطالبات سطوح پايين‌‏تر جامعه بوده است که اطمينان اقشار کم درآمد به دولت را جلب کرده است. 

عضو شوراي مرکزي جامعه روحانيت مبارز با بيان اينکه مجموعه اصولگرايان در انتخابات دور بعد رياست‌‏جمهوري علي القاعده بايد به گزينه‌‏اي واحد دست يابند، گفت:‌ در لزوم چنين اجماعي هيچ ترديدي نيست. اما اينکه اين گزينه واحد چه کسي خواهد بود، محل بحث است، که تاکنون در مورد آن بررسي‌‏هاي لازم صورت نگرفته است.
وي در پاسخ به اينکه امکان اجماع بر کانديداتوري دوباره احمدي نژاد چقدر است؟، اظهار داشت: علي القاعده آقاي احمدي‌‏نژاد يکي از کانديداهاي انتخابات رياست جمهوري آتي است. اما در مورد اينکه او کانديداي مورد اجماع همه گروه‌‏هاي اصولگرا خواهد بود يا نه، نمي‌‏توانم پيش‌‏بيني کنم. 

مصباحي مقدم با تاکيد بر لزوم ارزيابي دقيق عملکرد احمدي‌‏نژاد و رقباي احتمالي او از سوي اصولگرايان، تصريح‌‏کرد: شعارها و عملکرد مثبت احمدي‌‏نژاد در اين زمينه بي‌‏تاثير نخواهد بود. پيش از اين دوره از انتخابات رياست جمهوري، شاهد فاصله‌‏اي ميان امور اجرايي با اصول انقلاب و رهنمودهاي امام خميني (ره) بوديم که اين فاصله با شعار و رويکردهاي احمدي‌‏نژاد پر شد. 

وي متذکر شد: البته اين بدان معني نيست که در مقام عمل، آنچه که پديدار شد، انطباق کاملي با شعارهاي احمدي‌‏نژاد دارد. اما به هر حال نگاه وي به مباني انقلاب و دغدغه‌‏ها و آرمان‌‏هاي امام راحل مهم بود. 

نماينده تهران در مجالس هفتم و هشتم با اشاره به انتقادي که برخي گروه‌‏هاي اصولگرا به عملکرد دولت نهم دارند و محمدرضا باهنر نيز نقد عملکرد اين دولت را نخستين گام در فعاليت‌‏هاي انتخاباتي اصولگرايان دانسته است، گفت: حتي اگر احمدي‌‏نژاد از حمايت گروه‌‏ها و احزاب سياسي اصولگرا در انتخابات آتي برخوردار نباشد، با توجه به ارتباط گسترده‌‏اي که به واسطه سفرهاي استاني با توده‌‏هاي مردم برقرار کرده است، مي‌‏تواند راي کافي در اين زمينه را به دست آورد. چون احساس عمومي مردم اين است که اگر چه دولت بخش اعظم نيازهاي آنان را مرتفع نکرده است، اما تمايل داشته که اين کار را بکند، ولي توفيق نهايي را بدست نياورده است. 

مصباحي‌‏مقدم در پاسخ به اينکه آيا حمايت يا عدم حمايت اصولگراها از احمدي‌‏نژاد، در پيروزي وي در انتخابات رياست جمهوري دهم، بي‌‏اثر خواهد بود يا نه؟، گفت: صرف علاقه توده مردم به احمدي‌‏نژاد مهم نيست. مهم آن است که اصولگرايان براي خودشان معيارها و ملاک‌‏هايي دارند که بر اساس آن ممکن است به حمايت از احمدي‌‏نژاد برسند يا نرسند. در اين مسير اگر اصولگرايان به گزينه ديگري برسند که امکان برآورده کردن انتظارات عمومي را دارد،‌‏ ممکن است در مورد اين گزينه به اجماع برسند. 

به گفته وي، چنانچه شرايط عمومي کنوني کشور تا زمان انتخابات به همين شکل حفظ شود، به احتمال زياد اجماع بر احمدي‌‏نژاد حاصل نخواهد شد. 

نماينده تهران با بيان اينکه هنوز در مورد شاکله اجماع ميان اصولگرايان و مدل تشکيل چنين اجماعي بحثي ميان گروه‌‏هاي اصولگرا شکل نگرفته است، افزود: از تجربه شوراي هماهنگي نيروهاي انقلاب در آستانه انتخابات رياست جمهوري نهم، به عنوان تضمين مدل جديد اجماعي ميان اصولگرايان استفاده مي‌‏کنيم تا راهکاري انتخاب شود که چند کانديدا از سوي اصولگرايان براي انتخابات آتي معرفي نشود. 

چند کانديدايي عقلايي نيست
مصباحي مقدم در واکنش به انتشار اخباري دال بر کانديداتوري لاريجاني، حداد عادل، قاليباف، توکلي، رضايي و... از جناح اصولگرا براي انتخابات رياست جمهوري آتي گفت: رفتار عقلايي چند کانديدايي را نمي‌‏پذيرد. از اين رو اصولگرايان بايد بکوشند تا نهايتاً با يک کانديداي واحد وارد عرصه انتخابات رياست جمهوري دهم شوند. 

حضور خاتمي بر حمايت از احمدي‌‏نژاد مي‌‏افزايد
سخنگوي پيشين جامعه روحانيت مبارز در واکنش به احتمال کانديداتوري خاتمي با يادآوري اينکه او هنوز براي حضور در اين عرصه اعلام آمادگي نکرده است, گفت: چنانچه خاتمي براي انتخابات رياست جمهوري دهم کانديدا شود, حمايت ها از کانديداتوري احمدي نژاد بيشتر خواهد شد. چرا که خاتمي يک چهره شناخته شده است و اگر اصلاح طلبان در حمايت از وي اجماع کنند, احتمال رأي آوردن خاتمي زياد است. 

وي در واکنش به اينکه پس از شکست شوراي هماهنگي نيروهاي انقلاب در ايجاد اجماع ميان اصولگرايان، به دليل حضور ناطق نوري در راس اين شورا بسياري اين شکست را به شکست روحانيت تعبير کردند، گفت:‌ در آن برهه آقاي ناطق نوري شخصاً وارد معرکه شدند و حضورشان در راس شوراي هماهنگي نيروهاي انقلاب به نيابت از جامعه روحانيت مبارز نبود. با اين حال پس از شکست شوراي هماهنگي، بسياري اين شکست را به پاي روحانيت گذاشتند و اين سخن مطرح شد که جامعه ما پذيراي شيخوخيت نيست. بر اساس چنين تحليلي بود که برخي معتقد بودند عدم اعتنا به نظر شيوخ، منجر به تعدد کانديداهاي اصولگرا براي انتخابات رياست جمهوري گذاشته شده است. 

وي با اشاره به پيام آيت الله مهدوي کني دبير کل جامعه روحانيت مبارز در انتخابات رياست جمهوري گذشته يادآور شد: نظر ايشان به اجماع اصولگرايان بر يک کانديداي واحد بود. اما به اين نظر توجه نشد. شايد اگر اصولگرايان در آن برهه شيخوخيت را مبناي کار خود قرار مي‌‏دادند، نتيجه بهتري مي‌‏گرفتند. کما اينکه در انتخابات مجلس هشتم که جريان اصولگرا به شيخوخيت اقبال نشان داد، اجماع نسبي ميان کانديداهاي اين جريان حاصل شد و ديگر شاهد چند ليست متفرق و غريب از يکديگر نبوديم. از اين رو در انتخابات گذشته جبهه متحد اصولگرايان، يک جبهه نسبتاً فراگير شد که موفقيتش در گرو تمکين از نظر شيوخ بود. 

نماينده تهران در واکنش به اينکه عليرغم توصيه‌‏هاي آيت الله مهدوي کني براي گسترش چتر اصولگرايي و ارائه ليست واحد، باز هم شاهد دو ليست جبهه متحد و ائتلاف فراگير بوديم، گفت: توصيه آقاي مهدوي کني هم به گردانندگان جبهه متحد بود و هم در ديداري که با آقايان لاريجاني، قاليباف و رضايي داشتند. به آنها توصيه کردند که ليست جداگانه اي ارائه ندهند. آنها به اين توصيه عمل کردند. کما اينکه ليست جبهه فراگير مورد حمايت هيچ يک از آقايان قرار نگرفت.
وي مجموعه عملکرد جبهه اصولگرايان در انتخابات مجلس هشتم را تجربه خوبي دانست و يادآور شد: توجه به سفارش دبير کل جامعه روحانيت مبارز براي تشکيل جبهه اي فراگير در اصولگرايان و دعوت تمامي گروه هاي اصولگرا به اجماعي واحد، به چنين نتيجه اي منتج شد. 

عضو شوراي مرکزي جامعه روحانيت مبارز در پاسخ به اينکه آيا تاکنون از آيت الله مهدوي کني براي ايجاد اجماع ميان اصولگرايان در انتخابات رياست جمهوري نهم دعوت شده است يا نه؟، گفت: تا جايي که اطلاع دارم هنوز چنين دعوتي از ايشان نشده است. 

روحانيون رنج اعتراض مردم را به جان مي‌‏خرند
مصباحي مقدم در واکنش به اظهار نگراني اخير هاشمي رفسنجاني نسبت به حضور دست‌‏هايي که مي‌‏خواهند روحانيت را از عرصه جامعه برکنار بزنند، تصريح کرد: نمي‌‏دانم چرا ايشان اين مساله را مطرح کرده‌‏اند اما تاکنون در گفت وگوهايم با دوستان، به وجود چنين خطري به عنوان يک مساله جدي امروز کشور نرسيده‌‏ام. حتي در زمان انتخاب رئيس مجلس هفتم، اگرچه ترجيح جامعه روحانيت مبارز به حضور يک نماينده روحاني در راس مجلس بود اما به آن اصرار نداشت. اما برخي در آن زمان معتقد بودند که اگر روساي جمهور و مجلس، روحاني نباشند، از بخشي از اعتراضات مردم در مسائل اجرايي، نسبت به روحانيت کاسته خواهد شد.
وي با بيان اينکه اين مساله را به عنوان يک باور اصلي قبول دارد،‌‏ ادامه داد: در نظام جمهوري اسلامي بايد شايستگي و توانايي افراد در نظر گرفته شود. اگر تمامي شايستگي‌‏ها در يک روحاني جمع است، انتخاب وي ترجيح دارد. البته نگاه صنفي به روحانيت باعث نمي‌‏شود که حتي يک روحاني را ترجيح دهيم. در شرايطي که مديريت کشور بر عهده يک فرد روحاني است،‌‏ ديگر روحانيون نبايد از قبول مسووليت سر باز بزنند. 

نماينده تهران با يادآوري اينکه بنيانگذار نظام جمهوري اسلامي ايران يک روحاني و انسان والا بوده است که نزديکترين حاميان وي نيز روحاني بوده‌‏اند، ادامه داد: بر اين اساس بسياري نظام جمهوري اسلامي ايران را وابسته به علما و روحانيت مي‌‏دانند و مشکلات آن را نيز متوجه روحانيون مي‌‏دانند. اين در حالي است که بخش اعظم روحانيت وارد مسائل سياسي و اجرايي نشده‌‏اند و فقط ده درصد آنها پست‌‏هايي دارند. به اين ترتيب 90 درصد روحانيت بي‌‏آنکه هيچ نقش اجرايي داشته باشند، رنج اعتراض مردم را به جان مي‌‏خرند.
وي افزود: بر اساس ساز و کارهاي موجود،‌ تصميم گيري‌‏هاي اجرايي مستقيماً با نظر روحانيت مبارز انجام نمي‌‏شود. چرا که تصميمات اجرايي مستقيماً‌‏ از سوي دولت اخذ مي‌‏شود و علي القاعده بايد تمامي مشکلات ناشي از نقص امور اجرايي بايد متوجه دولت باشد. دولت هاي توانا معمولاً از عهده رفع اين نواقص بر مي‌‏آيند اما در دولتي که ضعيف عمل مي‌‏کند، مردم نبايد ريز مسائل و مشکلات را ناشي از عملکرد روحانيت ببينند. 

عضو شوراي مرکزي جامعه روحانيت مبارز با بيان اينکه متهم دانستن روحانيت، افت و خيزهايي داشته است، اظهار داشت:‌ اينطور نيست که روحانيت دائماً‌ در يک سطح از ميزان محبوبيت يا غضب عمومي برخوردار باشد. با اين حال مردم بيشترين اعتماد را به روحانيت دارند و متناسب با همين اعتماد نيز توقعاتي دارند. از جمله آنکه از روحانيت مي‌‏خواهند تا مطالباتشان را با دولت و مسوولان در ميان بگذارد. 

موضوع انتخابات هنوز در دستور کار جامعه روحانيت نيست
مصباحي مقدم در واکنش به اينکه حسن روحاني تنها کانديداي روحاني مطرح براي انتخابات آتي است،‌‏ اما علي رغم عضويت در جامعه روحانيت مبارز، بسياري از گروه‌‏هاي اصولگرا او را کانديداي اصولگرايان نمي‌‏دانند، گفت:‌ تاکنون هيچ صحبتي با آقاي روحاني در اين زمينه نداشته‌‏ايم. ايشان هم چيزي را با ما در ميان نگذاشتند. چون اساساً موضوع انتخاباتي رياست جمهوري آتي هنوز در دستور کار جامعه روحانيت مبارز قرار نگرفته است. 

وي با بيان اينکه قصد ندارد، نفياً‌ يا اثباتاً در مورد کانديداتوري احتمالي «روحاني» نظر دهد، افزود: هر گونه داوري نسبت به اينکه روحاني کانديداي اصولگرايان خواهد بود يا اصلاح‌‏طلبان،‌‏ منوط به اعلام کانديداتوري قطعي ايشان است. 

رئيس کميسيون اقتصادي مجلس در واکنش به برخي اظهارنظرها دال بر احتمال اجماع ميان گروه‌‏هاي معتدل اصلاح‌‏طلب و اصولگرا براي معرفي يک کانديداي مشترک در انتخابات رياست جمهوري دهم، گفت: اين آرزوي شخصي من است که چنين اتفاقي بيفتد. پس از آنکه مقام معظم رهبري نيز به همگرايي و وفاق بين مجموعه شخصيت‌‏هاي سياسي نظام تاکيد کردند، بيشتر به اين مساله توجه کردم و آرزويم تقويت شدتا مجموعه کساني که به نحوي در اين نظام اثرگذار بوده و در حفظ و استمرار آن نقش داشته‌‏اند به يک وفاق حداکثري برسند و اصولي را به عنوان اصول مشترک خود تعريف کنند.
وي با اشاره به اينکه مقام معظم رهبري در تعابير خود مرزبندي ميان اصولگرا و اصلاح طلب را غير واقع بينانه دانسته‌‏اند، ادامه داد:اميدوارم بزرگان هر دو جناح هم به اين نتيجه برسند. 

عضو شوراي مرکزي جامعه روحانيت مبارز يادآور شد که تشکل متبوعش به دنبال اعلام موضع رهبري، اقدام به برگزاري نشست وفاقي با حضور جامعه مدرسين و مجمع روحانيون در مدرسه عالي شهيد مطهري کرده است. 

به گفته وي قرار بر اين بوده است نشست بعدي در اين زمينه با ميزباني مجمع روحانيون مبارز برگزار شود، اما چنين نشد.
نماينده تهران با بيان اينکه همچنان اميدوار است تا اصولگرايان و اصلاح طلبان به يک وفاق جمعي برسند، خاطر نشان کرد:‌‏ اوضاع و احوال عيني کنوني جامعه، قابليت تحقق اين آرزو را در کوتاه مدت ندارد. چون جريانات معتدل اصلاح‌‏طلب روي گروه‌‏ها و مرزبندي هاي خودشان اصرار دارند و حاضر به به هم ريختن اين مرزبندي‌‏ها نيستند. 


وي در عين حال از مرزبندي‌‏هاي جديد اصلاح طلبان ياد کرد و گفت: در اين مرزبندي جديد شاهد آن هستيم که حزب اعتماد ملي صف خود را از ديگر گروه‌‏هاي اصلاح‌‏طلب جدا کرده است. با اين وجود فکر نمي‌‏کنم که حتي حزب اعتماد ملي هم آمادگي ائتلاف با گروه هاي معتدل اصولگرا همچون جامعه روحانيت مبارز و يا جامعه مدرسين حوزه علميه قم را داشته باشد. 

مصباحي مقدم در پاسخ به اينکه چرا جامعه روحانيت مبارز در مواجهه با بي‌‏رغبتي مجمع روحانيون براي برگزاري نشست وفاق، بار ديگر اقدام به برگزاري چنين نشستي نکرده است، اظهار داشت: اينگونه نشست‌‏ها تسلسل وار هستند و اگر در آنها انقطاعي حاصل شود، پيگيري مجدد آن به تدريج فراموش مي‌‏شود. 

وي در پاسخ به اينکه آيا اجماع دو طيف اصلاح‌‏طلب و اصولگرا در گرو درخواست مقام معظم رهبري از آنهاست، گفت: اگر پيام ديگري از جانب ايشان صادر شود، بعيد نيست که حرکت دوباره‌‏اي ميان گروه‌‏هاي اصلاح‌‏طلب و اصولگرا شکل بگيرد. چرا که در حال حاضر چنين ميلي به عنوان يک مساله درون جوش در ميان گروه‌‏هاي اصلاح‌‏طلب و اصولگرا مطرح نيست و آنها حاضر به ائتلاف با يکديگر نيستند. 

ضرورتي به رد صلاحيت خاتمي نمي‌‏بينيم
مصباحي مقدم در واکنش به اينکه برخي گروه‌‏ها از خاتمي براي حضور در عرصه کانديداتوري انتخابات رياست جمهوري دهم دعوت کرده‌‏اند، اما برخي نيز پيشاپيش از احتمال رد صلاحيت وي سخن مي‌‏گويند، گفت: ضرورتي به طرح مساله رد صلاحيت ايشان و مسائلي از اين دست نمي‌‏بينيم. 

مضاف بر اينکه کانديداتوري ايشان هنوز به شکل جدي مطرح نيست. در چنين فضاي طرح مباحثي مثل رد صلاحيت احتمالي وي،‌ ممکن است به زيان او تمام شود و حتي جرات حضور در عرصه را نيابد.